Prąd stały: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ZéroBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.1) (Robot dodał ro:Curent continuu
Masur (dyskusja | edycje)
m Prośba o źródła, WP:SK, drobne techniczne
Linia 1:
{{Źródła|data=2012-03 }}
[[Plik:Zmienność prądu by Zureks.svg|thumb|250px|Rodzaje zmienności prądu]]
 
'''Prąd stały''' ([[język angielski|ang.]] ''direct current'', DC) – w odróżnieniu od [[prąd zmienny|prądu zmiennego]] i [[prąd przemienny|przemiennego]] (ang. ''alternating current'', AC) – prąd stały charakteryzuje się stałą wartością [[natężenie prądu elektrycznego|natężenia]] oraz kierunkiem przepływu.
Linia 8 ⟶ 9:
 
Moc dowolnego odbiornika w układzie prądu stałego jest obliczana jako:
:: <math>P = U \cdot I</math>
gdzie: ''P'' – moc, ''U'' – stałe napięcie elektryczne, ''I'' – stały prąd elektryczny.
 
Z powyższego równania wynika zatem, że tę samą moc (a więc i energię) można przesłać przy różnych wartościach napięcia i prądu. Przepływający prąd stały powoduje powstawanie strat cieplnych w przewodniku, których wartość jest wprost proporcjonalna do kwadratu wartości natężenia prądu. Dlatego też przy układach o wyższej mocy dąży się do zasilania jak najwyższym napięciem, co prowadzi do obniżenia wartości natężenia prądu (dla tej samej wymaganej mocy). Niestety, ''transformacja'' prądu stałego nie jest możliwa. Obniżenie wartości wymaganego napięcia można wykonać stosunkowo łatwo (np. za pomocą [[dzielnik napięcia|dzielnika napięcia]], lub [[dioda Zenera|diody Zenera]]), niemniej jednak są to metody stratne. Podwyższenie wartości napięcia praktycznie może być zrealizowane tylko za pomocą uprzedniej zmiany prądu stałego w przemienny, [[transformator|transformacje prądu przemiennego]] a następnie przetworzenie ponownie na prąd stały. Obecnie elektroniczne układy ''transformujące'' prąd stały (zarówno na wartości wyższe jak i niższe) osiągają duże sprawności, powyżej 90 %.
 
Jednym z najpopularniejszych źródeł prądu (napięcia) stałego jest [[Bateria ogniw|bateria]], której napięcie wyjściowe ma wartość rzędu 1,5 V. W miniaturowych urządzeniach użycie więcej niż 2 (rzadko więcej niż 4) baterii nie jest możliwe z uwagi na ograniczenia gabarytowe. Dostępne napięcie jest więc rzędu 3 V, co czasami jest wartością niewystarczającą. W takim przypadku stosuje się więc opisane powyżej układy ''transformujące'' prąd stały. (Przykładowo takie rozwiązanie zastosowano w przenośnym komputerze klasy [[palmtop]] – [[Psion PLC|Psion 3a]].)
Linia 21 ⟶ 22:
Prąd stały znalazł również szerokie zastosowanie w zasilaniu [[Silnik prądu stałego|silników elektrycznych prądu stałego]]. Prędkość obrotowa takich silników może być regulowana w szerokim zakresie tylko poprzez zmianę wartości napięcia zasilającego. Niestety z uwagi na złożoność konstrukcyjną ([[uzwojenie]] [[wirnik]]a, [[Komutator (elektrotechnika)|komutator]], itp.) silniki prądu stałego są o wiele droższe niż powszechnie stosowane [[silnik indukcyjny|silniki indukcyjne]].
 
W urządzeniach elektronicznych prąd stały stosuje się także do zasilania wszelkiego rodzaju [[przekaźnik|przekaźników]]ów. Magnesowanie prądem stałym nie pociąga za sobą powstawania dodatkowych [[straty mocy|strat mocy]] na [[przemagnesowanie]] [[materiał magnetyczny|materiału magnetycznego]] rdzenia przekaźnika.
 
== Zobacz też ==
* [[prąd przemienny]]
* [[prąd tętniący]]
* [[prąd zmienny]]
 
[[Kategoria:Prąd elektryczny]]