Stendhal: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
"Kościół" pisany wielką literą to wspólnota wiernych lub instytucja, małą - budynek.
MastiBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.3) (Robot usunął diq:Stendhal; zmiany kosmetyczne
Linia 25:
 
== Życiorys ==
Pochodził z rodziny urzędniczej. W [[1786]] urodziła się jego siostra, Pauline, z którą przez całe życie łączyły go bliskie związki, a w [[1788]] na świat przyszła młodsza siostra, Zenaide. W siódmym roku życia stracił matkę. Ojciec, Cherubin Beyle, nie potrafił zająć się dzieckiem, wobec czego trudu wychowania podjął się dziadek ze strony matki, dr Gagnon. W [[1792]] guwernerem Stendhala został jezuicki ksiądz, Raillane. W [[1796]] został uczniem ''École Centrale'' w [[Grenoble]]. Jesienią [[1799]] r. utalentowany matematycznie Beyle wyjechał do [[Paryż]]a na studia matematyczne na [[École Polytechnique]], lecz nie przystąpił do egzaminów. Dzięki staraniom kuzyna, Pierre Daru, został zatrudniony w Ministerstwie Wojny. Rok później zaciągnął się do armii [[Napoleon Bonaparte|Napoleona]] walczącej we [[Włochy|Włoszech]]. W [[Mediolan]]ie siedemnastoletni Beyle został zauroczony włoską kulturą. W [[1801]] wrócił do [[Paryż]]a, by stać się jak napisał ''drugim Molierem''. Rozpoczął pierwsze próby literackie. W [[1805]] Beyle zakochał się w Melanie Guilbert i otworzył słabo prosperujący sklep. Trudna sytuacja materialna zmusiła go do powrotu do armii. W [[1810]] po kampaniach w Niemczech i Austrii wrócił do Paryża. Dostał stanowisko audytora w Radzie Państwa, a potem inspektora. W [[1811]] przebywał we [[Włochy|Włoszech]] w [[Mediolan]]ie, gdzie został kochankiem Angeli Pietragua, którą poznał podczas pierwszego pobytu w tym kraju, w trakcie kampanii włoskiej. We wrześniu 1811 Beyle zwiedził Bolonię, Florencję, Rzym i Neapol. Z pobytem we Florencji wiąże się zresztą jego niedyspozycja, a podobne zaburzenia potem zostaną przez psychiatrię nazwane [[Syndrom Stendhala|syndromem Stendhala]]. W [[1812]] rozpoczął pracę nad ''Historią malarstwa we Włoszech''. Manuskrypt pracy Stendhal zgubił w czasie ucieczki wojsk napoleońskich spod Moskwy, w której znalazł się w sierpniu 1812. Książka została odtworzona w [[1815]] i wydana w [[1817]]. W 1815 roku Beyle rozstał się z Angelą Pietragua. W 1817 wyszedł jego przewodnik ''Rzym, Neapoi i Florencja'', który opublikował pod pseudonimem ''Stendhal''. W [[1819]] Stendhal spotkał we Włoszech kobietę, którą obdarzył nieodwzajemnionym uczuciem, Mathildę Dembowski. Ten niespełniony związek był inspiracją do napisania książki ''O miłości''. W [[1821]] wskutek podejrzeń o szpiegostwo został zmuszony do opuszczenia Mediolanu i rozstał się z Mathilde Dembowski.
 
Debiut literacki Stendhala przypadł na rok [[1814]]. Wtedy to wydał książkę ''O Haydnie'', co skończyło się skandalem, bowiem autor został posądzony o [[plagiat]]. Kolejne pozycje ''Rzym, Neapol i Florencja'', oraz ''Historia malarstwa we Włoszech'' przeszły bez echa. W 1821 z powodów politycznych opuścił [[Włochy]]. Pobyt w [[Paryż]]u przyniósł kolejne niedocenione publikacje. Po [[Rewolucja lipcowa we Francji (1830)|rewolucji lipcowej]] został konsulem francuskim w [[Triest|Trieście]]. Powstała tam jego najbardziej znana [[powieść]] ''[[Czerwone i czarne]]'', która z powodu krytyki [[Kościół katolicki|Kościoła]] oraz ukazaniu Boga jako "złośliwego despoty" trafiła w 1864 r. na [[indeks ksiąg zakazanych]]<ref name="Nikolas Karolides, Margaret Bald,Dawn Sova">N.Karolides, M.Bald, D.Sova, ''100 zakazanych książek.Historia cenzury dzieł literatury światowej.'', Warszawa 2004, s.282</ref>.
 
Wskutek zabiegów wrogiego mu rządu [[Austria|Austrii]] został przeniesiony na stanowisko konsula do [[Rzym]]u. Napisał tam drugą swoją najpopularniejszą [[powieść]]: ''[[Pustelnia parmeńska|Pustelnię parmeńską]]''. Była to pierwsza, a zarazem ostatnia książka Stendhala, która została doceniona (głównie dzięki pochwalnemu artykułowi [[Honoré de Balzac|Balzaca]] w paryskiej prasie). Stendhal zmarł w samotności i zapomnieniu. Na jego paryskim grobowcu wyryto epitafium, które sam sobie ułożył:
Linia 61:
 
{{Przypisy}}
 
 
[[Kategoria:Francuscy pisarze]]
Linia 123 ⟶ 122:
[[uk:Стендаль]]
[[vi:Stendhal]]
[[diq:Stendhal]]
[[zh:司汤达]]