Rozłupnia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kenraiz (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne, drobne merytoryczne, , ilustracja
Kenraiz (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 1:
[[Plik:Malva neglecta (5192765252).jpg|180px|thumb|Rozłupnia [[ślaz zaniedbany|ślazu zaniedbanego]]]]
[[Plik:Fructus Carvi by Danny S. - 001.JPG|180px|right|thumb|Rozłupki [[Kminek zwyczajny|kminku zwyczajnego]]]]
'''Rozłupnia''' ([[łacina|łac.]] ''schizocarpium'', [[język angielski|ang.]] ''schizocarp''{{r|sugden}}) – [[owoc]] pojedynczy, dwu- lub wielonasienny, zamknięty, suchy i rozpadający się. Rozpada się zwykle na jednonasienne, zamknięte i niepękające '''rozłupki''' (często nazywane też owockami), w których elementy [[owocnia|owocni]] pozostają zrośnięte z [[nasiono|nasieniem]] {{r|Szweykowska-2003}}{{r|hryniewiecki}}. Poszczególne rozłupkiRozłupnie powstają ze [[słupek|słupka]] zrosłoowockowego (synkarpicznego){{r|sugden}}, przy czym z pojedynczych [[owocolistek|owocolistków]] (czasempowstają albo poszczególne rozłupki, albo z jednego owocolistka powstają dwie jednonasienne rozłupki (np. u [[Ogórecznikowate|ogórecznikowatych]] i [[jasnotowate|jasnotowatych]], z jednego owocolistka powstają dwie jednonasienne rozłupki). Poszczególne owocki nierzadko połączone są znajdującym się między nimi organem zwanym [[karpofor]]em{{r|strasburger}}. Dwunasienne rozłupnie występują u roślin z rodziny [[selerowate|selerowatych]] i [[marzanowate|marzanowatych]], czteronasienne u [[Ogórecznikowate|ogórecznikowatych]] i [[jasnotowate|jasnotowatych]], wielonasienne u [[ślazowate|ślazowatych]] i [[Wilczomleczowate|wilczomleczowatych]]{{r|hryniewiecki}}.
 
Niektóre rozłupki zaliczane mogą być ze względu na specyficzną budowę do innych typów owoców. Przykładowo wyposażone w skrzydełka rozłupki [[klon (roślina)|klonów]] są [[skrzydlak]]ami{{r|strasburger}}.
Linia 14:
<ref name=hryniewiecki>{{cytuj książkę|autor=Bolesław Hryniewiecki|tytuł=Owoce i nasiona|wydawca=Państwowe Wydawnicto Naukowe|miejsce=Warszawa|data=1952|strony=48}}</ref>
<ref name=strasburger>{{cytuj książkę|autor=Strasburger E., Noll F., Schenck H., Schimper A. F. W. |tytuł=Botanika| strony=830 | wydawca=Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne| miejsce=Warszawa |rok=1972}}</ref>
<ref name=sugden>{{cytuj książkę|autor=Andrew Sugden|tytuł=Ilustrowany słownik botaniczny|wydawca=Zakład Narodowy im. Ossolińskich|miejsce=Wrocław, Warszawa, Kraków|data=1992|strony=84|isbn=83-04-03964-8}}</ref>
<ref name="Szweykowska-2003" >{{Cytuj książkę | autor = Szweykowska Alicja, Szweykowski Jerzy | tytuł = Botanika t.1 Morfologia | data = 2003 | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | isbn = 83-01-13953-6 | strony =306-307}}</ref>
</references>