Gwara podhalańska: Różnice pomiędzy wersjami

* Fonetyka międzywyrazowa udźwięczniająca, tj. wymowa typu ''nieg idzieidzié'', ''c-iźcýź nie wiedzioł?'' (= czyś nie wiedział?), ''nidz nie godoł'' (= nic nie mówił).

* Wymowa spółgłoski "k" przed przedniojęzykowo-zębową "t" jako "f": ''ftoryftôry'' (=który); w piśmie stosuje się zależnie od autora albo zapis ''ftôry'', ''ftory'', albo też ''wtory''.

* Tzw. archaizm podhalański, czyli wymowa typu: c'isty, z'icie, chłopc'i, s'ićko (=wszystko). Czasem używa się w tym miejscu litery ''ý'', pozwala to na większą czytelność i dowolność przy odczytywaniu tekstu zarówno przez osoby będące z Podhala jak i nie mówiące z tym archaizmem (można zignorować literę ý). Używanie tego znaku sugerował A. Stopka w swojej książce ''Sabała'', wydanej w 1897 r. Cecha ta odróżnia gwarę podhalańską od spiskiej i orawskiej. Niestety u młodego pokolenia cecha ta szybko zanika.

* Grupa i + ł = ył .Taką realizację owej grupy spotyka się w gwarze najczęściej: piyła (= piła), robiyła (= robiła), nosiyła (= nosiła), puotrefiył (= potrafił). Jest też możliwa realizacja i + ł = iełiéł, np. robiełarobiéła, nosiełanosiéła, puotrafiełapuotrafiéła, jeżeli przed grupą i+ł występuje głoska l, wówczas i zmienia się na y, np. spalił – spolył.

* Podwyższenie artykulacyjne wymowy samogłoski "a" do "o", np. ''mom'', ''godom'' w pozycjach kontynuujących dawne długie "á". W dawniejszych zapisach oznaczane przez "á", obecnie zwykle przez "o". Samogłoska ta nie podlega labializacji (tj. wstawieniu krótkiego "u") w przeciwieństwie do zwykłego "o", np. ''k^uosulka''/''kôsulka'' ("koszulka") ale ''kora'' / ''kára'' ("kara"), w odróżnieniu do słowa ''kôra'' ("kora").

* [[Akcent inicjalny]] np. '''''<u>dziyw'''c-inka</u>cýnka'', także w złożeniach z przyimkiem oraz partykułą ''nie'', np. '''''<u>na'''</u> pościelipościéli'' (tzn. "na łóżku"), '''''<u>nie'''</u> widzem''. Akcent ten może być reliktem staropolskim bądź wpływem słowackim.

* [[Labializacja]] i [[dyftongizacja]] samogłoski nagłosowego i śródgłosowego "o". Zapisywana jest dwoma sposobami: ''^uo'' lub w nowszy sposób, używając znaku ''ô'' (np. książka ''Różnie tô na tym bôzým świecie. Bukôwiańskie godki'' pod redakcją Krzysztofa Kudłaciaka).

* Specyficzna, dźwięczna wymowa zarówno głoski h jak też ch; artykulacja tej głoski jest dość słaba: gwarowe ''chodzili'' brzmi ''huodziylihôdziyli'' lub prawie jak ''uodziyliôdziyli'', zapisywane jednak zgodnie z polską ortografią przez ''ch'': ''chôdziyli''.

* Również u najstarszego pokolenia można usłyszeć miękkie "l" przed samogłoską "e" np. ''w skalⁱeé'' (= w skaleskalé), ta sama gľoska w języku słowackim zapisywana jest przez literę ''ľ''.