Grupa aldehydowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
BroviPL (dyskusja | edycje)
drobne techniczne
Linia 77:
'''Grupa aldehydowa''' – jednowartościowa [[grupa funkcyjna]] o wzorze '''-CHO'''{{r|psc}}, zbudowana z [[grupa karbonylowa|grupy karbonylowej]], której [[atom]] [[Węgiel (pierwiastek)|węgla]] jest bezpośrednio związany z atomem [[wodór|wodoru]]. Grupa ta jest charakterystyczną grupą [[Aldehydy|aldehydów]] i [[aldozy|aldoz]].
 
Jest to grupa silnie polarna, przy czym częściowy ładunek ujemny znajduje się na atomie [[tlen]]u, zaś dodatni na [[Węgiel (pierwiastek)|węglu]]. Powoduje to dużą reaktywność aldehydów w reakcji [[addycja nukleofilowa|addycji nukleofilowej]]. Grupa aldehydowa jest płaska (trygonalna), co zwiększa podatność na atak [[Czynnik nukleofilowyNukleofil|nukleofila]]. Przyłączenie [[Czynnik nukleofilowyNukleofil|nukleofila]] do karbonylowego atomu węgla powoduje przejście z płaskiego układu trygonalnego do układu tetraedrycznego. Aldehydy są bardziej reaktywne od ketonów w analogicznej reakcji ze względu na mniejszą zawadę przestrzenną reaktywnego węgla.
 
Najbardziej reaktywny jest [[Aldehyd mrówkowy|formaldehyd]], który zawiera dwa atomy wodoru przy atomie węgla. Wygodniejszymi w syntezie analogami formaldehydu są paraform i [[1,3,5-Trioksan|trioksan]]. Dużą reaktywnością odznaczają się również bardziej złożone związki, w których efekt elektronowy sumuje się, jak np. w cząsteczkach acetylooctanu etylu lub diacetonu. Tu jednak wykorzystuje się częściej w syntezie organicznej fakt, iż związki te mają mocno kwaśne protony przy węglach alfa.
 
{{Przypisy|przypisy=