Thietmar z Merseburga: Różnice pomiędzy wersjami

'''Thietmar z Merseburga''' ([[imię]] to odpowiada współczesnemu [[Ditmar|Dietmar]]; ur. [[25 lipca]] [[975]] r. prawdopodobnie w [[Walbeck]] –, zm. [[1 grudnia]] [[1018]] r. w [[Merseburg]]u) – [[biskup]] [[Merseburg|merseburski]], [[kronika]]rz, autor ''kroniki Thietmara'', ważnego źródła historii Niemiec i Polski.

Trzeci z kolei syn grafa [[Zygfryd von Walbeck|Zygfryda von Walbeck]] i jego żony, Kunegundy. Elementarne wykształcenie odebrał u Emnildy, ciotki swego ojca, w [[Quedlinburg]]u. W roku [[987]] oddany do klasztoru św. [[Jan]]a na Górze w [[Magdeburg]]u, gdzie przez trzy lata pobierał dalsze nauki pod okiem [[opat]]a Rykdaga. Decydującym, jeśli chodzi o umysłowość Thietmara, był jednak kolejny etap jego edukacji, kiedy to przyszły kronikarz i [[biskup]] uczył się w [[Magdeburg|magdeburskiej]] szkole katedralnej. Kierowali nią kolejno: mistrz [[Ekkehard Rudy|Ekkehard zwany Rudym]], a po nim mistrz Geddo. Pobyt w [[Magdeburg]]u wywarł również wpływ na jego światopogląd – odtąd stał się gorącym orędownikiem akcji misyjnych wśród [[Słowianie|Słowian]], prowadzonych w ramach zależności od [[Kościół katolicki|Kościoła]] i państwa [[Niemcy|niemieckiego]]. Nigdy nie znalazła u niego poparcia uniwersalistyczna idea ''odnowienia Cesarstwa Rzymskiego'' lansowana przez cesarza [[Otton III (cesarz rzymski)|Ottona III]]. Wspierał za to aktywnie jego następcę, [[Henryk II Święty|Henryka II]], który skupiał się głównie na konsolidacji i wzmacnianiu roli [[Niemcy|Niemiec]] w [[Europa|Europie]], a zwłaszcza w [[Italia (kraina historyczna)|Italii]]. W 1009 roku zmarł [[biskup]] [[Merseburg|merseburski]] Bozo. Thietmar został jego następcą. Zmarł w 1018 roku.

{{familytree| | | | | X8 |.| | | | | | | | | | | |X8=[[Lotar I z Walbeck]] (zm. [[929]]), graf Walbeck}}

{{familytree| | | | | | | |)| X4 |.| | | | | | | |X4=[[Lotar II z Walbeck]] (zm. [[964]]), graf Walbeck}}

{{familytree| | | | | X9 |'| | | |!| | | | | | | |X9=}}

{{familytree| | | | | | | | | | | |)| X2 |.| | | |X2=[[Zygfryd von Walbeck|Zygfryd z Walbeck]] (zm. [[991]]), graf Walbeck}}

{{familytree| | | | | | | |)| X5 |'| | | |!| | | |X5=Matylda (zm. [[991]])}}

{{familytree| | | | | | | | | | | | | | | |)| X1 |X1='''Thietmar z Merseburga'''}}

{{familytree| | | | | | | |)| X6 |.| | | |!| | | |X6=[[Henryk I ze Stade]] (zm. po [[974]]), graf Stade}}

{{familytree| | | | | | | | | | | |)| X3 |'| | | |X3=Kunegunda (zm. [[997]])}}

{{familytree| | | | | | | |)| X7 |'| | | | | | | |X7=}}

Kronika w części obejmującej schyłek IX wieku i znaczną część wieku X opiera się na znanych Thietmarowi dziełach historiograficznych i hagiograficznych. Jej wartość jednak wzrasta w tych partiach, w których Thietmar korzysta z tradycji ustnej oraz z własnego doświadczenia jako świadka wydarzeń. Poza dziejami [[Merseburg]]a i państwa [[Niemcy|niemieckiego]], Thietmar zawarł w niej również wiele informacji dotyczących historii [[Europa|Europy]], także ziem [[Polska|polskich]]. Zrelacjonował m.in. [[zjazd gnieźnieński]] i wojny cesarza [[Henryk II Święty|Henryka II]] z księciem [[Bolesław I Chrobry|Bolesławem I Chrobrym]]. Thietmar bardzo niekorzystnie przedstawiał Słowian, co być może wiąże się z jego rodzinnymi tradycjami<ref>dziadekDziadek ojca Thietmara (Lotar von Walbeck) oraz dziadek matki Thietmara (Lotar von Stade) zginęli w bitwie z [[Redarowie|Redarami]] w 929 roku. Natomiast jego ojciec Zygfryd von Walbeck ledwo uszedł z życiem z [[bitwa pod Cedynią|bitwy pod Cedynią]].

Zachowało się ono w tzw. ''rękopisie Drezdeńskim'', w postaci 192 kart [[pergamin]]u, na których Thietmar osobiście nanosił poprawki. Do 1945 roku przechowywany był w saskiej bibliotece krajowej w [[Drezno|Dreźnie]], która została spalona podczas bombardowania [[alianci|aliantów]] w 1945 roku. Egzemplarz częściowo spłonął. Do odczytania możliwe są jedynie pojedyncze karty, nadal przechowywane w Dreźnie. Jednak dzięki opublikowaniu rękopisu w 1905 roku w postaci [[faksymile]] przetrwał do naszych czasów [http://www.mgh-bibliothek.de/thietmar/fol.0001.html cały tekst]. Niemal kompletny tekst "Kroniki"„Kroniki” zachował się w dwunastowiecznym rękopisie pochodzącym z klasztoru [[Corbei]] w Niemczech. Ponieważ tekst "Kroniki"„Kroniki” w wielu szczegółach różni się od wersji drezdeńskiej, a do tekstu Thietmara dodano ewidentnie uzupełnienia z dziejów klasztoru, utarło się całość nazywać "przeróbką„przeróbką korwejską"korwejską”. W świetle najnowszych ustaleń owe drobne zmiany zostały wprowadzone przez samego Thietmara tuż przed śmiercią

* 1953 przekład na polski: Kronika Thietmara (wersje łac. i pl.), tłum. i red. [[Marian Jedlicki|M. Z. Jedlicki]], Poznań 1953 s.224 .

* [[Paweł Jasienica]], '''Trzej kronikarze''', Czytelnik Warszawa 1993, ISBN 83-07-02211-8.