Wąwóz: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Masur (dyskusja | edycje)
→‎Zobacz też: drobne techniczne
zamiast stu teraz jest 100 żeby tekst był bardziej przejrzysty
Linia 1:
[[Plik:Sandomierz V 2006-114.JPG|thumb|200px|right|Wąwóz Królowej Jadwigi w [[Sandomierz]]u (uważany niekiedy za [[debrza|debrzę]]<!-- patrz dyskusja... -->)]]
 
'''Wąwóz''' – rodzaj głębokiej, suchej [[dolina|doliny]] okresowo odwadnianej, która cechuje się stromymi, urwistymi zboczami oraz płaskim dnem. Powstaje w średnio spoistych [[skała]]ch ([[glina|gliny]], [[less]]y, [[ił (skała)|iły]]) wskutek [[erozja|erozji dennej]] wód okresowych lub epizodycznych ([[erozja wąwozowa]]) i z czasem przekształca się w [[parów]]. Wąwozy mają długość do kilkunastu kilometrów i głębokość od kilku do stu100 metrów. Łączna długość wąwozów w Polsce wynosi ok. 35 000 km. Formy podobne do wąwozów mogą się również tworzyć w [[skały krasowiejące|skałach krasowiejących]] ([[wapień|wapiennych]], [[gips]]owych) na skutek erozyjnej działalności wód płynących.
 
W [[Polska|Polsce]] wąwozy często występują na [[wyżyna]]ch ([[Wąwóz lessowy|lessowe]] na [[Wyżyna Lubelska|Wyż. Lubelskiej]] (najwięcej w okolicach [[Bochotnica|Bochotnicy]] i [[Kazimierz Dolny|Kazimierza Dolnego]]), krasowe na [[Wyżyna Krakowsko-Częstochowska|Wyż. Krakowsko-Częstochowskiej]]), w [[góra]]ch (np. [[wąwóz Kraków]] w [[Tatry|Tatrach]]) oraz na zboczach dużych [[pradolina|pradolin]] i [[dolina rzeczna|dolin rzecznych]] (np. w [[Dolina Dolnej Wisły|Dolinie Dolnej Wisły]]).