Oprawa (poligrafia): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MerlIwBot (dyskusja | edycje)
m Robot dodał ko:표지 (책)
Joanna Kośmider (dyskusja | edycje)
m posiada→ma, WP:SK
Linia 1:
{{Źródła|data=2011-11}}
[[Plik:Old book bindings.jpg|thumb|250px|Oprawy starych książek w bibliotece [[Merton College]]]]
'''Oprawa''', '''oprawa introligatorska''' – jest to jeden z rodzajów produktów poligraficznych który posiadama wkład i okładkę z tym, że okładka została wykonana w oddzielnym procesie.
Produkty poligraficzne dzielimy na druki luźne, druki łączone oraz oprawy.
Druki luźne to druki które nie są połączone między sobą, i są to przykładowo plakaty, ulotki, torebka itp. Natomiast druki łączone to druki które zostały połączone między sobą np. zszyty lub sklejony bloczek, zszyty tygodnik np Polityka, druk łączony może zawierać umowną okładkę ale jest ona wykonana jednocześnie z drukiem pozostałej części publikacji. Oznacza to ze nie miał miejsca oddzielny proces wykonania okładki po którym uzyskano 4 stronice które stanowią okładkę w tym tygodniku.
Linia 43:
=== Szczegółowy, oficjalny podział opraw ===
* '''oprawa bezszwowa''', '''o. bezszyciowa''' – oprawa oparta na łączeniu arkuszy wkładu metodą klejenia lub zaciskową (listwy, grzebienie itp.)
* '''oprawa bibliofilska''' (kolekcjonerska) – oprawa, w której zewnętrzny wygląd publikacji posiadama ponadprzeciętne, a czasami wręcz unikatowe cechy estetyczne, zasadniczo przeznaczona do zindywidualizowanego, skupionego, by nie rzec intymnego kontaktu z dziełem, wykonana w sposób szczególnie trwały, z myślą o częstym korzystaniu z publikacji, zaprojektowana tak, aby swoim wyglądem podkreślała charakter utworu, często stylizowana, aby sprawiała wrażenie pochodzenia z epoki opisywanej w utworze, limitowana obok '''oprawy nakładowej''', albo wydana w niewielkim nakładzie jedynie w wersji bibliofilskiej, czasami nawet numerowana; w przypadku publikacji popularnych jest terminem handlowym na określenie tej części nakładu, która wyszła w oprawie twardej, w przeciwieństwie do oprawy nakładowej – wydanej w oprawie miękkiej
* '''oprawa biblioteczna''' – oprawa '''złożona''', wzmocniona mocnym szyciem na taśmie, wykonana z trwałych materiałów, mogącaktóra posiadaćmoże mieć dodatkowe wzmocnienia na krawędziach i w rogach, wykonane np. ze skóry; jest to oprawa przeznaczona do częstego używania, np. w bibliotekach i wypożyczalniach
* '''oprawa broszurowa''' (albo krócej: '''broszura''') – w terminologii bibliotekarzy i księgarzy jest to nazwa o. '''miękkiej''' (w odróżnieniu od o. '''twardej''', którą nazywają o. '''książkową''')
* '''oprawa całopapierowa''' – o. '''złożona jednorodna''', w której oklejka jest wykonana z wytworu papierniczego
Linia 57:
* '''oprawa książkowa''' (albo krócej: '''książka''') – w terminologii bibliotekarzy i księgarzy jest to nazwa o. '''twardej''' (w odróżnieniu od o. '''miękkiej''' zwanej przez nich o. '''broszurową''')
* '''oprawa listwowa''' – rodzaj oprawy '''specjalnej''', w której arkusze wkładu są luźnymi kartkami ściśniętymi obejmującą je sprężynującą listwą
* '''oprawa miękka''' – antonim o. '''twardej''' – oprawa z okładką jednolitą, w której okładziny okładki są elastyczne; w praktyce o. '''miękka''' to jeden z dwu rodzajów o. '''klejonej''' (o. '''prosta klejona'''), choć teoretycznie oprawą '''miękką''' jest również o. '''zeszytowa''', jednak w tym drugim wypadku terminu tego nie używa się; ze względu na rodzaj wytworu papierniczego użytego w typowej o. '''miękkiej''' (właśnie tej '''klejonej''') mówi się na nią: o. '''miękka kartonowa'''; o. '''miękka''' nie posiadama oklejki
* '''oprawa nakładowa''' – oprawa typowa, przeznaczona do normalnego używania, o przeciętnej estetyce, niezbyt skomplikowanym sposobie łączenia wkładu z okładką, i niezbyt skomplikowanym sposobie zdobienia okładki, wyznaczająca racjonalny stosunek pomiędzy ceną oprawy a jej wyglądem i wytrzymałością. Pojęcie stosowane wtedy, gdy oprócz oprawy nakładowej, w której została oprawiona większość nakładu, część nakładu została oprawiona w '''oprawie bibliofilskiej''' lub '''oprawie bibliotecznej'''
* '''oprawa pierścieniowa''' – rodzaj oprawy '''specjalnej''', w której kartki wkładu i okładki zawierają otwory w marginesie grzbietowym, przez które przechodzą pierścienie zaciskowe z drutu, oprawy dokonuje się na bindownicy, pierścienie nie są połączone ze sobą (oddzielny pierścień w każdym otworze)
Linia 65:
* '''oprawa prosta''' – antonim o. '''złożonej''' – oprawa, w której trwałe połączenie wkładu z okładką następuje przez ich grzbiety a nie przez wyklejkę; w praktyce jest to o. '''zeszytowa''' lub o. '''klejona miękka'''
* '''oprawa przylegająca''' – o. '''prosta klejona''' z okładką jednolitą przyklejoną tylko do grzbietu; w tej oprawie okładka ma dokładnie dwa złamy
* '''oprawa skórzana''' – o. '''twarda''' o oklejce częściowo lub całkowicie wykonanej ze skóry; o. '''skórzana''' może być wykonana w celach praktycznych (bardzo duża odporność okładki na czynniki mechaniczne) lub w celach ozdobnych; oklejka skórzana jest zdobiona tłoczeniami (które mogą być wypełnione farbą), złoceniami itp., zwykły druk stosuje się na skórze rzadko z powodu słabej odporności na ścieranie, prędzej są to napisy malowane lub nakładane innymi podobnymi technikami; wśród najbardziej ekskluzywnych o. '''skórzanych''' można znaleźć wyroby o okładzinach okładki zamykanych na zamki, wyroby posiadającektóre mają własne futerały, podstawki itp.; gruba oklejka skórzana może być dodatkowo formowana w fałdy i inne nierówności powierzchni
* '''oprawa specjalna''' – każda inna oprawa niż '''zeszytowa''' lub '''klejona'''; np. oprawa '''grzebieniowa''', '''listwowa''', '''pierścieniowa''', '''spiralowa'''
* '''oprawa spiralowa''' (nieprawidłowo: '''spiralna''') – rodzaj oprawy '''specjalnej''', w której arkusze wkładu i okładziny okładki są luźnymi kartkami z otworami wywierconymi w marginesie grzbietowym, przez które przewinięty jest drut w postaci spirali, końce drutu są zabezpieczone zagięciem pod kątem prostym
* '''oprawa szyta''' – gwarowe, b. popularne określenie wkładu w którym. łączenie kart wkładu poprzez szycie nićmi, drutem lub nićmi termoplastycznymi.* '''oprawa twarda''' – antonim o. '''miękkiej''' – oprawa, z okładką niejednolitą (składającą się z wielu elementów), w której okładziny okładki są całkowicie sztywne (i zazwyczaj o powierzchni trochę większej niż kartki wkładu); grzbiet okładki również może być sztywny, ale nie musi; o. '''twarda''' posiadama tekturowe elementy konstrukcyjne: [[okładzinówka]] (stanowiąca zasadniczą część każdej z okładzin okładki) oraz ewentualnie [[grzbietówka]] (formująca sztywny, płaski grzbiet) – są one połączone ze sobą za pomocą oklejki, przy czym grzbiet okładki może być wykonany tylko z oklejki, lub posiadaćmieć okładzinówkę elastyczną (kartonową) lub miękką (papierową)
* '''oprawa zakrywająca''' – o. '''prosta klejona''' z okładką jednolitą przyklejoną do grzbietu oraz częściowo do zewnętrznych stronic wkładu; w tej oprawie okładka ma (od momentu pierwszego otwarcia jej przez użytkownika) dokładnie cztery złamy; miejsca na zewnętrzne złamy powinny być bigowane
* '''oprawa zeszytowa''' (gwarowo o. '''szyta''') – rodzaj o. '''prostej miękkiej''', w której okładka jest połączona z arkuszami wkładu wspólnym szyciem (zszywkami z drutu lub nićmi) przez grzbiet; o. '''zeszytowa''' jest jedyną oprawą, w której występuje grzbiet w postaci krawędzi (złamu); cechą charakterystyczną tej oprawy jest również okładka jednolita oraz wkład jednoskładkowy; w o. '''zeszytowej''' pierwsza kartka leży na wspólnej karcie z kartką ostatnią, druga z przedostatnią itd.
Linia 87:
* klejona – specjalna – zeszytowa (ze względu na sposób łączenia wkładu)
* nakładowa – bibliofilska (ze względu na poziom edytorski)
 
 
 
[[Kategoria:Introligatorstwo]]
Linia 103 ⟶ 101:
[[es:Cubierta (libro)]]
[[fr:Première de couverture]]
[[ko:표지 (책)]]
[[it:Copertina]]
[[he:עטיפה (ספר)]]
[[ko:표지 (책)]]
[[nl:Omslag]]
[[ja:表紙]]