Gelazjusz I: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne
Linia 31:
|papież kreujący =
|kościół tytularny =
|data pontyfikatu = [[1 marca]] [[492]]
|odznaczenia =
|commons =
Linia 61:
| quote =
}}
'''Gelazjusz I''', (także ''Gelazy I''; zm. [[19 listopada]] [[496]]) – [[święty]] [[Kościół katolicki|Kościoła katolickiego]], [[papież]] w okresie od 1 marca 492 do 19 listopada 496 roku<ref name="Wollpert">{{cytuj książkęr|nazwisko=Fischer-Wollpert|imię=Rudolf|tytuł=Leksykon papieży|wydawca=Znak|miejsce=Kraków|data=1996|strony=31|isbn=83-7006-437-X}}</ref>.
 
== Biografia ==
Pochodzący z Afryki sekretarz papieży [[Symplicjusz (papież)|Symplicjusza]] i [[Feliks III|Feliksa III]] urodził się w Rzymie<ref name="Kelly">{{cytuj książkęr|nazwisko=Kelly|imię=John N. D.|tytuł=Encyklopedia papieży|wydawca=Państwowy Instytut Wydawniczy|miejsce=Warszawa|data=1997|strony=72-74|isbn=83-06-02633-0}}</ref>. W obliczu trwającej [[schizma akacjańska|schizmy akacjańskiej]], a także narastających konfliktów ze Wschodem i szerzących się poglądów [[pelagianizm|pelagiańskich]] podjął wiele działań mających na celu pokonanie piętrzących się przed Kościołem trudności. Bronił wypracowanych przez [[Leon I (papież)|Leona I]] na [[Sobór chalcedoński|Soborze chalcedońskim]] formuł chrystologicznych<ref name="{{r|Kelly" />}}. Łączyły go znakomite relacje z [[Teodoryk Wielki|Teodorykiem Wielkim]], następcą [[Odoaker]]a, do którego zwracał się m.in. z prośbą o pomoc dla ubogich<ref name="{{r|Kelly" />}}.
 
Sformułował [[dogmat]] o [[grzech pierworodny|grzechu pierworodnym]] i jako pierwszy tezę rozdziału władzy cesarskiej i papieskiej, która w późniejszych latach znalazła swoje rozwinięcie w ideach z okresu walki z cesarstwem. Wiele zarządzeń dyscyplinarnych Gelazjusza weszło na stałe do prawodawstwa kościelnego.
Linia 70:
Okres pontyfikatu św. Gelazego nazywany jest okresem gelazjańskiego renesansu.
 
W 494 w liście do cesarza [[cesarstwo Bizantyńskie|Bizancjum]] sformułował doktrynę dwuwładzy<ref name="{{r|Wollpert" />}}. W tym samym roku, na synodzie ogłosił zasady kształcenia duchownych i podziału funduszy kościelnych<ref name="{{r|Kelly" />}}. Podczas swojego pontyfikatu zwalczał tendencje heterodoksyjne, a w szczególności [[arianizm]], [[monofizytyzm]]. Wydał w tym celu też traktat ''De duobus naturis in Christo''. Zwalczał także [[manicheizm]], [[pelagianizm]]<ref name="{{r|GROSSI"/>}}.
 
Błędnie<ref name="{{r|Wollpert" />}} przypisuje mu się autorstwo ''Decretum Gelasianum'' – anonimowej kompilacji z początku VI w. zawierającej pięć części:
* O Duchu Świętym i o imionach Chrystusa
* O kanonie Pisma Świętego
Linia 78:
* O uznawanych [[Sobór powszechny|soborach powszechnych]]
* O dziełach, które należy przyjąć
Dekret znany jest także pod nazwą ''Epistula decretalis de libris recipiendis et non recipiendis'' (''Dekret o księgach, które należy przyjąć oraz odrzucić'')<ref>{{r|Wydanie krytyczne: "Texte und Untersuchungen" 38/4, wydał Dobschütz, Lipsk 1912.</ref><ref name="|GROSSI"> Por. {{Cytuj pismo |nazwisko = Grossi [[Augustianie|OSA]]| imię = V.|tytuł = L'auctoritas di Agostino sul «Peccatum originis» da Cartagine (418) a Trento (1546) |czasopismo = Augustinianum |wolumin = 31|wydanie = 1991|strony = 340-341|wydawca = Instytut Patrystyczny «Augustinianum» |miejsce = Rzym}}</ref>.
 
Gelazjusz nie jest także autorem tzw. ''Sakramentariusza Gelazego''<ref name="{{r|Wollpert" />}}.
 
Jego wspomnienie wymienione jest w ''Martyrologium Rzymskim'' [[21 listopada]]<ref name="{{r|Kelly" />}}.
 
== Zobacz też ==
Linia 93:
* [[Gelazy|Gelazy (imię)]]
 
{{== Przypisy}} ==
{{Przypisy-lista|
<ref name="GROSSI">Por. {{Cytuj pismo |nazwisko = Grossi [[Augustianie|OSA]]| imię = V.|tytuł = L'auctoritas di Agostino sul «Peccatum originis» da Cartagine (418) a Trento (1546) |czasopismo = Augustinianum |wolumin = 31|wydanie = 1991|strony = 340-341|wydawca = Instytut Patrystyczny «Augustinianum» |miejsce = Rzym}}</ref>
<ref name="Kelly">{{cytuj książkę | nazwisko = Kelly | imię = John N. D. | autor link = John Norman Davidson Kelly | tytuł = Encyklopedia papieży | wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy | miejsce = Warszawa | data = 1997 | strony = 72-74 | isbn = 83-06-02633-0}}</ref>
<ref name="Wollpert">{{cytuj książkę | nazwisko = Fischer-Wollpert | imię = Rudolf | tytuł = Leksykon papieży | wydawca = Znak | miejsce = Kraków | data = 1996 | strony = 31 | isbn = 83-7006-437-X}}</ref>
<ref name="Wydanie krytyczne Texte und">Wydanie krytyczne: "Texte und Untersuchungen" 38/4, wydał Dobschütz, Lipsk 1912.</ref>
}}
 
== Bibliografia ==