Elekcja 1632: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne
→‎Elekcja: drobne merytoryczne
Linia 6:
 
==Elekcja==
[[Plik:Uładzisłaŭ Vaza. Уладзіслаў Ваза (1626).jpg|left|thumb|225px|[[JakubWładysław SobieskiIV Waza|Królewicz Władysław Zygmunt]], malowidło Petere Paula Rubensa]]
Podobnie jak podczas ostatniej [[Elekcja 1587|elekcji]] zarówno magnaci katoliccy jak i protestanccy zjawili się z własnymi oddziałami zbrojnymi. Po kilku dniach wybrano marszałka sejmu, którym został [[Jakub Sobieski]], parlamentarzysta z dużym doświadczeniem, dobry mediator i tolerancyjny katolik, który mógł zapobiec ewentualnemu konfliktowi zbrojnemu między katolikami, a dysydentami.<ref>Z. Trawicka, ''Jakub Sobieski 1591-1646. Studium z dziejów warstwy magnackiej doby Wazów'', Kraków 2007, s. 155.</ref> Podobnie jak na sejmie konwokacyjnym, sejm elekcyjny zdominowały problemy wyznaniowe. Powstały trzy komisje do rozwiązania bieżących spraw, a te na które się zgodzono, czyli m.in. zagwarantowanie wolnej elekcji, utrzymanie pokoju religijnego, zobowiązanie do mediacji między unitami, a dyzunitami oraz zakaz rozpoczynania wojny bez zgody sejmu weszły do paktów konwentów.<ref>Z. Trawicka, Jakub Sobieski 1591-1646, s. 157</ref> Resztę postulatów wpisano w reces, czyli dokument nakładający obowiązek rozpatrzenia tych spraw w pierwszej kolejności podczas następnego sejmu, w tym przypadku sejmu koronacyjnego.<ref> U. Augustyniak, Historia Polski 1572-1795, s. 632.</ref>
 
Kandydatura Władysława Wazy była oczywista. Jego bracia: Jan Kazimierz, Jan Albert i Karol Ferdynand poparli go i pojawiali się w towarzystwie najstarszego królewicza. Władysław posiadał poparcie papieża (w osobie posła Honorata Viscontiego) oraz cesarza (reprezentowanego przez Juliusza Neidharda). Jednocześnie królewicz podczas sejmu elekcyjnego angażował się w spory wyznaniowe dążąc do ugody i porozumiewał się z najbardziej wpływowymi urzędnikami w państwie, podnosząc swój autorytet i szanse na wybór. Sama elekcja odbyła się [[8 listopada]] i ze względu na fakt, że nie było żadnego oficjalnego konkurenta nie wzbudziła większych kontrowersji. Wyboru dokonano w pół godziny.<ref> S. Grzybowski, ''Dzieje Polski i Litwy (1506-1648)'', w: Wielka Historia Polski pod redakcją S. Grodziskiego, Kraków 2003, s. 673.</ref> Posłowie szwedzcy Steno Bielke, Jan Nikodem Ahausen i burmistrz [[Ryga|Rygi]] Jan Olrich, którzy mieli zgłosić kandydaturę Gustawa Adolfa w celu wywołania zamieszania zrezygnowali z tego.<ref>Z. Trawicka, Jakub Sobieski 1591-1646, s. 157.</ref> [[6 lutego]] [[1649]] roku odbyła się koronacja Władysława IV Wazy na króla Polski i wielkiego księcia Litwy.
 
Od [[8 lutego]] do [[17 marca]] [[1649]] trwał sejm koronacyjny w Krakowie. Walka dysydentów z możnowładztwem katolickim był przegrana. Protestanci nie zdołali wyłączyć z przysięgi koronacyjnej punkt o obronie przez króla wiary katolickiej (wcześniejsze przysięgi mówiły o obronie wszystkich kościołów), duchowni prawosławni przegrali walkę o legalizację własnej hierarchii, co uzależnione było od zgody papieża, a czemu sprzeciwił się [[Innocenty X]].<ref>M. Markiewicz, ''Historia Polski 1492-1795'', Kraków 2002, s. 477.</ref>
 
==Zobacz też==