Królestwo Aragonii: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 77:
W [[1137]] [[hrabiowie Barcelony|hrabia Barcelony]] [[Rajmund Berengar IV Święty|Ramon Berenguer IV]] poślubił dziedziczkę Aragonii [[Petronela Aragońska|Petronelę]], co dało początek unii Aragonii ze znacznie ludniejszą [[Katalonia|Katalonią]]. Państwo aragońsko-katalońskie nazywane było królestwo-hrabstwem<ref>{{cytuj książkę|autor= [[Norman Davies]]|tytuł= [[Zaginione Królestwa]]|wydawca=Wydawnictwo Znak|miejsce= Kraków|rok=2010|strony=169-240|isbn= 978-83-240-1462-0}}</ref> i choć przez cały okres swego istnienia nie zostało zunifikowane to skrótowo jako całość nazywane było Królestwem Aragonii. Katalońscy władcy Aragonii rozpoczęli ekspansję na południe, aby wyprzeć [[Maurowie|Maurów]] z Hiszpanii (zob. [[rekonkwista]]). W [[XIII wiek|XIII]] i [[XIV wiek|XIV]] wieku Francuzi z północy wyparli Katalończyków z [[Prowansja|Prowansji]], co skierowało ekspansję Aragonii na południe płw. Iberyjskiego i w rejon basenu [[Morze Śródziemne|Morza Śródziemnego]]. Na skutek tej ekspansji zajęto min. [[Walencja (wspólnota autonomiczna)|Walencję]], wyspy [[Baleary]], [[Sycylia|Sycylię]], południową część półwyspu Apenińskiego z [[Neapol]]em oraz [[Sardynia|Sardynię]]. Król Aragonii nosił również tytuł króla Walencji, [[Królestwo Majorki|króla Majorki]], hrabiego Barcelony, lorda [[Montpellier]] a także przez pewien okres [[Księstwo Aten|księcia Aten i Neopatrii]]. Każdy z tytułów dawał mu prawomocną władzę nad określonym regionem, tytuły te ulegały zmianom po zwycięskich lub przegranych wojnach. W ten sposób ukształtowało się pojęcie [[Korona Domu Aragonii|Korony Domu Aragonii]], które obejmowało wszystkie kraje znajdujące się pod zwierzchnim panowaniem króla Aragonii.
 
[[Plik:AragoneseReino Empired'Aragón 1443en a Corona d'Aragón.svg|240px|thumb|right|Korona Domu Aragonii]]
 
W [[1469]] następca tronu Aragonii [[Ferdynand Aragoński|Ferdynand II]] poślubił córkę króla Kastylii [[Izabela I Kastylijska|Izabelę Kastylijską]]. Skutkiem tego małżeństwa była unia Aragonii i Kastylii, które w początkach [[XVI wiek|XVI]] wieku utworzyły zjednoczone królestwo [[Hiszpania|Hiszpanii]]. W ramach tego królestwa Aragonia zachowała ustrojową odrębność (własne sądownictwo i [[kortezy]]), jednak dominująca pozycja znacznie silniejszej i bogatszej Kastylii, która posiadała monopol na eksploatację hiszpańskiego imperium zamorskiego doprowadziły ostatecznie w trakcie [[Wojna o sukcesję hiszpańską|wojny o sukcesję hiszpańską]] do zlikwidowania królestwa Aragonii (1707).