Zegar pulsarowy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
usunięcie odwołania do usuniętego szablonu {{Linki zewnętrzne}} (dysk. w pocz., głosowanie) |
m Drobne poprawki |
||
Linia 1:
[[Plik:Gdańsk – zegar pulsarowy ekran.JPG|thumb|Gdańsk, ekran zegara pulsarowego]]
'''Zegar pulsarowy''' – [[Zegar (czasomierz)|zegar]], którego działanie opiera się na zliczaniu impulsów [[Fale radiowe|fal radiowych]] emitowanych z dużą regularnością [[Okres (fizyka)|okresu]] przez [[pulsar]]y. W szczególności wykorzystanie pulsarów o [[milisekunda|milisekundowym]] okresie emisji pozwala na zbudowanie stabilnie działających zegarów o dużej dokładności, jednak wymaga to skorygowania naturalnie występujących nieregularności emisji{{r|web1}}.
== Zegar pulsarowy w Gdańsku ==
Pierwszy na świecie zegar pulsarowy został zainstalowany w [[Gdańsk]]u, w [[Kościół św. Katarzyny w Gdańsku|kościele pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej]] w 2011 roku. Zegar kosztował około 450 tysięcy złotych. W momencie jego instalacji był to najdokładniejszy zegar na świecie oraz pierwszy, który rejestruje upływ czasu opierając się na źródle sygnałów spoza [[ziemia|Ziemi]]. Sygnał pulsarowy umożliwi dziesięciokrotną poprawę dokładności [[zegar atomowy|zegarów atomowych]]. Pulsarową skalę czasu można wykorzystać np. do stworzenia sieci pozycjonowania [[Global Positioning System|GPS]], niezależnej od kosztownego w utrzymaniu systemu [[Sztuczny satelita|satelitów]]{{r|gazeta}}. Czasomierz działa w oparciu o odbiór impulsów pulsarowych przez [[Antena dipolowa|anteny dipolowe]] przeznaczonego do tego celu [[radioteleskop]]u ([[interferometr]]u) zainstalowanego na dachu kościoła{{r|GPNT}}. Zegar składa się z radioteleskopu wyposażonego w 16 anten, które odbierają sygnały od sześciu wybranych pulsarów. Anteny ustawione są w macierz o wielkości cztery na cztery metry. Sygnały z anten są wzmacniane, następnie filtrowane i przetwarzane cyfrowo na system sekundowy{{r|gazeta}}.
Zegar powstał z inicjatywy [[Muzeum Historyczne Miasta Gdańska|Muzeum Historycznego Miasta Gdańska]], a zbudowany został przez zespół badawczy złożony z pomysłodawcy budowy zegara w Gdańsku, Grzegorza Szychlińskiego z Muzeum Zegarów Wieżowych MHMG, inżynierów elektroników z gdańskiej firmy EKO Elektronik Dariusza Samka i Mirosława Owczynnika oraz astronoma z Centrum Astronomicznego [[Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu|Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu]] Eugeniusza Pazderskiego{{r|mzw}}. Budowę sfinansowało miasto Gdańsk, Muzeum Historyczne Miasta Gdańska oraz [[Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna]]. Gdański zegar pulsarowy jest obiektem długookresowych badań w wyniku których planowane jest stworzenie [[pulsarowa skala czasu|pulsarowej skali czasu]], mającej przewyższyć dokładnością zegary atomowe działające na zasadzie pomiaru okresów [[atom]]owego [[wzorzec częstotliwości|wzorca częstotliwości]]{{r|GPNT}}. Na miejsce budowy zegara został wybrany Gdańsk między innymi dlatego, że mieszkał tam i pracował [[Jan Heweliusz]], jeden z twórców [[zegar wahadłowy|zegara wahadłowego]]{{r|forgotten}}, oficjalne rozpoczęcie pracy zegara jest także związane z 400. rocznicą urodzin Heweliusza{{r|polish}}.
| |||