Wojna domowa na Litwie (1700): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (4) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q2494496
poprawa linków, ilustracja, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Duża grafika|Ruzhany zamok panorama.jpg|1000px|<center>Siedziba rodu Sapiehów – [[pałac w Różanie]] zniszczony w wyniku wojny domowej</center>}}
'''Wojna domowa na Litwie 1700 (kolizja litewska)''' – wystąpienie [[Litwa|litewskich]] rodów [[Magnateria polska|magnackich]] [[Wiśniowieccy|Wiśniowieckich]], [[Radziwiłłowie|Radziwiłłów]], [[Pacowie|Paców]] i [[Ogińscy|Ogińskich]] popieranych przez [[Średnia szlachta|średnią szlachtę]] przeciwko dominującej w [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkim Księstwie Litewskim]] pozycji rodu [[Sapiehowie|Sapiehów]] z linii [[Sapiehowie-Różańscy|Różańskiej]].
pozycji rodu [[Sapiehowie|Sapiehów]] z linii [[Sapiehowie-Różańscy|Różańskiej]].
 
Pod koniec [[XVII wiek]]u Sapiehowie skumulowali w swoich rękach najważniejsze litewskie urzędy centralne:
* [[Hetman wielki litewski|hetmanem wielkim litewskim]] był [[Kazimierz Jan Sapieha]],
* [[marszałek wielki litewski|marszałkiem wielkim litewskim]] był [[Aleksander Paweł Sapieha]],
* [[Wojewodowie troccy|wojewodą trockim]] był [[Kazimierz Władysław Sapieha]],
* [[podskarbi wielki litewski|podskarbim wielkim litewskim]] był [[Benedykt Paweł Sapieha]],
* [[Stolnik wielki litewski|stolnikiem wielkim litewskim]] był [[Jerzy Stanisław Sapieha]], a [[Koniuszy wielki litewski|koniuszym wielkim litewskim]] [[Michał Franciszek Sapieha]].
Sprawując faktyczną władzę nad Litwą, Sapiehowie potrafili obrócić działanie aparatu administracyjnego na swój prywatny użytek. Sami egzekwowali wydawane przez siebie wyroki sądowe, przyczyniając się do upadku fortun swoich konkurentów. Spowodowało to zbrojne wystąpienie rodów magnackich, które poczuły się dyskryminowane.
 
W 1696 roku [[Jerzy Stanisław Sapieha]] stłumił antysapieżyńskie wystąpienia w [[Nowogródek|Nowogródku]] i na [[Żmudź|Żmudzi]]. Ziemie litewskie pogrążyły się w [[1700]] roku w krwawej bratobójczej wojnie domowej, obie strony niszczyły dobra swoich przeciwników (m.in. zniszczono siedzibę rodową Sapiehów w [[Różana (obwód brzeski)|Różanej]]). [[18 listopada]] [[1700]] doszło do decydującego starcia w [[Bitwa pod Olkienikami|bitwie pod Olkienikami]] wojsk szlacheckich pod dowództwem [[Michał Serwacy Wiśniowiecki|Michała Serwacego Wiśniowieckiego]], w której Sapiehowie zostali ostatecznie pokonani, tracąc swoją pozycję w Wielkim Księstwie Litewskim.
 
[[Kategoria:Wojny domowe w historii Polski]]