Pokój w Alais: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
TarBot (dyskusja | edycje)
m →‎Wojna 1627-1629: main -> osobny artykuł
Linia 6:
Zakończenie wojen religijnych we Francji i sojusz hugenotów z koroną był jednym z głównych sukcesów politycznych króla Henryka IV ([[1589]]-[[1610]]). Wydany przez niego edykt nantejski ([[1598]]) gwarantował hugenotom nie tylko wolność religijną, ale również przywileje polityczne: posiadanie własnych miejsc bezpieczeństwa - miast i twierdz, które miały zagwarantowaną nietykalność ze strony katolików. Było to konieczne wobec narosłej w ciągu lat wojen domowych nienawiści między hugenotami a większością katolicką, która doprowadziła w drugiej połowie [[XVI wiek]]u do wielu masakr [[Protestantyzm|protestantów]]. Edykt nantejski, jakkolwiek wprowadził we Francji pokój, nadał szeroką autonomię miastom i szlachcie hugenockiej, tworząc państwo w państwie. W czasach Henryka IV, którego rządy były przez hugenotów popierane i który sam otaczał się protestantami problem w zasadzie nie istniał. Jednak po zamordowaniu króla w 1610 roku władzę nad Francją jako regentka przejęła wdowa po Henryku IV, [[Maria Medycejska]], która była zagorzałą katoliczką. Protestanccy ministrowie zostali zdymisjonowani, a ich miejsce szybko zajęli przedstawiciele ''parti devot'' - stronnictwa ultrakatolików, których wspierała sama królowa. Zepchnęło to hugenotów do roli stronnictwa opozycyjnego. Zamożne i energiczne elity miast hugenockich szukały oparcia wśród państw protestanckich - w pierwszej kolejności w [[Królestwo Anglii|Anglii]]. Odsunięcie Marii Medycejskiej od steru rządów ([[1617]]) niewiele zmieniło w położeniu protestantów. Młody król Ludwik XIII wychowany był wśród katolików, a bunty jakie za jego małoletności podnosili hugenoci nastroiły go do nich niechętnie. Król osobiście kilkukrotnie wyprawiał się przeciw hugenotom, odbierając im pojedyncze twierdze: [[Saint-Jean-d'Angély]] ([[1621]]), [[Île de Ré]] ([[1625]]). Mimo tego potęga hugenotów nie została złamana, a przewodzący im książę [[Henryk de Rohan]] fortyfikował kolejne miasta na południu Francji. Starcia między katolikami i hugenotami jakie powtarzały się w kolejnych latach przypominały niebezpiecznie wojny religijne XVI wieku. Chcący budować silną władzę królewską kardynał Richelieu, który od [[1624]] powoli przejmował ster rządów, postanowił zgnieść opozycję hugenocką nie tyle z pozycji katolickiej, ale z pozycji władzy centralnej. Niezależność hugenotów była bowiem nie do pogodzenia z rodzącą się teorią [[Absolutyzm klasyczny|absolutnej]] i suwerennej władzy króla.
=== Wojna 1627-1629 ===
{{mainosobny artykuł|Oblężenie La Rochelle (1627-1628)}}
[[Plik:The surrender of La Rochelle.jpg|thumb|240px|right|Kapitulacja La Rochelle (obraz z epoki).]]
Walka wypowiedziana hugenotom pociągnęła za sobą konflikt z Anglią ([[wojna angielsko-francuska 1627-29]]). W czerwcu [[1627]] roku Anglicy pod wodzą [[George Villiers, 1. książę Buckingham|księcia Buckingham]] usiłowali odbić z rąk francuskich Île de Ré - wyspę strzegącą wejścia do portu [[La Rochelle]], najważniejszej z fortec protestanckich we Francji. Atak angielski nie powiódł się i wojska królewskie rozpoczęły w sierpniu 1627 oblężenie La Rochelle. Ponieważ miasto mogło być zaopatrywane od strony morza Richelieu rozkazał wybudować wał odgradzający port i ustawić przy wejściu do portu silną artylerię. Prace inżynieryjne ukończono w kwietniu [[1628]] roku i odtąd kolejne angielskie próby odblokowania miasta od strony morza nie powiodły się. Podobnie nieudana była próba wzniecenia powstania na południu Francji, jakiej podjął się Henryk de Rohan (luty 1628). Wobec tych niepowodzeń miasto poddało się po 14 miesiącach nieprzerwanego oblężenia, [[28 października]] 1628 roku. Upadek La Rochelle było głównym ciosem wymierzonym w protestantów. Kolejne twierdze hugenockie poddawały się armii królewskiej, aż wreszcie poddał się sam Henryk de Rohan i [[28 czerwca]] [[1629]] w ostatniej twierdzy hugenockiej - [[Alès|Alais]], podpisał pokój łaski, na warunkach zaproponowanych przez kardynała Richelieu.