Johann Ludwig Yorck von Wartenburg: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
→‎Życiorys: dr. red.
Linia 14:
W marszu na [[Ryga|Rygę]] Yorck miał okazję wykazać się wysokim kunsztem w serii potyczek, które zmusiły [[Rosja]]n do schronienia się w murach miasta. W czasie całej kampanii rosyjscy generałowie wielokrotnie próbowali namówić go do przejścia na ich stronę; Yorck odrzucał te propozycje, ale coraz jaśniej dostrzegał, że francuska [[Wielka Armia]] wpadła w pułapkę bez wyjścia. W pewnym momencie marszałek [[Etienne Jacques Joseph Alexandre Macdonald|Macdonald]], jego bezpośredni francuski przełożony, wycofał się przed następującą armią [[Iwan Dybicz Zabałkański|Dybicza]], zostawiając Yorcka samemu sobie. Żołnierski obowiązek nakazywał mu bić się do końca, próbując wyrwania się z matni, ale obudził się w nim pruski patriota. Miał do wyboru lojalność lub, ryzykując głową, przejście na stronę nieprzyjaciela. W końcu (20 grudnia), przekonany przez Dybicza, podjął ostateczną decyzję.
 
Podczas spotkania w [[Taurogi|Taurogach]] obaj(30 grudnia) podpisał z Dybiczem podpisali zawieszenie broni, a Yorck - nie pytając o zgodę króla - ogłosił, że korpus pruski jest, w toczonej właśnie wojnie, "neutralny". W Prusach wieść o tym przyjęta została z entuzjazmem, ale dwór nie mógł jeszcze zrzucić maski sprzymierzeńca Francuzów. Yorck został formalnie pozbawiony dowództwa i postawiony przed sądem polowym. Dybicz nie zezwolił na dostarczenie mu orzeczenia przez własne linie i ostatecznie Yorck został na stanowisku aż do zawarcia [[Traktat kaliski (1813)|traktatu kaliskiego]] umiejscawiającego Prusy w szeregach koalicji. Czyn Yorcka był w tym sensie niejako punktem zwrotnym w historii Prus. Dopełnił formalności, wypowiadając wojnę Napoleonowi jako naczelny dowódca nowej pruskiej armii.
 
17 marca [[1813]] Yorck wkroczył do [[Berlin]]a w atmosferze powszechnego uniesienia. Tego samego dnia król wypowiedział wojnę Francji. W czasie kampanii 1813-14 Yorck odniósł szereg dalszych sukcesów. Osłaniał odwrót Blüchera po przegranej pod [[Bitwa pod Budziszynem (1813)|Budziszynem]] i odegrał kluczową rolę w [[Bitwa nad Kaczawą|bojach nad Kaczawą]]. Podczas marszu na [[Lipsk]] jego korpus wygrał pod [[Wartenburg nad Łabą|Wartenburgiem nad Łabą]] (3 października 1813) i wziął udział w zwycięskiej dla sił koalicji [[Bitwa Narodów|Bitwie Narodów]]. W kampanii francuskiej roku 1814 Yorck brał udział w bitwach pod [[Bitwa pod Montmirail|Montmirail]] i [[Bitwa pod Laon|Laon]].