Zjawisko Thomsona: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m r2.6.4) (robot dodaje kk:Томсон эффектісі |
m kat. |
||
Linia 1:
'''Zjawisko Thomsona''' należy do [[zjawisko|zjawisk]] [[zjawisko termoelektryczne|termoelektrycznych]]. Zostało odkryte w [[1856]] roku przez [[William Thomson|Williama Thomsona, lorda Kelvin]].
Polega na wydzielaniu się lub pochłanianiu [[ciepło|ciepła]] podczas przepływu [[prąd elektryczny|prądu elektrycznego]] (tzw. [[ciepło Thomsona|ciepła Thomsona]]) w jednorodnym [[przewodnik elektryczny|
Zjawisko Thomsona dotyczy jedynie wydzielania i pochłaniania ciepła
'''Współczynnik Thomsona''' '''<big><math>\tau</math></big><sub>T</sub>''' jest zdefiniowany jako:
: <math> {\rm d}Q_T = \tau_T I\dfrac{{\rm d}T}{{\rm d}x}, </math>
gdzie:
: <math>{\rm d}Q_T</math>
: <math>\frac{{\rm d}T}{{\rm d}x}</math> – gradient temperatury na długości próbki,
: <math>I</math> – wartość przepływającego prądu.
== Natura zjawiska Thomsona ==
Różnica temperatury w materiale prowadzi do wystąpienia gradientu koncentracji nośników i odpowiadającego mu prądu [[dyfuzja|dyfuzji]]. Ten ostatni prowadzi do powstania rozkładu ładunku przestrzennego. Jeżeli pole od ładunku w objętości jest skierowane przeciwnie niż pole zewnętrzne, to ostatnie wykonuje pracę przeciwko polu wewnętrznemu, co prowadzi do wydzielania dodatkowego ciepła. Jeżeli kierunki obu pól są zgodne, to pole wewnętrzne wspomaga dryft nośników kosztem cieplnej energii sieci, co prowadzi do jej ochłodzenia. Inaczej mówiąc przyczyną zjawiska Thompsona jest różny stopień zagęszczenia elektronów swobodnych wzdłuż przewodnika, na którego długości występuje gradient temperatury. Zjawisko to wraz ze [[efekt Peltiera|zjawiskiem Peltiera]] wykorzystuje się w [[metrologia|metrologii]] wielkości nieelektrycznych do pomiaru temperatury (pomiar siły termoelektryczej w funkcji temperatury).
== Relacja Thomsona ==
Nazywa się tak relację łączącą ze sobą trzy współczynniki zjawisk termoelektrycznych:
: <math>\pi = S T,</math>
: <math>\tau_T=T\dfrac{{\rm d}S}{{\rm d}T},</math>
gdzie:
: <math>{\rm d}\tau_T</math>
: <math>S</math>
: <math>\pi</math>- [[współczynnik Peltiera]],
: <math>{\rm d}T</math> – gradient temperatury.
== Zobacz też ==
* [[zjawisko Seebecka]]
* [[efekt Peltiera]]
[[Kategoria:Termodynamika]]
[[Kategoria:Zjawiska
[[ca:Efecte Thomson]]
|