|
'''Antoni Karol Nowosielski''' (ur. 1675, zm. 11 paździerika 1726) – stolnik orszański (1698), łowczy nadworny (1707-1708), strażnik polny (1708)<ref>Władysław Konopczyński, ''Polski słownik biograficzny'', Polska Akademia Umiejętności, Polska Akademia Nauk, Skład główny w księg. Gebethnera i Wolffa, 1972, t. 17, s. 380.</ref> Wielkiego Księstwa Litewskiego. Kasztelan<ref>Józef Szujski, ''Dzieje Polski podług ostatnich badań: Królowie wolno obrani'', t. 2, 1668 do 1795, Lwów 1886, s. 250.</ref> nowogrodzki, senator<ref>Adam Boniecki, ''Herbarz polski'' - 14.214.16 - t. 14, s. 173.</ref> (1709-1725), [[oboźny]]<ref>J. Wolff, ''Senatorowie i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego 1386-1795'', Kraków 1885, s. 121.</ref> Wielkiego Księstwa Litewskiego<ref>Antoni Podsiad, Wojciech Kozłowski, ''Matka Boska Kozielska'', Instytut Wydawniczy Pax, 1990, s. 90.</ref>.
Żonaty z Heleną<ref>Adam Boniecki, Szymon Konarski, ''Herbarz polski'', Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, t. 14, 1911, s. 173.</ref> Wrobek-Lettaw, mielisyn synaLeon LeonaNowosielski - kolejny spadkobierca majątku rodzinnego i dzierżawca m. [[Lubcz (Białoruś)|Lubcza]]. Posiadali dwór nieopodal zamku w [[Lubcz (Białoruś)|Lubczy]] nad Niemnem, a także miasta [[Grodno]], [[Wsielub]], [[Oświeja]] wraz z okolicznymi dobrami ziemskimi.
== Posiadane dobra ziemskie ==
Miasta Grodno, Wsielub, Oświeja i okoliczne dobra w guberni mińska, okolicy [[Nowogródek|Nowogródka]] były własnością rodzinną Antoniego, kasztelana nowogródzkiego, syna Wawrzyńca Nowosielskiego. Spisy i herbarze<ref>Bronisław Chlebowski, ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', Warszawa 1895, t. 14, s. 65.</ref> zawierają informacje o dobrach ziemskich i majątkach. Miasto i okolice [[Wsielub]] o powierzchni 7582 [[Dziesięcina (miara powierzchni)|dziesięcin]] należące do rodziny Nowosielskich składały się z 52 wiosek, 595 domów, 1 miasta, 19 uroczysk, 10 folwarków. Tereny te w początkach XVIII wieku zamieszkiwało ok. 3800 katolików i żydów całość. Od 1713początku XVIII wieku majątek (8283,3 ha) należał do Nowosielskich, a następnie do [[Radziwiłłowie|Radziwiłłów]]. W 1746 r. Wsielub przeszedł we władanie jego syna Albrechta Radziwiłła, a w latach 90. XVIII wieku do Pociejaroziny [[Pociejowie|Pociejów]].
Nabyte od rodziny [[Sapiehowie|Sapiehów]] miasto Oświeja<ref>Bronisław Chlebowski, ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich '', Warszawa 1886, t. 7, s. 743-744.</ref> z okolicznymi rozległymi dobrami położone nad jeziorem oświejskim o powierzchni 24814 dzies[[Dziesięcina (miara powierzchni)|dziesięcin]] (27109,29 ha) położone nad jeziorem oświejskim zawierały ok. 750 chrześcijan i 1470 żydów, czyli ok. 14702200 żydówmieszkańców. Na wielki majątek składały się 3 folwarki, 49 wsi, 623 domy,. 2200Od ludzi.początku WXVIII mieściewieku Grodnodo odNowosielskich 1700należał jeden z rynków w raz z zabudowanymi dookoła 9 nieruchomosciami w mieście Grodnie. rokuBył on nabyty od [[Krzysztof Potocki|Krzysztofa Potockiego]] należał do Nowosielskich jeden z rynków, plac<ref>Jerzy Gordziejew, ''Socjotopografia Grodna w XVIII wieku'', Wydawnictwo Adam Marszałek, 2002, s. 132.</ref> był zabudowany 9 kamienicami do roku 1726. Rynek z nieruchomościami pozostawał w dobrach rodzinnych do 1752II połowy XVIII wieku. Łącznie majątki rodzinne NowosielskichAntoniego Nowosielskiego w Wielkim Księstwie Litewskim wynosiły: 3 miasteczka, ok. 100 wiosek, 13 folwarków, 1218 domów, ok. 8000 ludzi pracujących w licznych manufakturach i faktoriach na dobrach o powierzchni ok. 36000 ha.
== Działalność filantropijna ==
Antoni Nowosielski był współfundatorem zespołu kościelno-klasztornego o. Paulinów we Włodawie ufundowanego w kwocie 30 000 flp. przez Anielę z Zachorowskich Pociejową, jej męża Ludwika Konstantego Pocieja zapisane 50 000 flp., oraz 10 000 talarów bitych (''91 000 flp'') od Antoniego Karola Nowosielskiego kasztelana nowogródzkiego w 1721. Dokument powyższy został wpisany do ksiąg grodzkich brzeskich 17 lutego 1722.
{{Przypisy}}
|
