|
'''Kwasy tlenowe''' – grupa [[kwasy|kwasów]], zawierających w [[cząsteczka|cząsteczce]] przynajmniej jeden [[atom]] [[tlen]]u, w których kwasowe atomy [[wodór|wodoru]] połączone są za pośrednictwem atomów tlenu z [[atom centralny|atomem centralnym]]. Związki te powstają w wyniku [[reakcja chemiczna|reakcji]] rozpuszczonych w [[woda|wodzie]] [[tlenek kwasowy|tlenków kwasowych]] (tlenków [[niemetale|niemetali]]) z wodą, np.:
'''Kwasy tlenowe''' (oksokwasy) – [[kwasy mineralne|kwasy nieorganiczne]], które zawierają przynajmniej jeden atom [[tlen]]u połączony z atomem centralnym [[kwasy|kwas]]u. Przykładem tego rodzaju kwasu jest [[kwas siarkowy(VI)]] H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>.
{| class="wikitable" style="text-align:center"
|-
[[Moc kwasu|Moc kwasów]] tlenowych rośnie wraz ze wzrostem [[elektroujemność|elektroujemności]] pierwiastka centralnego. Np. moc kwasów tlenowych z atomem centralnym pochodzącym z trzeciego okresu [[układ okresowy pierwiastków|układu okresowego]] wzrasta następująco:
! Reakcja !! Nazwa kwasu !! [[Wzór półstrukturalny]]
: H<sub>2</sub>SiO<sub>3</sub> < H<sub>3</sub>PO<sub>4</sub> < H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> < HClO<sub>4</sub> ▼|-
:| SO<sub>2</sub> + H< SUBsub>2</ SUBsub>O → H< SUBsub>2</ SUBsub>SO< SUBsub>3</ SUBsub> || [[kwas siarkowy (IV)]] || HO–SO–OH▼Przy tym samym atomie centralnym moc kwasów tlenowych rośnie wraz ze wzrostem [[stopień utlenienia|stopnia utlenienia]] atomu centralnego np.:
|-
: HClO < HClO<sub>2</sub> < HClO<sub>3</sub> < HClO<sub>4</sub>
▲:| H<sub>2</sub>SiOSO<sub>3</sub> <+ H<sub> 3</sub>PO<sub>42</sub> O <→ H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> <|| [[kwas HClOsiarkawy]] || HO–SO<sub> 42</sub> –OH
|-
Do mocnych kwasów tlenowych zalicza się m.in.:
*| N<sub>2</sub>O<sub>5</sub> + H<sub>2</sub>O → 2 HNO<sub>3</sub> || [[kwas azotowy(V)]] || HO–NO<sub>2</sub>
|}
* HClO<sub>4</sub> kwas chlorowy(VII)
* H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> kwas siarkowy(VI)
== Sposoby otrzymywania ==
Kwasy tlenowe można otrzymać przez rozpuszczenie odpowiednich [[Tlenki kwasowe|tlenków kwasowych]] w [[woda|wodzie]].
: tlenek kwasowy + woda → kwas tlenowy
Np.
▲: SO<sub>2</sub> + H<SUB>2</SUB>O → H<SUB>2</SUB>SO<SUB>3</SUB> [[kwas siarkowy(IV)]]
: SO<sub>3</sub> + H<SUB>2</SUB>O → H<SUB>2</SUB>SO<SUB>4</SUB> [[kwas siarkowy(VI)]]
: N<SUB>2</SUB>O<SUB>5</SUB> + H<SUB>2</SUB>O → 2HNO<SUB>3</SUB> [[kwas azotowy(V)]]
: P<SUB>4</SUB>O<SUB>10</SUB> + 6H<SUB>2</SUB>O → 4H<SUB>3</SUB>PO<SUB>4</SUB> [[kwas fosforowy]]
: Cl<SUB>2</SUB>O<SUB>7</SUB> + H<SUB>2</SUB>O → 2HClO<SUB>4</SUB> [[kwas chlorowy(VII)]]
== Zobacz też ==
* [[kwasy beztlenowe]]
== Bibliografia ==
{{Bibliografia|1=
* {{PSChem|strony=219}}
}}
[[Kategoria:Kwasy tlenowe| ]]
| 