Woluntaryzm: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
źródła
uzup.
Linia 1:
'''Woluntaryzm''' (z łac. ''voluntas'' - ''wola'') - termin wprowadzony przez [[Ferdinand Tönnies|Ferdinanda Tönniesa]], oznaczający zespół poglądów szczególnie akcentujących rolę [[wola|woli]] w etyce i życiu ludzkim. W woluntaryzmie wola jest najwyższą władzą człowieka<ref name=esparza>Michel Esparza, Miłość i szacunek do samego siebie, s. 107. Promic, Warszawa 2012.</ref>.
{{Źródła|data = 2012-08}}
'''Woluntaryzm''' (z łac. ''voluntas'' - ''wola'') - termin wprowadzony przez [[Ferdinand Tönnies|Ferdinanda Tönniesa]], oznaczający zespół poglądów szczególnie akcentujących rolę [[wola|woli]] w etyce i życiu ludzkim.
 
== Woluntaryści ==
Woluntaryzm przeciwstawia się [[intelektualizm]]owi przede wszystkim jako pogląd, że wola jest najwyższą władzą człowieka, bardziej istotną niż rozum lub intuicja - pogląd taki występuje najczęściej w różnych wersjach [[pragmatyzm]]u, obecny jest np. u [[William James|Williama Jamesa]], w pewnej mierze w duchowości i etyce [[jezuici|jezuickiej]]. W etyce rolę woli szczególnie akcentował [[Immanuel Kant]], według którego od charakteru woli (zob. [[dobra wola]]) zależy wartość moralna czynów, a w inny, przeciwstawiający się intelektualizmowi tomistycznemu sposób [[Duns Szkot]], według którego normy prawdy i dobra zależą od woli Bożej i jako takie mogą być przez Boga zmieniane. Wola była uważana także za szczególny rodzaj nadrzędnej rządzącej światem siły - pogląd taki głosił [[Arthur Schopenhauer]].
 
Osoba, która przesadnie akcentuje rolę woli w codziennym działaniu, nazywa się woluntarystą.
 
Woluntaryzm przeciwstawia się [[intelektualizm]]owi (akcentującemu szczególnie rozum) oraz [[sentymentalizm]]owi (akcentującemu szczególnie uczucia i intuicję). Każda z tych skrajności jest niepożądana. Zdrowy człowiek powinien potrafić równoważyć bodźce płynące od rozumu, serca i uczuć.
{{cytatD|Rozum, wola i serce powinny ze sobą współpracować z poszanowaniem roli i specyficznego obszaru działania pozostałych władz.<ref>[[Dietrich von Hildebrand]], El Corazon</ref>}}
 
Woluntaryście grozi, że jego pragnienie doskonałości , które jest czymś pozytywnym, przemieni się w negatywny [[perfekcjonizm]]. Poczucie obowiązku u woluntarysty zamienia się w [[rygoryzm]].
 
Miłość oparta tylko na woli, np. małżeńska, jest możliwa, ale szybko wyczerpuje się z powodu zmęczenia i braku motywacji. Woluntarysta nie nie potrafi kochać, przez co nie potrafi być szczęśliwym. Takie osoby mogą spotkać choroby psychosomatyczne. Choroba duszy objawia się w ciele.
 
Jednak, jak twierdzą niektórzy autorzy, lepiej jest dążyć do doskonałości w sposób niepoprawny, niż "opuścić ręce". Lepiej czynić dobro z poczucia obowiązku, niż nie czynić go wcale<ref name=esparza></ref>.
 
== Filozofia ==
 
W historii filozofii rolę woli szczególnie akcentowali:
* [[Immanuel Kant]], według którego od charakteru [[dobra wola|woli]] zależy wartość moralna czynów,
* [[Duns Szkot]], według którego normy prawdy i dobra zależą od woli Bożej i jako takie mogą być przez Boga zmieniane. Duns Szkot przeciwstawiał się w ten sposób intelektualizmowi tomistycznemu.
* [[Arthur Schopenhauer]] głosił, że wola jest szczególnym rodzajem nadrzędnej rządzącej światem siły.
 
Woluntaryzm występuje najczęściej w różnych wersjach [[pragmatyzm]]u, obecny jest np. u [[William James|Williama Jamesa]], w pewnej mierze w duchowości i etyce [[jezuici|jezuickiej]]{{fakt}}.
 
{{Przypisy}}
 
[[Kategoria:Antropologia filozoficzna]]