Komunistyczna Partia Łotwy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
kategoria |
drobne redakcyjne |
||
Linia 17:
== Historia ==
Początki KPŁ sięgają czerwca 1904, gdy założono [[Łotewska Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza|Łotewską Socjaldemokratyczną Partię Robotniczą]] (ŁSDPR). Rok później przyjęła ona program rosyjskich socjalistów z [[Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Rosji|SDPRR]], a w 1906 przyłączyła się do rosyjskiej lewicy jako jej autonomiczna sekcja. W marcu 1919 ugrupowanie zmieniło swoją nazwę na Komunistyczną Partię Łotwy. W okresie od 1918 do 1920 sprawowało rządy na terenie [[Łotewska Socjalistyczna Republika Radziecka (1918-1920)|Łotewskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej]]. Organizacja liczyła wówczas 7,5 tys. członków.
Po wypędzeniu z [[Łotwa|Łotwy]] komunistów w 1920 działalności KPŁ zakazano, a jej członków spotykały surowe represje ze strony młodej republiki. Oficjalną działalność łotewscy komuniści kontynuowali w [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] jako jedna z sekcji [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|Rosyjskiej Komunistycznej Partii (bolszewików)]], a później [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|WKP(b)]]. Zmienili wówczas nazwę partii na Komunistyczną Partię (bolszewików) Łotwy ([[język łotewski|łot.]] ''Latvijas Komunistiskā (boļševiku) partija''). Po wkroczeniu wojsk radzieckich na [[Łotwa|Łotwę]] w 1940 komuniści formalnie objęli władzę w kraju. Do 1990 sprawowali ją w sposób niepodzielny jako narodowa sekcja [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|WKP(b)]], a od 1952 [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|KPZR]]. W tym samym roku przywrócono historyczną nazwę partii: Komunistyczna Partia Łotwy. ▼
Na fali pierestrojki w łonie KPŁ zaczęły się zarysowywać poważne pęknięcia: część komunistów nastawionych na autonomizację Rygi od [[Moskwa|Moskwy]] powołała 14 kwietnia 1990 Niezależną Komunistyczną Partię Łotwy ([[język łotewski|łot.]] ''Latvijas Neatkarīgā komunistiskā partija'') pod przewodnictwem Ivarsa Ķezbersa, podczas gdy tzw. skrzydło twardogłowe dotychczasowego szefa KPŁ [[Alfrēds Rubiks|Alfrēdsa Rubiksa]] pozostało przy dawnej nazwie opowiadając się za zachowaniem statusu republiki związkowej dla [[Łotwa|Łotwy]]. Wielu z działaczy "starej" KPŁ było członkami [[Interfront (Łotwa)|łotewskiego "Interfrontu"]]. 14 września 1990 roku NKPŁ zmieniła nazwę na Łotewską Demokratyczną Partię Pracy ([[język łotewski|łot.]] ''Latvijas Demokrātiskā darba partija''), co wiązało się z przyjęciem nowego socjaldemokratycznego i niepodległościowego już programu. ▼
▲Po wypędzeniu z [[Łotwa|Łotwy]] komunistów w 1920 działalności KPŁ zakazano, a jej członków spotykały surowe represje ze strony młodej republiki. Oficjalną działalność łotewscy komuniści kontynuowali w [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] jako jedna z sekcji [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|Rosyjskiej Komunistycznej Partii (bolszewików)]], a później [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|WKP(b)]]. Zmienili wówczas nazwę partii na Komunistyczną Partię (bolszewików) Łotwy ([[język łotewski|łot.]] ''Latvijas Komunistiskā (boļševiku) partija'').
▲Na fali pierestrojki w łonie KPŁ zaczęły się zarysowywać poważne pęknięcia: część komunistów nastawionych na autonomizację Rygi od [[Moskwa|Moskwy]] powołała 14 kwietnia 1990 Niezależną Komunistyczną Partię Łotwy ([[język łotewski|łot.]] ''Latvijas Neatkarīgā komunistiskā partija'') pod przewodnictwem Ivarsa Ķezbersa, podczas gdy tzw. skrzydło twardogłowe dotychczasowego szefa KPŁ [[Alfrēds Rubiks|Alfrēdsa Rubiksa]] pozostało przy dawnej nazwie opowiadając się za zachowaniem statusu republiki związkowej dla [[Łotwa|Łotwy]]. Wielu z działaczy "starej" KPŁ było członkami [[Interfront (Łotwa)|łotewskiego "Interfrontu"]].
10 września 1991 Rada Najwyższa [[Łotwa|Republiki Łotewskiej]] dokonała delegalizacji Komunistycznej Partii Łotwy zarzucając jej działanie na szkodę interesów państwa. Trzy lata później dawni członkowie KPŁ z [[Alfrēds Rubiks|Alfrēdsem Rubiksem]] na czele powołali do życia [[Łotewska Partia Socjalistyczna|Socjalistyczną Partię Łotwy]], która nawiązuje do dziedzictwa lokalnych komunistów ściśle współpracując z mniejszością rosyjską w krytyce polityki łotewskiej centroprawicy.
| |||