Armia Narodowo-Wyzwoleńcza: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Usunięto kategorię "Historia Albanii"; Dodano kategorię "Historia Albanii 1939-1944" za pomocą HotCat
m →‎Działalność: poprawa linków
Linia 28:
Aktywność komunistycznej partyzantki w Albanii wzrosła razem z założeniem [[Komunistyczna Partia Albanii|partii komunistycznej]] w dniu 8 listopada 1941. Partia komunistyczna od grudnia 1941 do 1942 tworzyła małe grupy oporu składające się z 5-10 osób. Oddziały te zaczęły angażować się w różne akty sabotażu włoskich sił zbrojnych. Począwszy od 1942 roku lokalna prasa i zagraniczne konsulaty zaczęły zgłaszać coraz więcej ataków, najbardziej spektakularny akt sabotażu w czerwcu i lipcu 1942, przerwano wówczas wszystkie linie telegraficzne i telefoniczne w kraju<ref>^ Albania at war, 1939-1945 Bernd Jürgen Fischer Edition illustrated Publisher C. Hurst & Co. Publishers, 1999 ISBN 1-85065-531-6, ISBN 978-1-85065-531-2 str. 128-29</ref>. We wrześniu 1942 Komunistyczna Partia Albanii zorganizowała konferencje krajową (Pezë niedaleko [[Tirana|Tirany]]), do udziału w konferencji zaproszono wszystkich przywódców ruchu oporu w celu stworzenia wspólnego narodowego frontu oporu.
 
Konferencja spotkała się jednak z krytyką części albańskich komunistów którzy uznali że sojusz z [[nacjonalizm|nacjonalistami]] jest niemożliwy, według krytyków konferencji nacjonaliści w każdej chwili mogli przejść na stronę [[państw osi]]<ref> Albania at war, 1939-1945 Bernd Jürgen Fischer Edition illustrated Publisher C. Hurst & Co. Publishers, 1999 ISBN 1-85065-531-6, ISBN 978-1-85065-531-2 str. 128-29</ref>. Na konferencji utworzono Radę Generalną która składa się z 10 osób: siedmiu komunistów (w tym [[Enver Hodża]]) i trzech nacjonalistów. Rada Generalna miała nadzorować lokalne ''rady wyzwolenia''. Rady miały organizować agencje propagandowe, szpiegowskie, walkę zbrojną. W obszarach wyzwolonych miały być podstawą władzy nowych rządów, koordynując lokalną gospodarkę, handel, edukacje, kulturę i zaopatrzenie. Dowódcy ruchu oporu mieli podlegać pod kierownictwo Rady Generalnej. Pod koniec 1942 roku Armia Wyzwolenia Narodowego liczyła 200 partyzantów i jednostki terytorialne. W dniu 2 sierpnia 1943 w albańskiej miejscowości Mukje podpisano traktat między nacjonalistyczną [[Balli KombëtarKombetar]] i LANÇ. Uzgodniono że obydwie siły będą współpracować w walce z okupantem włoskim. Na konferencji wybuchł spór dotyczący statusu [[Kosowo|Kosowa]], Balli Kombëtar zaproponowała aneksje Kosowa, przeciwko czemu zaprotestowali komuniści. Nacjonaliści okrzyknęli komunistów "psami [[Josip Broz Tito|Tito]]" i "zdrajcami" a komuniści oskarżali nacjonalistów o kolaboracje z siłami Osi.
 
Po niemieckiej ofensywie zimowej komunistyczni partyzanci przegrupowali się i zaatakowali Niemców, przejmując tym samym kontrolę nad południową Albanią w kwietniu 1944 roku. W maju odbył się kongres Armii Wyzwolenia Narodowego podczas którego wybrano skład tymczasowego rządu albańskiego. Partyzanci odparli letnią ofensywą niemiecką (maj-czerwiec 1944) i pokonali ostatnie oddziały Balli Kombëtar która w tym okresie stawiała na sojusz z [[faszyzm niemiecki|hitlerowcami]] przeciw komunistom. 29 listopada 1944 roku siły partyzanckie wyzwoliły [[Szkodra|Szkodrę]]. Rząd Tymczasowy został utworzony w [[Berat]] w październiku 1944 roku, z Hodżą jako premierem do wyborów w grudnia 1945 roku, w którym Front Demokratyczny (wyłoniony z Ruchu Wyzwolenia narodowego) zdobyła 93% głosów<ref>Miranda Vickers. The Albanians: A Modern History. New York: I.B. Tauris, 2000. str. 164.</ref>.