Sentinel (czołg): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MAx 92 (dyskusja | edycje)
Artykuł był bez źródeł! usunięte fragmenty sprzeczne ze źródłem, dodane {{fakty}}, dodane źródło, drobne merytoryczne
AlohaBOT (dyskusja | edycje)
m dodanie daty do szablonu
Linia 39:
|commons =
}}
'''AC1 Sentinel''' ([[język angielski|ang.]] "strażnik") – [[czołg]] [[Australia|australijski]] z okresu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] opracowany w obliczu groźby inwazji japońskiej. Do powstania tego wozu przyczynił się też fakt, że Brytyjczycy we wczesnej fazie wojny na Pacyfiku nie posiadali żadnych rezerw pancernych, które mogliby odesłać do Australii. W rezultacie powstał czołg zdolny z powodzeniem nawiązać walkę z dowolnym czołgiem japońskim. Podobnie jak [[Kanada|kanadyjski]] czołg [[Ram (czołg)|Ram]], który bazował na wcześniejszej konstrukcji ([[M3 Lee]]), {{fakt|"Sentinel" bazował na czołgu brytyjskim "[[Mk VI Crusader|Crusader]]"|data=2012-04}}.
 
== Historia konstrukcji ==
Z chwilą wybuchu wojny w Europie rząd Australii zwrócił się do rządu Wielkiej Brytanii o dostarczenie różnych typów uzbrojenia w tym czołgów. Miały one pomóc a obronie Australii przed inwazją Japonii. Wobec braku rezerw sprzętowych w Wielkiej Brytanii, złożono zamówienie w USA. Niestety USA dysponowała tylko przestarzałym czołgiem M2. Równolegle w listopadzie [[1940]] roku Australijski Sztab Główny zadecydował o budowie nowoczesnego [[czołg pościgowy|czołgu szybkiego]] o masie 16-20 ton, uzbrojonego w [[armata 2-funtowa|armatę 2-funtową]] (40 mm) i chronionego pancerzem o grubości 50 mm. {{fakt|Oceniano, że potrzebnych będzie ok. 2000 wozów.|data=2012-04}} Planowano, że pierwszy czołg będzie gotowy gotowy w lipcu 1940 roku, a co miesiąc zakłady produkcyjne miało opuszczać ok. 70 maszyn. Jednak pierwsze 3 prototypy czołgu skonstruowano dopiero w styczniu 1942 roku, zaś masowa produkcja ruszyła sierpniu 1942 roku i trwała do lipca 1943 roku.
== Konstrukcja ==
Czołg szybki '''AC1''' posiadał kadłub z łączonych elementów odlewanych. Grubość kadłuba pancerza wynosiła od 25 do 65 mm. Czołgi produkowane były w zakładach kolejowych "Chullora Railway Workshops" w [[Sydney]]. {{fakt|Aby uprościć produkcję, wykorzystano gotowe części innych czołgów brytyjskich.|data=2012-04}} Masa bojowa wynosiła 28,45 t.
 
Ponieważ w Australii nie produkowano wówczas silników o odpowiednio dużej mocy, AC1 "Sentinel" napędzany był trzema 8-cylindrowymi, gaźnikowymi silnikami [[Cadillac]] mod. 75, każdy o mocy 86 kW (117 KM) {{fakt|i pojemności 5,7l pracujących w układzie "liścia koniczyny". [[Wał (maszynoznawstwo)|Wały]] napędowe ze wszystkich silników spotykały się w skrzyni transferowej umieszczonej pod wieżą armatnią, a stamtąd pojedynczy wał przechodził do przodu do głównej skrzyni przekładniowej.|data=2012-04}} [[Skrzynia biegów]] była 5-biegowa (4 do przodu i 1 do tyłu. Silniki chłodzone były cieczą, a łączna ich moc wynosiła 330 KM.
 
Czołg został uzbrojony w [[Armata 2-funtowa|armatę 2-funtową OQF Mk IX kal. 40 mm]] - {{fakt|(planowano użyć nowocześniejszego [[armata 6-funtowa|działa 6-funtowego]], ale nie było ono wówczas dostępne w Australii)]|data=2012-04}} i dwa [[karabin maszynowy Vickers|karabiny maszynowe Vickers kal. 7,7 mm]] (jeden umieszczony w półkulistej kopułce z przodu kadłuba, drugi sprzężony z armatą). {{fakt|Charakterystyczne jarzmo działa oparte było na systemie francuskim typu Hotchkiss z czołgu [[H-35]].|data=2012-04}}
{{fakt|Oczywiście nie obyło się bez problemów i usterek. Obracana elektrycznie wieża przestawała działać w momencie gdy kadłub czołgu był pochylony, a system chłodzenia był nieodpowiedni do warunków klimatycznych.|data=2012-04}} Po wypuszczeniu serii kilkudziesięciu pojazdów dalszej produkcji zaniechano ze względu na łatwość dostaw odpowiedniego sprzętu z USA. Łącznie wyprodukowano 66 czołgów oznaczonych numerami od 8001 do 8065. Projektanci zdecydowali się jednak na dalsze eksperymenty.
 
Z uwagi na bardzo małą skuteczność uzbrojenia AC-1 opracowano drugą wersje czołgu - '''AC3''', miała znacznie lepsze {{fakt|opancerzenie|data=2012-04}} i uzbrojenie. Pojazd miał zmodyfikowany kadłub i większy pierścień wieży. Logicznym następcą armaty 6-funtowej była [[haubicoarmata 25-funtowa]] (angielskie [[Armata 17-funtowa|17-funtowe działo przeciwpancerne]] nie było dostępne w Australii). W tej sytuacji, wykorzystując doświadczenie zdobyte przy projekcie [[Armata 25-funtowa Short|"Short" Mark I]], w bardzo krótkim czasie zaprojektowano czołgową wersję tej armaty. Niestety nie nadawała się do zwalczania czołgów. {{fakt|W tej wersji z czołgu usunięto karabin maszynowy w kadłubie i zmniejszono załogę o jednego członka, aby zrobić więcej miejsca na składowanie amunicji większego kalibru. Napęd czołgu stanowiły nadal 3 silniki Cadillaca V8, ale tym razem zamontowano je na wspólnym wale korbowym – bardzo podobne rozwiązanie zastosowano w kilku modelach amerykańskich czołgów [[M3 Lee|M3]] i [[M4 Sherman|M4]].|data=2012-04}}
 
Następna wersja "Sentinela" – '''AC4''' została wyposażone w najlepsze przeciwpancerne działo znajdujące się w arsenale aliantów – brytyjskie działo 17-funtowe. Ciekawie rozwiązano problem braku tych dział w Australii w fazie testowej – aby symulować duży odrzut działa 17-funtowego wyprodukowano wieżę czołgu z dwoma armatami 25-funtowymi, które strzelając równocześnie dawały odrzut większy niż jedna "siedemnastka", co wykazało przydatność wieży "Sentinela" do uzbrojenia w tą armatę.