Detergenty: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji nr 36105350 autora 82.139.56.55 działanie jest dalej
poprawa linków do ujedn. i przek., WP:SK, drobne redakcyjne, drobne merytoryczne
Linia 1:
[[FilePlik:Diskflaskor.JPG|thumb|300px|]]
[[FilePlik:FairyBottles.jpg|thumb|300px|]]
'''Detergenty'''
{1}-# sole sodowe [[estry|estrów]] [[kwas siarkowy|kwasu siarkowego(VI)]] z wyższymi [[alkohole|alkoholami]] wyższych(np. kwasów[[laurylosiarczan karboksylowychsodu]])
{2} - to# związki lub ich mieszaniny, które stanowią aktywny czynnik wszelkich [[środki czystości|środków czystości]], takich jak [[szampon|szampony]]y, [[proszek do prania|proszki do prania]], [[płyn do mycia naczyń|płyny do mycia naczyń]], [[środki do mycia naczyń w zmywarkach]] itd.
 
Czasami przez "detergenty" rozumie się wszelkie środki czyszczące jako takie. W przemyśle środków czystości rozgranicza się jednak wyraźnie "detergenty właściwe" - w sensie pierwszej definicji oraz pozostałe składniki środków czyszczących - takie jak [[nabłyszczacz]]e, dodatki koloryzujące, dodatki [[zapach]]owe, odżywcze, antystatyczne, wybielające itp.
 
Wreszcie - często detergentyDetergenty utożsamia się czasem z [[surfaktantSurfaktanty|surfaktantami]], co jednak nie jest poprawne, gdyż nie wszystkie detergenty działają jak surfaktanty i nie wszystkie surfaktanty są stosowane jako detergenty.
 
Detergenty "czyszczą" dzięki temu, że działają na brud/nieczystości na następujące sposoby:
* zachowują się jak [[surfaktantSurfaktanty|surfaktanty]] - ułatwiając mieszanie się brudu z wodą (lub innym rozpuszczalnikiem) ułatwiają [[zwilżanie]] mytych powierzchni
* zmieniają [[Skala pH|pH]] powierzchni, co prowadzi do zrywania [[wiązanie wodorowe|wiązań wodorowych]] którymi brud jest związany z powierzchnią lub zmiana pH prowadzi do rozkładu substancji tworzących brud
* obniżają [[twardość wody]], dzięki czemu woda lepiej zwilża powierzchnię i łatwiej rozpuszczają się w niej związki [[jon]]owe, tworzące brud
* rozkładają brud poprzez reakcję [[utlenienieUtlenianie|utlenienia]]
* działają [[enzymEnzymy|enzymatycznie]] poprzez [[katalizator|katalizowanie]] reakcji prowadzących do rozkładu cząsteczek organicznych tworzących brud
* działają [[pianaPiana (fizyka)|pianotwórczo]] - zwiększając powierzchnię styku brudu ze środkiem myjącym
 
Liczba związków chemicznych stosowanych jako detergenty jest bardzo duża i ciągle poszukuje się nowych. Skład detergentów stosowanych w danym środku czyszczącym wynika z faktu co ma być myte, czym to coś jest zwykle zanieczyszczone oraz jak ma się odbywać proces mycia.
 
Np: detergentem do czyszczenia [[szkło|szkła]] laboratoryjnego jest [[chromianka]] lub roztwór [[wodorotlenek potasu|wodorotlenku potasu]] w [[etanol]]u. Są to bardzo skuteczne i tanie detergenty, jednak ich użycie w warunkach domowych groziłoby fatalnym skutkami, gdyż są to środki żrące. Stąd do ręcznego mycia naczyń stosuje się dużo mniej skuteczne detergenty oparte na łagodnych, nie uszkadzających dłoni surfaktantach pianotwórczych. Z kolei, użycie pianotwórczych sufraktantów w [[zmywarkaZmywarka do naczyń|zmywarkach]], czy płynach do mycia szyb samochodowych skutkowałoby niepotrzebnymi trudnościami ze spłukiwaniem piany z mytych powierzchni. Stąd w tego typu zastosowaniach stosuje się surfaktanty niepianotwórcze połączone z solami [[amoniak]]u, które przyspieszają spływanie warstwy środka myjącego z powierzchni.
 
[[Kategoria:Higiena]]