Koperszadzka Grań: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ToSter (dyskusja | edycje)
ToSter (dyskusja | edycje)
m drobne redakcyjne
Linia 7:
 
==== Topografia ====
Grań jest jedną z czterech opadających z wierzchołka [[Jagnięcy Szczyt|Jagnięcego Szczytu]] ([[język słowacki|słow.]] ''Jahňací štít'', 2230 m [[n.p.m.]]). Najniższa część grani opada na [[Przełęcz pod Kopą]] (dokładnie zaś: na Pośrednią Przełęcz pod Kopą), stanowiącą granicę między [[Tatry Wysokie|Tatrami Wysokimi]] a [[Tatry Bielskie|Bielskimi]]. Grań oddziela od siebie [[Dolina Zadnich Koperszadów|Dolinę Zadnich Koperszadów]] od [[Dolina Białych Stawów|Doliny Białych Stawów]] (odgałęzienie [[Dolina Kieżmarska|Doliny Kieżmarskiej]]). Zachodnie ściany górnej części grani opadają do [[Jagnięcy Kocioł|Jagnięcego Kotła]].
 
W Koperszadzkiej Grani wyróżnia się:
* niższy wierzchołek Jagnięcego Szczytu,
* przełączka [[Biały Karbik]] (''Biely zárez''),
* [[Biały Kopiniak]] (''Biela kôpka''),
* [[Wyżnia Biała Przełączka]] (''Vyšná biela štrbina''),
* [[Biała Czuba]] (''Biely zub'', 2044 m),
* [[Pośrednia Biała Przełączka]] (''Prostredná biela štrbina''),
* [[Biały Grzebień]] (''Biely hrebeň'') – krótki płaski odcinek grani,
* [[Niżnia Biała Przełączka]] (''Nižná biela štrbina''),
* [[Biała Kopa]] (''Biela kopa''),
* przełęcz [[Koperszadzki Przechód]] (''Biely priechod''),
* [[Koperszadzka Czuba]] (''Jahňací hrb'', 1930 m),
* Koperszadzki Zwornik, od którego ku północnemu zachodowi odchodzi [[Kudłaty Dział]].
 
==== Geologia ====
Pod względem budowy geologicznej grań jest stosunkowo zróżnicowana. Partie górne tworzą [[skały krystaliczne]] trzonu Tatr Wysokich, zaś dolne – [[skały osadowe]], przede wszystkim [[piaskowiec|piaskowce]] i [[łupek|łupki]]. Rejon znany jest jednak z występującego tu [[zlepieniec koperszadzki|zlepieńca koperszadzkiego]] – skały powstałej w [[perm]]ie ze zniszczonych [[granit]]ów i skał wulkanicznych, a przed pojawieniem się osadów węglanowych. Dzisiaj zlepieńce znajdują się na skałach granitowych i pod piaskowcami. Koperszadzka Grań jest jedynym miejscem w Tatrach, gdziew którym występuje ta skała, przypominająca czerwoną glinę z osadzonymi [[otoczak (geologia)|otoczakami]] granitu.
 
==== Nazwa ====
Nazwa grani, podobnie jak sąsiednich dolin Zadnich Koperszadów i [[Dolina Przednich Koperszadów|Przednich Koperszadów]], powstała w [[XVIII wiek]]uwieku i pochodzi z [[język niemiecki|języka niemieckiego]]: rejon ten zwano Kupferschachtami (''Kupferschächte''), co oznacza "szyby miedzi" – przez pewien czas wydobywano tu rudy [[miedź|miedzi]].
 
==== Historia wejść ====
Linia 38:
# {{Cytuj książkę | nazwisko= Barczyk | imię=Grzegorz | nazwisko2= Jakubowski (red.) | imię2=Ryszard | nazwisko3= Piechowski | imię3= Adam | nazwisko4= Żurawska | imię4= Grażyna | tytuł= Bedeker tatrzański | data=2000 | wydawca= Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce=Warszawa | isbn=83-01-13184-5}}
# {{Cytuj książkę | nazwisko= Nodzyński | imię= Tomasz | nazwisko2= Cobel-Tokarska | imię2= Marta | tytuł= Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie | data=2007 | wydawca=ExpressMap | miejsce=Warszawa | isbn=978-83-60120-88-0}}
# {{Cytuj książkę | nazwisko=Paryski | imię=Witold Henryk | autor link= Witold Henryk Paryski | tytuł=Tatry Wysokie:. przewodnikPrzewodnik taternicki. Cz.Część 23,XXIII. Przełęcz Stolarczyka – Modra Ławka | data=1983 | wydawca="Sport i Turystyka" | miejsce=Warszawa | isbn= 83-217-2472-8}}
# {{Cytuj książkę | nazwisko=Paryski | imię=Witold Henryk |autor link=Witold Henryk Paryski| tytuł=Tatry Wysokie:. przewodnikPrzewodnik taternicki. Cz.Część 24,XXIV. Czerwona Turnia – Przełęcz pod Kopą | data=1984 | wydawca="Sport i Turystyka" | miejsce=Warszawa | isbn= 83-217-2472-8}}
 
{{Główna grań Tatr Wysokich}}