Państwowy system odniesień przestrzennych: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
wikizacja, drobne redakcyjne
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 1:
'''Państwowy system odniesień przestrzennych''' – system przyjętych i stosowanych w [[Polska|Polsce]] geodezyjnych układów współrzędnych płaskich prostokątnych (X,Y) oraz wysokości (H). System został wprowadzony [[rozporządzenie]]m z 8 sierpnia 2000 roku<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=2000|numer=70|pozycja=821}}</ref>. Od roku 2012 elementy, parametry techniczne geodezyjnych układów odniesienia, układów wysokościowych i układów współrzędnych reguluje rozporządzenie Rady Ministrów z 15 października 2012 roku<ref name=DU>{{Dziennik Ustaw|rok=2012|numer=0|pozycja=1247}}</ref>.
 
System jest stosowany w [[Prace geodezyjne|pracach geodezyjnych]] i [[kartografia|kartograficznych]], które są wykonywane dla celów gospodarczych. Zastąpił on [[Układ współrzędnych 1965|układ współrzędnych płaskich prostokątnych „1965”]] oraz układy lokalne, które mogły być stosowane do końca 2009.
 
W== przypadkuElementy prac wykonywanych dla celów obronnych, dopuszcza się stosowaniepaństwowego systemu odniesień przestrzennych zgodnego z międzynarodowymi umowami.==
#:: geodezyjne układy odniesienia (będące matematyczną i fizyczną realizacją europejskiego ziemskiego systemu odniesienia [[ETRS89;]]) oznaczone symbolami:
 
## PL-ETRF2000 – fizyczną realizacją tego układu jest sieć europejskich stacji permanentnych [[EPN]] (European Permanent Network) o dokładnie wyznaczonych współrzędnych oraz zmianach tych współrzędnych w czasie. Przenoszenie na obszar Polski tego układu odbywa się przez sieć stacji permanentnych [[ASG-EUPOS]].
Państwowy system odniesień przestrzennych tworzą<ref name=DU/>:
## [[EUREF-89|PL-ETRF89]] – fizyczną realizacją tego układu jest sieć punktów podstawowej [[Osnowa geodezyjna|osnowy geodezyjnej]]. Przenoszenie na obszar Polski tego układu odbywa się za pośrednictwem obserwacji satelitarnych [[Nawigacja satelitarna|GNSS]] (Global Navigation Satellite Systems).
# geodezyjne układy odniesienia oznaczone symbolami:
#:: układy wysokościowe (będące matematyczną i fizyczną realizacją europejskiego ziemskiego systemu wysokościowego [[EVRS]];) oznaczone symbolami:
#: PL-ETRF2000
## [[Układ wysokości Kronsztad|PL-KRON86-NH]] – układ ten tworzą wysokości normalne odniesione do średniego poziomu [[Morze Bałtyckie|Morza Bałtyckiego]], wyznaczonego dla [[mareograf]]u w [[Kronsztad]]zie.
#: [[EUREF-89|PL-ETRF89]]
## PL-EVRF2007-NH – układ ten tworzą wysokości normalne odniesione do średniego poziomu [[Morze Północne|Morza Północnego]], wyznaczonego dla [[mareograf]]u w [[Amsterdam]]ie (Normaal Amsterdams Peil). Elipsoidą normalnego pola siły ciężkości jest elipsoida odniesienia [[System odniesienia GRS 80|GRS 80]].
#:: będące matematyczną i fizyczną realizacją europejskiego ziemskiego systemu odniesienia ETRS89;
##: Fizyczną realizacją układów wysokościowych jest podstawowa [[Wysokościowa osnowa geodezyjna w Polsce|osnowa wysokościowa]]. Wysokości normalne określa się na podstawie pomiarów geodezyjnych odniesionych do [[Pole grawitacyjne|pola grawitacyjnego]] Ziemi, względem przyjętej powierzchni odniesienia, albo na podstawie pomiarów satelitarnych GNSS.
# układy wysokościowe oznaczone symbolami:
#: [[Układ wysokości Kronsztad|PL-KRON86-NH]]
#: PL-EVRF2007-NH
#:: będące matematyczną i fizyczną realizacją europejskiego ziemskiego systemu wysokościowego [[EVRS]];
# układy współrzędnych:
#:# geocentrycznych kartezjańskich oznaczone symbolem XYZ,
#:# geocentrycznych geodezyjnych oznaczone symbolem GRS80h
#:# geodezyjnych oznaczone symbolem GRS80H;
# układy współrzędnych płaskich prostokątnych oznaczone symbolami:
## PL-LAEA – układ jest utworzony na podstawie matematycznie jednoznacznego przyporządkowania punktów na elipsoidzie odniesienia GRS 80 odpowiednim punktom na płaszczyźnie według teorii azymutalnego równopowierzchniowego odwzorowania Lamberta.
#:: PL-LAEA,
## PL-LCC – układ jest utworzony na podstawie matematycznie jednoznacznego przyporządkowania punktów na elipsoidzie odniesienia GR S80 odpowiednim punktom na płaszczyźnie według teorii stożkowego równokątnego odwzorowania Lamberta. Obszar Polski obejmuje jeden pas równoleżnikowy tego układu.
#:: PL-LCC,
## [[Układ UTM|PL-UTM]] – układ jest utworzony na podstawie matematycznie jednoznacznego przyporządkowania punktów na elipsoidzie odniesienia GRS 80 odpowiednim punktom na płaszczyźnie według teorii odwzorowania poprzecznego Merkatora. Obszar Polski obejmują trzy pasy południkowe o rozciągłości równej 6º długości geodezyjnej każdy, o południkach osiowych – 15ºE, 21ºE i 27ºE, oznaczane numerami – 33, 34 i 35.
#:: [[Układ UTM|PL-UTM]],
## [[Układ współrzędnych 2000|PL-2000]] – układ jest utworzony na podstawie matematycznie jednoznacznego przyporządkowania punktów na elipsoidzie odniesienia GRS 80 odpowiednim punktom na płaszczyźnie według teorii [[Odwzorowanie Gaussa-Krügera|odwzorowania Gaussa-Krügera]]. Obszar Polski obejmują cztery pasy południkowe o rozciągłości równej 3º długości geodezyjnej każdy, o południkach osiowych – 15ºE, 18ºE, 21ºE i 24ºE, oznaczane numerami – 5, 6, 7 i 8.
#:: [[Układ współrzędnych 1992|PL-1992]],
## [[Układ współrzędnych 1992|PL-1992]] – układ jest utworzony na podstawie matematycznie jednoznacznego przyporządkowania punktów na elipsoidzie odniesienia GRS 80 odpowiednim punktom na płaszczyźnie według teorii odwzorowania Gaussa-Krügera. Obszar Polski obejmuje jeden pas południkowy o rozciągłości od 14º00’E do 24º30’E i południku osiowym 19ºE<ref name=DU/>.
#:: [[Układ współrzędnych 2000|PL-2000]].
 
== Stosowanie państwowego systemu odniesień przestrzennych ==
Państwowy system odniesień przestrzennych tworząstosuje się z uwzględnieniem<ref name=DU/>:
# układ współrzędnych PL-LAEA stosuje się na potrzeby analiz przestrzennych i sprawozdawczości na poziomie ogólnoeuropejskim
# układ współrzędnych PL-LCC stosuje się na potrzeby wydawania map w skali 1:500 000 i w mniejszych skalach
# układ współrzędnych PL-UTM stosuje się na potrzeby wydawania standardowych opracowań kartograficznych w skalach od 1:10 000 do 1:250 000, wydawania map morskich oraz wydawania innych map przeznaczonych na potrzeby bezpieczeństwa i obronności państwa
# układ współrzędnych PL-2000 stosuje się na potrzeby wykonywania map w skalach większych od 1:10 000 – w szczególności [[mapa ewidencyjna|mapy ewidencyjnej]] i [[mapa zasadnicza|mapy zasadniczej]]
# układ współrzędnych PL-1992 stosuje się przy opracowaniach niestandardowych
 
{{Przypisy}}