Przemysł Oracz: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WikitanvirBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.1) (robot dodaje: id:Přemysl, Pembajak Tanah
m opera Smetany, kosmetyczna podmiana ilustracji dla różnicy z Libuszą
Linia 1:
[[grafika:Premysl and Libuse Vysehrad Prague CZ 815LibuseaPremyslOrac.jpgJPG|thumb|right|220 px|''Przemysł i Libusza'', Josef Václav Myslbek (1881), Wyszehrad]]
'''Przemysł Oracz''' ([[Język czeski|czes.]] ''Přemysl Oráč'') – legendarny [[Władcy Czech|książę czeski]] i założyciel dynastii [[Przemyślidzi|Przemyślidów]].
 
Podanie o księżnej [[Libusza (księżniczka)|Libuszy]] i Przemyśle Oraczu zamieścił na początku XII wieku w swojej [[Kronika Kosmasa|kronice]] [[Kosmas z Pragi]]. Według niego, ludzie byli niezadowoleni z rządów księżnej i domagali się księcia. Libusza w proroczym natchnieniu wskazała na swojego małżonka oracza ze wsi Stadice nad rzeką Biliną. Posłańcy księżnej mieli rozpoznać wybrańca po dwóch różnej maści wołach i przekazać mu wolę władczyni oraz uroczystą szatę. Po wysłuchaniu poselstwa odesłał woły "tam skąd przyszły" i wetknął w ziemię kawałek leszczyny, którą je poganiał. Ta natychmiast wypuściła trzy pędy i zakwitła. Następnie ugościł wysłańców ubogą wieczerzą (spleśniałym chlebem i kawałkiem sera). W czasiePodczas posiłku dwa pędy leszczyny zwiędły, co Przemysł obwieścił jako wróżbę iż z licznego rodu jego następców zawsze tylko jeden będzie panem. Następnie udał się na dwór, gdzie poślubił Libuszę i objął władzę. W izbie książęcej nakazał powiesić noszone niegdyś przez siebie chodaki z łyka, na pamiątkę o zmienności losu dla potomnych. Po śmierci LuboszyLibuszy Przemysł miał poskromić żyjące niezależnie w grodzie Děvin pod władzą Wlasty kobiety i oddał je pod władzę mężów.
 
Historyczność Przemysła, jak i jego siedmiu następców ([[Niezamysł (książę czeski)|Niezamysł]], [[Mnata]], [[Wojen]], [[Unisław (książę czeski)|Unisław]], [[Krzesomysł]], [[Neklan]], [[Gościwit (książę czeski)|Gościwit]]), pozostaje dyskusyjna. Za pierwszego historycznego władcę z dynastii Przemyślidów uchodzi dopiero ósmy następca Przemysła – [[Borzywoj I]].
 
Niemniej jednak legendarne początki Przemyślidów stały się tematem często wykorzystywanym w czeskiej kulturze. Jednym z najbardziej znanych dzieł poświęconych Przemysłowi Oraczowi i jego małżonce jest [[opera]] [[Bedřich Smetana|Bedřicha Smetany]] ''[[Libusza (opera)|Libusza]]'' (''Libuše'').<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Strzelczyk| imię = Jerzy| autor link = | tytuł = Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian| wydawca = Rebis| miejsce = Poznań | rok = 2007| strony = | isbn = 978-83-7301-973-7}}</ref>
{{Władca-Czechy|urząd=legendarny książę Czech|lata=?|poprzednik=|następca=[[Niezamysł (książę czeski)|Niezamysł]]}}
 
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
Linia 12 ⟶ 14:
*{{cytuj książkę |nazwisko = Strzelczyk| imię = Jerzy| autor link = | tytuł = Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian| wydawca = Rebis| miejsce = Poznań | rok = 2007| strony = | isbn = 978-83-7301-973-7}}
{{Bibliografia stop}}
 
{{Władca-Czechy|urząd=legendarny książę Czech|lata=?|poprzednik=|następca=[[Niezamysł (książę czeski)|Niezamysł]]}}
 
[[Kategoria:Legendarni Przemyślidzi]]