Lew brunszwicki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (6) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q573683
dr.
Linia 4:
'''Lew Brunszwicki''' – [[Zoomorfizm|zoomorficzne]] ukazanie księcia [[Henryk Lew|Henryka Lwa]], fundatora dzieła i założyciela siedziby książęcej w [[Brunszwik]]u. Przykład [[sztuka romańska|sztuki romańskiej]], dzieło sztuki [[ludwisarstwo|odlewniczej]], najstarsze [[średniowiecze|średniowieczne]] dzieło sztuki pomnikowej.
 
Henryk Lew obrał Brunszwik na nowe miejsce dla swojej siedziby, wzniósł monumentalny [[zamek Dankwarderode]] i kolegiatę (obecnie [[katedra w Brunszwiku|katedrę]]), tworzące duży reprezentacyjny [[Plac Zamkowy w Brunszwiku|Plac Zamkowy]], niem. ''Burgplatz'', na którym w [[1166]] postawił pomnik przedstawiający ryczącego, wspiętego na przednich łapach, lwa. Prawdopodobnie za wzórideowe wzory dla dzieła miałamiały posłużyć [[starożytność|antyczna]] [[Cesarstwo rzymskie|rzymska]] statua znana jako [[wilczyca kapitolińska]], pomnik cesarza Marka Aureliusza, a ponadto liczne wizerunki lwów weneckich symbolizujących świętego Marka - patrona miasta. Odniesienia do tradycji rzymskiego antyku w sztuce, a także w kulturze Rzeszy były wówczas żywe. Co więcej, Henryk Lew przez długi czas wspierał swego starszego kuzyna cesarza [[Fryderyk I Barbarossa|Fryderyka I Rudobrodego]], także podczas działań polityczno-wojennych na terenie Italii.

Lew Brunszwicki został wykonany z [[Brązy|brązu]], prawdopodobnie w miejscowym warsztacie, na bazie rud miedzi wydobytych w [[Kopalnia Rammelsberg|Rammelsberg]] koło [[Goslar]]u. Warsztat, w którym odlano lwa, ma związek z wykonaniem innych dzieł romańskiej rzeźby brązowej – [[Świecznik siedmioramienny (Brunszwik)|siedmioramiennego świecznika]] i [[Ołtarz Najświętszej Marii Panny (Brunszwik)|stołu ołtarzowego]] dla brunszwickiej katedry. Stylizowany, lecz pełen życia lew posłużył jako pomnik, który został postawiony na kamiennym postumencie na placu przed zamkiem. Ten monumentalny (waga 880 kg, wysokość na 1,78 m i długość 2,79 m.) lew symbolizuje potęgę władzy księcia i [[Welfowie|Welfów]], oraz aspiracje polityczne dynastii.
 
Wielokrotnie odnawiany (w [[1412]], [[1616]] – kiedy to lew otrzymał nowy postument, [[1721]], [[1762]], [[1792]], [[1818]], [[1858]] i [[1980]]-[[1983|83]]) doczekał się licznych kopii i replik.
W [[1989]] oryginalny lew został przeniesiony do zbiorów średniowiecznych [[Herzog Anton Ulrich-Museum]] w pobliskim zamku księcia, zaś na historycznym placu stanęła wierna kopia wykonana w [[1937]].
 
Motyw Lwa Brunszwickiego był wielokrotnie używany w [[Ikonografia|ikonografii]] zarówno w średniowieczu ( pieczęcie miejskie, [[Mapa z Ebstorf|mapa świata Epsdorfa]] z ok. [[1234]], Kronika Saksonii - ''Sachsenchronik'' [[Hermann Bote|Hermanna Botego]] z [[1492]]), jak i później. W czasach [[III Rzesza|III Rzeszy]] motyw ten znalazł się na odwrotnej stronie [[banknot]]u 5 [[marka niemiecka|markowego]] z emisji w [[1942]]. Obecnie historyczny wizerunek lwa znalazł również swoje odzwierciedlenie m.in. na [[znaczek pocztowy|znaczku pocztowym]] czy jako [[logo]] autobusów [[Büssing]].
 
=== Bibliografia ===
* Braunschweiger Zeitung (Hrsg.), ''Die 100 größten Braunschweiger'', Braunschweig 2005
* Monika Soffner:''Der Braunschweiger Dom'', Passau 1999
* Karl Jordan, Martin Gosebruch, ''800 Jahre Braunschweiger Burglöwe 1166–1966''. Braunschweig 1967
* Jochen Luckhardt, Franz Niehoff (Hrsg.), ''Heinrich der Löwe und seine Zeit. Herrschaft und Repräsentation der Welfen 1125 bis 1235'', Katalog der Ausstellung in Braunschweig 1995, 3 Bände, München 1995
* Monika Soffner-Loibl:''Der Braunschweiger Dom'', Passau 1999
* Gerd Spies (Hrsg.), ''Brunswiek 1031 – Braunschweig 1981. Die Stadt Heinrichs des Löwen von den Anfängen bis zur Gegenwart'', Katalog zur historischen Ausstellung vom 25. April 1981 bis 11. Oktober 1981 Städtisches Museum Braunschweig, 2 Bände, Braunschweig 1982.
* Gerd Spies (Hrsg.), ''Braunschweig – Das Bild der Stadt in 900 Jahren. Geschichte und Ansichten'', Katalog zur stadtgeschichtlichen Ausstellung im Altstadtrathaus vom 24. August bis 24. November 1985, Städtisches Museum Braunschweig, 2 Bände, Braunschweig 1985.
 
=== Linki zewnętrzne ===