Wikipedia

Sektor małych i średnich przedsiębiorstw: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m drobne redakcyjne
Linia 1:
'''Sektor małych i średnich przedsiębiorstw''' (w skrócie '''sektor MŚP''') – powszechnie stosowane skrótowe określenie tzw. sektora [[mały przedsiębiorca|małych]] i [[średni przedsiębiorca|średnich]] [[Przedsiębiorstwo|przedsiębiorstw]] (lub -– bardziej prawidłowo -– małych i średnich [[przedsiębiorca|przedsiębiorców]]).
 
Takie wyodrębnione kategorie przedsiębiorców pojawiły się w polskim prawodawstwie w ramach jego harmonizacji z prawodawstwem [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]]. Do sektora MŚP zalicza się podmiot prowadzący działalność gospodarczą bez względu na jego formę prawną. W szczególności są to osoby prowadzące działalność na własny rachunek, firmy rodzinne zajmujące się [[rzemiosło|rzemiosłem]] lub inną działalnością, bądź [[spółka|spółki]] lub [[konsorcjum|konsorcja]] prowadzące regularną działalność gospodarczą.
 
== Kryteria przynależności do klasy małych i średnich przedsiębiorstw ==
Obecnie obowiązującą definicję prawną MŚP zawiera Załącznik I do Rozporządzenia Komisji (WE) 800/2008<ref>[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2008:214:0003:0047:pl:PDF] Rozporządzenie Komisji (WE) 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych), Załącznik I. </ref>.
* '''przedsiębiorstwo średnie'''
-** mniej niż 250 pracowników oraz
-** roczny obrót nie przekracza 50 mln EUR lub całkowity bilans roczny nie przekraczający 43 mln EUR▼
* '''przedsiębiorstwo małe''' ▼
-** mniej niż 50 pracowników oraz▼
-** roczny obrót 10 mln euro lub całkowity bilans roczny nie przekracza 10 mln EUR▼
* '''mikroprzedsiębiorstwo''' ▼
-** mniej niż 10 pracowników oraz▼
-** roczny obrót lub całkowity bilans nie przekracza 2 mln EUR.▼
 
Kryteria te dotyczą przedsiębiorców niezależnych, tj. niepowiązanych, w rozumieniu ww. Załącznika do Rozporządzenia, kapitałowo lub osobowo z innymi przedsiębiorstwami (art 3.). ▼
▲- roczny obrót nie przekracza 50 mln EUR lub całkowity bilans roczny nie przekraczający 43 mln EUR
 
Powyższe kryteria muszą być spełnione przez dwa kolejne lata obrachunkowe, aby przedsiębiorca mógł wykazać się statusem MSP (art. 4.).▼
▲* '''przedsiębiorstwo małe'''
▲- mniej niż 50 pracowników oraz
 
▲- roczny obrót 10 mln euro lub całkowity bilans roczny nie przekracza 10 mln EUR
 
▲* '''mikroprzedsiębiorstwo'''
▲- mniej niż 10 pracowników oraz
 
▲- roczny obrót lub całkowity bilans nie przekracza 2 mln EUR.
 
▲Kryteria te dotyczą przedsiębiorców niezależnych, tj. niepowiązanych, w rozumieniu ww. Załącznika do Rozporządzenia, kapitałowo lub osobowo z innymi przedsiębiorstwami (art 3.).
 
▲Powyższe kryteria muszą być spełnione przez dwa kolejne lata obrachunkowe, aby przedsiębiorca mógł wykazać się statusem MSP (art. 4.).
 
Poza nielicznymi wyłączeniami, przedsiębiorca, w którym ponad 25% udziałów lub praw głosu wykonuje [[skarb państwa]], nie może być uznany za małe lub średnie przedsiębiorstwo, bez względu na faktyczny poziom zatrudnienia, wartość przychodów czy bilansu (art 3. ust. 4.).▼
 
▲Poza nielicznymi wyłączeniami, przedsiębiorca, w którym ponad 25% udziałów lub praw głosu wykonuje [[Skarb Państwa|skarb państwa]], nie może być uznany za małe lub średnie przedsiębiorstwo, bez względu na faktyczny poziom zatrudnienia, wartość przychodów czy bilansu (art 3. ust. 4.).
 
== Polityczne przesłanki wspierania sektora MŚP ==
Sektor MŚP korzysta ze szczególnych regulacji w ramach przepisów [[prawo|prawa]] gospodarczego, w szczególności przepisów dotyczących tzw. "„[[pomoc publiczna|pomocy publicznej]]"”, która sprowadza się w istocie do ingerencji [[Rząd (prawo)|rządu]] w ten sektor. Wspieranie MŚP pomaga w tworzeniu [[klasa średnia|klasy średniej]], której źródłem utrzymania nie jest nisko kwalifikowana praca najemna na niskich szczeblach drabiny organizacyjnej przedsiębiorstw. Historia dowodzi, że kraje z gospodarką opartą o zasady [[wolny rynek|wolnego rynku]], gdzie występuje pluralistyczna [[demokracja parlamentarna]], a w [[społeczeństwo|społeczeństwie]] przeważa klasa średnia, osiągają wyższy poziom rozwoju cywilizacyjnego i [[rozwój gospodarczy|gospodarczego]]. W przekonaniu neoklasycznych teoretyków demokracji i wolności znaczny udział względny przedstawicieli klasy średniej dodatnio wpływa na stabilność, obliczalność oraz czytelność poglądów politycznych -– a to pozwala na zbudowanie stabilnego systemu demokracji przedstawicielskiej, w którym nieuniknione konflikty odmiennych interesów mogą być rozstrzygnięte poprzez [[kompromis]].
 
== Cele polityki rządu wobec MŚP ==
Warunkiem rozwoju MŚP jest odpowiednie kształtowanie polityki makroekonomicznej, stwarzającej warunki trwałego, zrównoważonego rozwoju gospodarki: ograniczanie deficytu budżetowego, racjonalizację wydatków budżetowych, obniżenie stopy inflacji i ograniczenie potrzeb pożyczkowych budżetu. Prowadzi to do zwiększenia dostępu MŚP do źródeł zewnętrznego finansowania, dzięki obniżce jego kosztów (kosztów odsetkowych pozyskiwania kredytu bankowego i kosztów ryzyka inwestorów zewnętrznych). Inne istotne działania rządu to obniżanie stóp podatkowych, zwiększające możliwości finansowania rozwoju MŚP ze źródeł wewnętrznych (reinwestowanego zysku), wprowadzenie zasad liczenia amortyzacji umożliwiających pełne odtwarzanie wartości ekonomicznej majątku produkcyjnego MŚP oraz uproszczenie wszelkich procedur biurokratycznych w urzędach wszystkich szczebli.
 
Spośród instrumentów specyficznych dla MŚP za szczególnie ważne uznano polityki prowadzące do wyrównywania ich szans konkurowania na wolnym rynku. Obejmuje to szczególnie działalność w zakresie:
-* świadczenia usług doradczych,▼
 
-* poprawy dostępu do informacji gospodarczych,▼
▲-świadczenia usług doradczych,
-* rozbudowy systemu poręczeń kredytowych,▼
 
-* rozwoju systemu zasilania kapitałowego przez instytucje kapitału wysokiego ryzyka.▼
▲-poprawy dostępu do informacji gospodarczych,
 
▲-rozbudowy systemu poręczeń kredytowych,
 
▲-rozwoju systemu zasilania kapitałowego przez instytucje kapitału wysokiego ryzyka.
 
== Sposoby wspierania rozwoju MŚP ==
Linia 48 ⟶ 38:
* '''Kredyty preferencyjne''' – administracja rządowa może uznać za celowe udzielenie wsparcia małym przedsiębiorstwom, oferując instytucjom finansowym środki na kredyty udzielane na korzystniejszych warunkach niż warunki obowiązujące na ogólnym rynku kredytowym – oprocentowanie według niższej stopy procentowej lub związane z przedstawieniem zabezpieczenia niższego niż zwykle wymagane.
 
* '''Kredyt podatkowy''' -– oznacza udzielenie kredytu na spłatę zobowiązań podatkowych, czyli odsunięcie ich na później. Celem tej formy pomocy jest zwiększenie płynności finansowej firmy na początku działania, w momencie nagromadzenia wielu jednorazowych wydatków (na adaptację i wynajem lokalu, opłaty administracyjne, itd.), gdy przedsiębiorca nie ma szans otrzymania kredytu z innych źródeł i musi je finansować z własnych, z reguły szczupłych funduszy. Podobną rolę może spełniać kredyt na składki na ubezpieczenie społeczne, stanowiące – zwłaszcza w Polsce – istotne obciążenie kosztów osobowych nowo powstających przedsiębiorstw.
 
* '''Gwarancje kredytowe''' – początkujący przedsiębiorcy mają często kłopoty z uzyskaniem kredytów, ponieważ nie mają wystarczającego majątku, mogącego służyć jako zabezpieczenie zaciąganego kredytu, ani też nie mają możliwości przedstawienia wiarygodnej historii kredytowej. Wówczas administracja państwowa lub działające we współpracy z nią agencje rozwoju regionalnego lub inne instytucje mogą udzielać gwarancji (poręczeń) kredytowych, zwłaszcza jeśli jest on zaciągany na wydatki o charakterze inwestycyjnym (rozszerzenie majątku firmy), prowadząc do zwiększenia liczby nowych miejsc pracy.
Linia 60 ⟶ 50:
* '''Doradztwo''' – niejednokrotnie doradztwo w zakresie prowadzenia przedsiębiorstw jest przedmiotem działalności wielu małych firm. Równolegle w wielu krajach drobnym przedsiębiorcom, chcącym uzupełnić swoje kwalifikacje lub kandydatom na przedsiębiorców oferowane są usługi doradcze, świadczone przez izby gospodarcze, stowarzyszenia przedsiębiorców czy nawet związki zawodowe.
 
-* '''[[inkubator przedsiębiorczości|Inkubatory przedsiębiorczości]]'''
 
* '''Parki przedsiębiorczości''' – specjalne tereny, na których budowane są standardowe, niewielkie budynki dysponujące podstawowymi elementami infrastruktury – siecią wodociągową i kanalizacyjną, siecią energetyczną oraz siecią dróg dojazdowych, przeznaczone do zajęcia przez potencjalnych przedsiębiorców chcących uruchomić działalność gospodarczą. Podobnie jak w przypadku inkubatorów, w parkach mogą być organizowane systemy świadczenia usług dla przedsiębiorców dysponujących jedynie ograniczonym doświadczeniem w nietechnicznych aspektach prowadzenia firmy.
 
== Źródła finansowania małych i średnich przedsiębiorstw ==
Procesy finansowania można rozpatrywać z wielu punktów widzenia. Najczęściej można dokonać podziału rodzajów finansowania opierając się na następującej systematyce uwzględniającej różnorodne kryteria.
Należą do nich:
* prawo własności kapitału:
Linia 71 ⟶ 61:
** [[kapitał obcy]]
 
* źródła pochodzenia kapitału:
** wewnętrzne
** zewnętrzne
 
* czas dyspozycji określonym kapitałem, obejmujący kapitały:
** krótkoterminowe
** długoterminowe
 
* powód finansowania:
** pierwotne,
** bieżącej działalności,
Linia 88 ⟶ 78:
'''''Finansowanie zewnętrzne''''' to dopływ środków finansowych spoza firmy. Jest wykorzystywane w procesach rozwojowych, gdy konieczny jest znaczny dopływ kapitałów. Finansowanie to polega głównie na zwiększaniu kapitałów własnych, m.in. poprzez przyjmowanie dodatkowych wspólników, udziałowców, lub na zwiększaniu poziomu zadłużenia w oparciu o kapitał obcy.
 
'''''Źródła krótkoterminowe''''' obejmują kapitały o okresie zwrotu do 1 roku i mają one najczęściej charakter kapitałów obcych -– zobowiązań.
Do '''''źródeł długoterminowych''''' należą te kapitały obce, które podlegają spłacie w okresie powyżej 1 roku, a także kapitały własne.
 
Z '''''Finansowaniem pierwotnym''''' mamy do czynienia w momencie powstawania nowego przedsiębiorstwa, w wyniku wnoszenia kapitałów własnych przez właścicieli. Ta forma finansowania pozwala zaspokoić potrzeby związane z takimi działaniami jak: wymagane przez prawo opłaty rejestracyjne przedsiębiorstwa, zapewnienie określonej wielkości kapitału założycielskiego, nabycie gruntów, nieruchomości, maszyn, urządzeń, wyposażenia, itp.
 
'''''Finansowanie bieżącej działalności''''' polega na zapewnieniu ciągłości w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa, na skutek dopływów środków finansowych uzyskanych z przychodów. Głównym zadaniem finansowania bieżącego jest zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorstwu poprzez synchronizację między przychodami a wydatkami.
Linia 97 ⟶ 87:
'''''Finansowanie rozwoju przedsiębiorstwa''''' ma służyć realizacji procesów inwestycyjnych. Często dotychczasowe dochody i kapitały są niewystarczające, dlatego poszukuje się źródeł zewnętrznych.
 
'''Tabela 1. Źródła powiększania kapitałów własnych w przedsiębiorstwie'''<ref>A. Skowronek – Mielczarek, Małe i średnie przedsiębiorstwa. Źródła finansowania, C.H. Beck, Warszawa 2005, s. 27.</ref>
{| class="wikitable" style="width:45%"
! colspan=2 style="text-align:center" |''' Kapitały własne'''▼
|-▼
! źródła wewnętrzne ▼
! źródła zewnętrzne ▼
|-
▲! colspan=2 style="text-align:center" |'''Kapitały własne'''
|-
▲! źródła wewnętrzne
▲! źródła zewnętrzne
|-
|
* zysk netto
Linia 115 ⟶ 104:
* [[venture capital|fundusze venture capital]]
* emisja na rynku pozagiełdowym
|}▼
 
'''Tabela 2. Źródła powiększania kapitałów obcych w przedsiębiorstwie'''<ref>A. Skowronek – Mielczarek, Małe i średnie przedsiębiorstwa. Źródła finansowania, C.H. Beck, Warszawa 2005, s. 31.</ref>▼
▲|}
▲'''Tabela 2. Źródła powiększania kapitałów obcych w przedsiębiorstwie'''<ref>A. Skowronek – Mielczarek, Małe i średnie przedsiębiorstwa. Źródła finansowania, C.H. Beck, Warszawa 2005, s. 31</ref>
{| class="wikitable" style="width:45%"
! colspan=2 style="text-align:center" |''' Kapitały obce'''▼
▲|-
▲! colspan=2 style="text-align:center" |'''Kapitały obce'''
|-
! Kapitały długoterminowe
Linia 144 ⟶ 132:
* krótkoterminowe papiery dłużne
* pożyczki od rodziny i znajomych
|-
|}
 
'''Tabela 3: Kapitał własny a kapitał obcy – zestawienie porównawcze'''<ref>T. Łuczka, Kapitał obcy w małym i średnim przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa – Poznań 2001, s. 35-38.</ref>
{| class="wikitable" style="width:45%"
|-
! Kryterium
! Kapitał własny
Linia 155 ⟶ 141:
|-
! Termin zwrotu
| Kapitał jest powierzony przedsiębiorstwu przez właściciela/li bez terminu zwrotu.
| Kapitał jest zostawiony do dyspozycji przez wierzyciela/li tylko na określony czas, po upływie którego musi być zwrócony.
|-
Linia 164 ⟶ 150:
! Koszt
| Stosowanie kapitału nie pociąga za sobą dodatkowego kosztu.
| Kapitał obciążony jest kosztami finansowymi -– odsetki.
|-
! Kontrola w przedsiębiorstwie
| Właściciele / współwłaściciele dysponują prawem kontroli przedsiębiorstwa. W spółkach akcyjnych akcjonariusze mają prawo głosu w najważniejszych sprawach firmy.
| Kapitał pociąga za sobą konieczność udzielenia wierzycielowi prawa do kontroli firmy, aby mógł on ustalić wielkość ryzyka związanego z finansowaniem przedsiębiorstwa. Głębokość kontroli przez wierzyciela wynika z umowy.
|-
|}
 
{{Przypisy}}▼
 
== Zobacz też ==
* [[mikroprzedsiębiorca]]
 
▲{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* Hans-Heinrich Bass, Eugeniusz Gostomski: ''Małe i średnie przedsiębiorstwa w Polsce i Niemczech. Finansowanie, internacjonalizacja, zmiany strukuralnestrukturalne'', Gdańsk: Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, 2006.
* Dz.U. L 124 z 20.5.2003.
* ''Polityka gospodarcza'', pr. zbior. pod red. H. Ćwiklińskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2000.
 
[[Kategoria:Polityka gospodarcza]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Sektor_małych_i_średnich_przedsiębiorstw”