Twierdzenie Wilsona: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę 28 linków interwiki do Wikidata, znajdziesz je teraz w zasobie d:q276082
drobne redakcyjne
Linia 1:
'''Twierdzenie Wilsona''' to- twierdzenie zw [[teoria liczb|teorii liczb]]. Mówi ono, że <math>liczba ''p'' > 1</math> jest [[Liczby pierwsze|liczbą pierwszą]] wtedy i tylko wtedy gdy liczba
:<math>(p-1)! + 1\;</math>
jest podzielna przez <math>''p</math>''.
 
Twierdzenie zostało odkryte przez [[John Wilson|Johna Wilsona]], będącego studentem [[Edward Waring|Edwarda Waringa]]. Jednak żaden z nich nie był w stanie go udowodnić. Dopiero w [[1773]] roku [[Joseph Louis Lagrange|Lagrange]] dał przekonujący dowód. Istnieją również argumenty mówiące, że to [[Gottfried Wilhelm Leibniz|Leibniz]] był pierwszym, który udowodnił to twierdzenie (chociaż nie opublikował dowodu).
 
Twierdzenie to daje potencjalną możliwość sprawdzenia dla każdej liczby naturalnej czy jest pierwsza. JednakPonieważ nie są znane efektywne algorytmy obliczania [[silnia|silni]], dlategotwierdzenia twierdzenie totego nie mada się łatwo stosować w badaniu praktycznegopierwszości znaczenialiczb.
 
== Dowód ==
Linia 32 ⟶ 34:
 
:<math>\prod_{a=1\atop \operatorname{NWD}(a,m)=1}^m \!\!a \ \equiv \ \left \{ \begin{matrix} -1\ (\mbox{mod }m) & \mbox{gdy } m=4,\;p^\alpha,\;2p^\alpha \\ \ \ 1\ (\mbox{mod }m) & \mbox{w innych wypadkach} \end{matrix} \right. </math>
gdzie <math>''p</math>'' jest liczbą pierwszą większą od 2.
 
Dla ''m'' = 2 zachodzi
Dla <math>m=2</math> mamy <math>-1\equiv 1 (\mbox{mod }2),</math> więc równie dobrze można dodać <math>m=2</math> do drugiej gałęzi wzoru.
:<math>-1\equiv 1 (\mbox{mod }2),</math>
Dla <math>m=2</math> mamy <math>-1\equiv 1 (\mbox{mod }2),</math> więc równie dobrze można dodać <math>'m'' = 2</math> do drugiej gałęzi wzoru.
 
[[Kategoria:Teoria liczb]]