Bank centralny: Różnice pomiędzy wersjami

[[Plik:POL NBP Warsaw.jpg|thumb|upright|Gmach centrali [[Narodowy Bank Polski|NBP]] w [[Warszawa|Warszawie]]]]

[[Plik:Eurotower in Frankfurt.jpg|thumb|upright|[[Europejski Bank Centralny]] we [[Frankfurt nad Menem|Frankfurcie]]]]

'''Bank centralny''' – [[Instytucja finansowa|instytucja]] odpowiedzialna za funkcjonowanie [[System bankowy|systemu bankowego]]. Zazwyczaj działa jako jednostka państwowa, bądź podporządkowana [[Państwo|państwu]]. W [[Polska|Polsce]] funkcję banku centralnego pełni [[Narodowy Bank Polski]].

* Bank centralny [[Emisja pieniądza|emituje pieniądz]] gotówkowy. Następnie wprowadza go do obiegu poprzez skup [[Metale szlachetne|metali szlachetnych]], [[Waluta|walut]] obcych oraz w formie '''długu''', czyli '''udzielając kredytów''' bankom komercyjnym (w niektórych państwach również rządowi)<ref>W rozważaniach teoretycznych (np. [[kredyt społeczny]], Clifford H. Douglas) na temat optymalnej ilości pieniędzy w gospodarce pojawia się pomysł, że '''''całkowita wartość nominalna pieniędzy w obiegu powinna odpowiadać całkowitej wartości [[towar]]ów i [[Usługa|usług]] dostępnych na [[Rynek (ekonomia)|rynku]]'''''. Zasadniczą wadą systemu "pieniądz jako dług" (podobnie jak przy standardzie kruszcu) jest '''brak powiązania''' pomiędzy rzeczywistym zapotrzebowaniem na pieniądz, wynikającym z ilości i wartości dokonywanych transakcji, a całkowitą wartością nominalną pieniędzy pozostających w obiegu w danym okresie, co wpływa na procesy [[Inflacja|inflacyjno]]-[[Deflacja (ekonomia)|deflacyjne]].</ref>. Jest jedyną instytucją uprawnioną do emitowania znaków pieniężnych w danym państwie.

* Bank centralny jest bankiem [[Skarb Państwa|skarbu państwa]]. Prowadzi rachunki instytucji państwowych. Utrzymuje rachunki [[Depozyt bankowy|depozytowe]] państwa, prowadzi kasową obsługę [[budżet]]u, obsługuje [[dług publiczny]]. W wyjątkowych przypadkach bank centralny może udzielić państwu kredytu (w formie kredytu bezpośredniego lub zakupu [[Skarbowy papier wartościowy|skarbowych papierów wartościowych]]). Jednak z racji na zagrożenie inflacją, do której mogą doprowadzić tego typu transakcje, jest to obecnie bardzo rzadko stosowane rozwiązanie<ref>{{cytuj książkę | nazwisko =Kaźmierczak | imię =Andrzej | tytuł = Polityka pieniężna w gospodarce otwartej | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce =Warszawa | rok =2008 | strony =115| isbn =978-83-01-15496-7 }}</ref>.

* dyrektywnych wskaźników określających procentowy stosunek danego typu kredytów do [[Kapitał własny(ekonomia)|kapitału własnego]] własnego,