Stefan Osiecki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Joanna Kośmider (dyskusja | edycje)
m {{w edycji|Joanna Kośmider}}
Joanna Kośmider (dyskusja | edycje)
m WP:SK, wikizacja, drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Biogram infobox
{{w edycji|Joanna Kośmider}}
|imię i nazwisko = Stefan Osiecki
'''Stefan Osiecki''' (ur. [[23 lutego]] [[1902]] r. w [[Warszawa|Warszawie]], zm. [[7 maja]] [[1977]] r. w [[Londyn]]ie) – polski [[taternik]], [[alpinista]], [[narciarstwo|narciarz]], [[architektura|architekt]], [[grafika|grafik]], [[film]]owiec.
|imię i nazwisko org =
|pseudonim =
|grafika =
|opis grafiki =
|podpis =
|data urodzenia = [[23 lutego]] [[1902]]
|miejsce urodzenia = [[Warszawa]]
|imię przy narodzeniu =
|data śmierci = [[7 maja]] [[1977]]
|miejsce śmierci = [[Londyn]]
|przyczyna śmierci =
|miejsce spoczynku =
|zawód = [[architektura|architekt]], [[grafika|grafik]], [[film]]owiec.
|miejsce zamieszkania =
|narodowość = [[Polacy|polska]]
|tytuł =
|edukacja =
|Alma Mater = [[Politechnika Warszawska]]
|uczelnia =
|wydział =
|stanowisko =
|pracodawca =
|majątek =
|wzrost =
|masa =
|partia =
|wyznanie =
|rodzice = ojciec – [[Stanisław Osiecki]]
|małżeństwo =
|partner =
|partnerka =
|dzieci =
|krewni i powinowaci =
|odznaczenia =
|commons =
|wikiźródła =
|wikicytaty =
|www =
}}
'''Stefan Osiecki''' (ur. [[23 lutego]] [[1902]] r. w [[Warszawa|Warszawie]], zm. [[7 maja]] [[1977]] r. w [[Londyn]]ie) – [[Polacy|polski]] [[taternik]], [[alpinista]], [[narciarstwo|narciarz]], [[architektura|architekt]], [[grafika|grafik]], [[film]]owiec.
 
Urodził się jako syn [[Stanisław Osiecki|Stanisława Osieckiego]], krajoznawcy, [[taternictwo|taternika]] i polityka. Do roku 1916 uczęszczał do szkoły w [[Zakopane]]m. Już w wieku 7 lat wędrował z ojcem po [[Tatry|Tatrach]], a od 1916 roku uprawiał [[taternictwo]]. [[wojna polsko-bolszewicka|W 1920 roku]] walczył w [[Wojsko Polskie II RP|Wojsku Polskim]]. Dyplom inżyniera[[inżynier]]a architekta Osiecki zdobył w 1929 roku na [[Politechnika Warszawska|Politechnice Warszawskiej]]<ref name=wet>{{Cytuj książkę | nazwisko = Radwańska-Paryska | imię = Zofia | autor link = Zofia Radwańska-Paryska | nazwisko2 = Paryski | imię2 = Witold Henryk | autor link2 = Witold Henryk Paryski | tytuł = Wielka encyklopedia tatrzańska | data = 2004 | wydawca = Wydawnictwo Górskie | miejsce = Poronin | isbn = 83-7104-009-1 | strony = 858-860}}</ref>.
 
Do partnerów wspinaczkowych Osieckiego w latach 1920–1930 należeli m.in. [[Jan Małachowski (malarz) |Jan Małachowski]] (kuzyn [[Bohdan Małachowski|Bohdana]]), [[Adam Karpiński]] i [[Konstanty Narkiewicz-Jodko]]. W 1925 roku Stefan Osiecki dokonał pierwszych przejść zimowych [[Grań Soliska|Granią Soliska]] od [[Bystry Przechód|Bystrego Przechodu]] do [[Soliskowa Przełęcz|Soliskowej Przełęczy]] (z Karpińskim)<ref name=wet/> oraz na [[Szczyrbski Szczyt]] i [[Hlińska Turnia|Hlińską Turnię]] (z Karpińskim, [[Wanda Czarnocka-Karpińska|Wandą Czarnocką]] i [[Wilhelm Smoluchowski|Wilhelmem Smoluchowskim]])<ref name=chwascinski>{{Cytuj książkę | nazwisko = Chwaściński | imię = Bolesław | tytuł = Z dziejów taternictwa. O górach i ludziach | wydawca = Sport i Turystyka | miejsce = Warszawa | data = 1988 | isbn = 83-217-2463-9 | strony = 157, 199}}</ref>. Trzy lata późniejpóźniejbrał udział – z Narkiewiczem-Jodką brał udział w próbie pierwszego przejścia północno-wschodniej ściany [[Mnich (Tatry)|Mnicha]].
 
W latach 1933–1934 oraz 1936–1937 Osiecki brał udział w dwóch polskich wyprawach w [[Andy]] w latach 1933–1934 oraz 1936–1937. Wraz z towarzyszami dokonał wówczas pierwszych wejść na kilka szczytów oraz pobił polski rekord wysokości na [[Aconcagua]] (6960 m, nową drogą, z Narkiewiczem-Jodką, Stefanem Daszyńskim i [[Wiktor Ostrowski|Wiktorem Ostrowskim]])<ref name=wet/><ref name=chwascinski/>.
 
Na początku [[II wojna światowa|II wojny światowej]] uczestniczył w [[Obrona Lwowa 1939|obronie Lwowa (1939)]], później przebywał w Londynie, gdzie pracował w Biurze Filmowym polskiego [[Rząd RP na uchodźstwie#Etap londyński (od czerwca 1940)|Ministerstwa Informacji i Dokumentacji]]. Od 1927 roku Osiecki tworzył [[Film krótkometrażowy|filmy krótkometrażowe]] o tematyce górskiej. W 1927 roku nakręcił ''Piękno Tatr'', rok później film narciarski. W czasie pierwszej polskiej wyprawy andyjskiej był odpowiedzialny za dokumentację filmową. Film z tego wyjazdu został przez niego [[Montaż filmowy|zmontowany]] już w Polsce i pokazany m.in. w [[Buenos Aires]] (1936) i w [[Indie|Indiach]] (1939). Po wojnie obraz zaginął,; odnalazł go w Londynie dopiero Aleksander Kwiatkowski w 1986 roku Aleksander Kwiatkowski. W 1944 roku Osiecki1944 – w Wielkiej Brytanii – Osiecki zmontował film ''Opowieść o mieście'', składający się z ujęć nakręconych przez [[konspiracja|konspiracyjnych]] [[Operator filmowy|operatorów]] w [[Warszawa#Po 1939 roku|Warszawie]]<ref name=wet/>.
 
Oprócz kinematografii Osiecki zajmował się też grafiką, był m.in. twórcą barwnego plakatu związanego z [[Mistrzostwa świata w hokeju na lodzie mężczyzn#Historia|Mistrzostwami Świata w hokeju na lodzie]] w [[Krynica|Krynicy]] w 1931 roku. Zaprojektował także pierwsze wersje [[Górska Odznaka Turystyczna|Górskiej Odznaki Turystycznej]], a po wojnie brał udział w wystawach w [[Bruksela|Brukseli]], Rzymie[[Rzym]]ie, [[Helsinki|Helsinkach]] i [[Nowy Jork|Nowym Jorku]]. W latach powojennych mieszkał w Londynie, gdzie początkowo produkował brytyjskie filmy. Około 1955 roku wraz z architektem Mejerem założył biuro architektoniczne<ref name=wet/>.
 
Osiecki został upamiętniony przez chilijskich andynistów, którzy jeden ze szczytów nazwali Cerro Osiecki<ref name=wet/>.
Linia 17 ⟶ 57:
 
{{DEFAULTSORT:Osiecki, Stefan}}
[[Kategoria:Absolwenci Politechniki Warszawskiej]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Tatrami]]
[[Kategoria:Polscy architekci]]
[[Kategoria:Polscy wspinacze]]
[[Kategoria:Uczestnicy walk agresji ZSRR na Polskę 1939 (strona polska)]]
[[Kategoria:Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1902]]
[[Kategoria:Zmarli w 1977]]