Pastorał: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paterm (dyskusja | edycje)
m →‎Symbolika: drobne redakcyjne
Paterm (dyskusja | edycje)
m lit.
Linia 23:
W dawniejszych czasach biskupi nie używali pastorału w czasie mszy św. żałobnych, co tłumaczyło się tym, że biskup nie ma władzy nad zmarłymi. Obecnie zasada ta nie wiadomo dlaczego (być może wskutek [[desuetudo]]) nie jest przestrzegana.
 
== Pastorał w kościołachKościołach wschodnich ==
W kościołachKościołach wschodnich pastorał funkcjonuje w dwóch odmianach:
[[Plik:Crosier.jpeg|thumb|Pastorał wschodni starszego typu]]
* '''liturgicznej''' ([[język grecki|gr.]] πατερίτσα, ''paterissa'', [[język cerkiewnosłowiański|słow.]] ''żezł'') – używanej podczas nabożeństw. Jest to długa laska zakończona poprzeczną głowicą zwieńczoną kulą i krzyżem. Pierwotna forma, znana od VI w., miała głowicę w kształcie greckiej litery ''Tau'', z dwoma prostymi ramionami wygiętymi w dół, oszczędnie zdobioną. Obecnie pastorałów o tym kształcie używają zwierzchnicy prawosławnych monasterów ([[Archimandryta|archimandryci]] i [[igumen|ihumeni]]). Od XVI-XVII w. głowica pastorału przybiera kształt dwóch węży wyginających się w górę i patrzących na krzyż, co ma wyrażać nakaz [[Jezus Chrystus|Chrystusa]]: ''Bądźcie roztropni jak węże!'' Tej formy pastorału powszechnie używają obecnie prawosławni biskupi.
Linia 33:
Specyficznym elementem pastorałów biskupów rosyjskich (oraz w cerkwiach będących pod wpływem ruskiej tradycji) jest tak zwany ''sułok''. Jest to przybranie składające się z dwóch płatów tkaniny nałożonych jeden na drugi i umocowanych pod głowicą. Ma on znaczenie praktyczne związane z chłodnym klimatem; górny płat chronił dłonie biskupa od mroźnego powietrza, dolny – od zimnego metalu pastorału.
 
W [[Kościoły orientalne|kościołachKościołach przedchalcedońskich]] pastorały mają różne formy. Pastorały [[Koptyjski Kościół Ortodoksyjny|koptyjskie]], [[Syryjski Kościół Ortodoksyjny|jakobickie]] i [[Etiopski Kościół Ortodoksyjny|etiopskie]] mają formę grecką, [[Apostolski Kościół Ormiański|ormiańskie]] – łacińską, a [[Asyryjski Kościół Wschodu|asyryjskie]] – łacińską lub grecką w zależności od lokalnych zwyczajów.
 
== Zobacz też ==