Ordynans: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
u
u
Linia 1:
'''Ordynans''' - żołnierz, zazwyczaj [[szeregowy]] lub [[podoficer]], pozostający w dyspozycji [[oficer (wojsko)|oficera]], do wszelkiego rodzaju posług pomocniczych (np. utrzymanie w czystości [[Mundur wojskowy|mundur]]u i butów, przenoszenie przedmiotów, sprzątanie [[kwatera|kwatery]] itp.).
 
W armii rosyjskiej nazywano tych żołnierzy „dieńszczykami” <ref name="życie">{{Cytuj książkę | nazwisko=Kusiak | imię=Franciszek | tytuł= Życie codzienne oficerów Drugiej Rzeczypospolitej | strony=159}}</ref>, w cesarskim wojsku austriackim „foryś”, a w tworzącym się Wojsku Polskim pocztowymi (łącznikami)<ref name="życie0">{{Cytuj książkę | nazwisko=Kusiak | imię=Franciszek | tytuł= Życie codzienne oficerów Drugiej Rzeczypospolitej | strony=160}}</ref>. Od 1921 roku przyjęła się francuska nazwa ordonance czyli ordynans<ref name="życie0"/>. W żargonie żołnierskim byli nazywani fajfusami lub chałujami (na kresach). W kawalerii i artylerii konnej funkcję tą pełnili luzacy (tzw. konni ordynansi)<ref name="życie0"/>. Zgodnie z rozkazem Ministra Spraw Wojskowych nr 9 z 1921 na ordynansów wybierano żołnierzy o ograniczonej zdolności zdrowotnej do służby wojskowej<ref name="życie0"/>. Ordynansami zostawali przeważnie żołnierze z mniejszości narodowych, o niskim cenzusie wykształcenia, ale z dużym zasobem tzw. zaradności życiowej<ref name="życie0"/>.
 
Od 1921 roku przyjęła się francuska nazwa ordonance, czyli ordynans<ref name="życie0"/>. W żargonie żołnierskim byli nazywani fajfusami lub chałujami (na kresach). W kawalerii i artylerii konnej funkcję tą pełnili luzacy (tzw. konni ordynansi)<ref name="życie0"/>. Zgodnie z rozkazem Ministra Spraw Wojskowych nr 9 z 1921 na ordynansów wybierano żołnierzy o ograniczonej zdolności zdrowotnej do służby wojskowej<ref name="życie0"/>. Ordynansami zostawali przeważnie żołnierze z mniejszości narodowych, o niskim cenzusie wykształcenia, ale z dużym zasobem tzw. zaradności życiowej<ref name="życie1">{{Cytuj książkę | nazwisko=Kusiak | imię=Franciszek | tytuł= Życie codzienne oficerów Drugiej Rzeczypospolitej | strony=161}}</ref>.
Dawniej również rozkaz, polecenie wydane podwładnym w wojsku lub urzędzie. Stąd oficer ordynansowy, czyli przekazujący rozkazy dowódcy.
 
Szeregowcy ci pełnili posługi osobiste u oficerów i ich rodzin. Występowali w umundurowaniu, więc nie wypadało, im niańczyć dzieci w miejscach publicznych, wozić je w wózkach oraz nosić „zakupy” za żonami kadry, myć garnków, prać bielizny itp<ref name="życie1"/>. Służba ordynansa polegała na utrzymaniu w czystości ciała, ubrania i mieszkania oficera, budzeniu go, żywieniu oraz kładzeniu spać. W razie potrzeby był posłańcem, powiernikiem i kucharzem<ref name="życie1"/>. Podczas nieobecności oficera pinował, aby nikt nie uwiódł jego żony, a nawet, jeżeli zachodziła taka potrzeba, to zaspokajał jej najbardziej intymne zachcianki<ref name="życie1"/>. Ordynans kapelana był także ministrantem<ref name="życie2">{{Cytuj książkę | nazwisko=Kusiak | imię=Franciszek | tytuł= Życie codzienne oficerów Drugiej Rzeczypospolitej | strony=162}}</ref>..
 
Dawniej również rozkaz, polecenie wydane podwładnym w wojsku lub urzędzie. Stąd oficer ordynansowy, czyli przekazujący rozkazy dowódcy.
 
'''Zobacz też:'''