Imiona słowiańskie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Wojgniew (dyskusja | edycje)
→‎Imiona złożone (dwuczłonowe): zestwienie z łączem do imion zamiast opisu
Linia 36:
Uważa się, że imionami dwuczłonowymi obdarowywano pierwotnie dzieci z wyższych warstw społecznych. Najczęsciej w użyciu, jako drugi człon, były: -mir i -sław (np. chorw. Častimir, pol. [[Bolesław (imię)|Bolesław]])<ref name="Rzetelska-Feleszko"/>.
 
Poniżej zestawienie wybranych członów wraz z ich znaczeniem i przykładowymi imionami:
Przykładowe człony to: ''bor'' "walka" ([[Borzymir]], [[Dalebor|Dalibor]]), ''ciech'' "uciecha, pociecha" ([[Ciechosław]], [[Wojciech]], [[Sieciech]]), ''gniew'' ([[Gniewomir]], [[Mścigniew]], [[Zbigniew]]), ''mir'' "pokój, spokój, dobro" ([[Chociemir]], [[Mirogod]]), ''sław'' "sława" ([[Sławobor]], [[Gościsław (imię)|Gościsław]], [[Jarosław (imię)|Jarosław]]), ''dom'' ([[Domarad]]), ''goj'' "lek, obfitość, pokój" ([[Częstogoj]]), ''woj'' "wojownik" ([[Wojsław (imię)|Wojsław]], [[Częstowoj]]), ''(w)uj'' "wuj" ([[Gościwuj]]), ''żyr'' "pokarm, życie" ([[Domażyr]], [[Żyrosław]]), ''rat'' "wojna, walka" ([[Racimir]], [[Rasław|Ratsław]]), ''mysł'' "myśleć" ([[Myślimir]], [[Drogomysł]]).
 
{| class="wikitable"
|-
! Człon
! Znaczenie
! Przykłady
|-
| bor
|” walka”
| [[Borzymir]], [[Dalibor]], [[Sambor]]
|-
| dobro
| "dobro"
| [[Dobromił]], [[Dobrosław (imię) |Dobrosław]], [[Dobrowoj]]
|-
| ciech
| "uciecha, pociecha"
| [[Ciechosław]], [[Wojciech]], [[Sieciech]]
|-
| dom
| “dom”
|[[ Domarad]], [[Domasław (imię) | Domosław]], [[Domamir]]
|-
| gniew
| “gniew”
| [[Gniewomir]], [[Mścigniew]], [[Zbigniew]],
|-
| goj
| "lek, obfitość, pokój"
|[[ Częstogoj]], [[Domagoj]]
|-
| mir
| "pokój, spokój, dobro”
| [[Mirosław]], [[Chociemir]], [[ Mirogod]],
|-
| mysł
| "myśleć"
| [[Myślimir]], [[Drogomysł]], [[Dobromysł]], [[Witomysł]]
|-
| rat
|"wojna, walka"
|[[ Racimir]], [[Ratsław]],
|-
| sław
| “sława”
| [[Sławomir]], [[Sławobor]], [[Gościsław]], [[Jarosław (imię) |Jarosław]], [[Stanisław]]
|-
| woj
| "wojownik"
| [[Wojsław (imię) |Wojsław]], [[Dobrowoj]], [[Częstowoj]],
|-
| (w)uj
| „wuj”
| [[Gościwuj]], [[Jutrowuj]]
|-
| żyr
| "pokarm, życie"
| [[Domażyr]], [[Żyrosław]],
|}
 
[[Język prasłowiański|Psł.]] '''''*domъ''''' oznacza "pomieszczenie, gdzie człowiek żyje ze swoją rodziną"; "wszystko, co jest w domu, rodzina, mienie, majątek", "ród, pokolenie", "strony rodzinne, kraj ojczysty". Imiona z członem ''Doma-'' || ''Domo-'' w językach słowiańskich wystąpiły w liczbie 21 męskich i 2 żeńskie. [[Język prasłowiański|Prasłowiańska]] '''''*sěmьja''''' może nieść ze sobą m.in. znaczenia: "rodzina, ród; czeladź, służba; własność". Imiona z członem ''Siemi-'' || ''Siemo-'' wystąpiły: męskie 17-krotnie, a żeńskie jednokrotnie, w językach południowosłowiańskich, w polskim, [[język czeski|czeskim]] i [[język słowacki|słowackim]], sporadycznie w [[język połabski|połabskim]] i [[Języki łużyckie|łużyckim]]; badacze nie znaleźli śladów takich imion w materiałach [[Język ruski|staroruskich]]. '''''*Rodъ''''' oznaczał "pokolenie, generację, ród" i z tym członem odnotowano 2 imiona w jęz. polskim, czeskim, ruskim i serbo-chorwackim")<ref name="Malec"> M. Malec, ''Obraz rodziny w słowiańskich imionach złożonych'', [w:] ''Rozprawy slawistyczne'' nr 16, ''Słowiańskie composita antroponimiczne'', Lublin 2000, ISBN 83-227-1589-7</ref>.