Monoteletyzm: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paterm (dyskusja | edycje)
m drobne redakcyjne
Linia 7:
On też stał się twórcą kompromisowej doktryny. Około [[618]] napisał list do [[Aleksandria|aleksandryjskiego]] monofizyty [[Jan Arsan|Jana Arsana]] z prośbą o zestawienie tekstów [[Biblia|biblijnych]] i [[Ojcowie Kościoła|Ojców Kościoła]] mówiących o "jednym działaniu" w Jezusie. Na tej podstawie patriarcha wysnuł wniosek, że w [[Jezus Chrystus|Jezusie]] istnieją dwie natury - boska i ludzka (element diofizycki), lecz tylko jedno działanie, którego źródłem nie jest natura, lecz osoba ([[Monoenergizm]] - element monofizycki). Podkreślał, że święty Paweł w [[List do Filipian|liście do Filipian]] napisał: "Albowiem to Bóg jest w was sprawcą i chcenia i działania zgodnie z Jego wolą" ({{grc|θεὸς γάρ ἐστιν ὁ ἐνεργῶν ἐν ὑμῖν καὶ τὸ θέλειν καὶ τὸ ἐνεργεῖν ὑπὲρ τῆς εὐδοκίας}} ''theos gar estin ho energon en hymin kai to thelein kai to energein hyper tes eudokias'', Flp 2.13). Powstała więc doktryna przyjmująca jedną bosko-ludzką wolę.
 
W [[633]] [[patriarcha]] Aleksandrii [[Cyrus z Aleksandrii|Kyros]] przyjął tę naukę i wyłożył jej zasady w liście zwanym ''Psefos'', po czym zaczął siłą wprowadzać tę doktrynę w życie. Patriarcha Kyros wysłał także list do [[papież Honoriusz I|papieża Honoriusza I]] ze sprawozdaniem z dobrych rezultatów pojednania z monofizytami. Papież, nie orientujący się w zawiłościach doktrynalnych Wschodu, uznał nowe idee. Jedynie [[Prawosławny patriarchat Jerozolimy|patriarcha Jerozolimy]] [[Sofroniusz I (patriarcha Jerozolimy)|Sofroniusz]], przeciwnik [[Sergiusz I (patriarcha Konstantynopola)|Sergiusza]], wysłał do [[Rzym]]u list podkreślający istnienie dwóch działań w Jezusie. Papież poprosił [[patriarcha Konstantynopola|patriarchę Konstantynopola]] o zakończenie sporu. W [[638]] [[cesarz]] [[Herakliusz (cesarz bizantyjski)|Herakliusz]] wydał [[edykt]] znany jako ''Ekthesis'', w którym udzielił monoteletyzmowi oficjalnego poparcia.
 
Edykt spowodował poważne zadrażnienia pomiędzy [[cesarstwo Bizantyńskie|Bizancjum]] a [[Rzym]]em. Jednak już w [[638]] zmarli główni aktorzy sporu - [[papież Honoriusz I]], patriarcha [[Sergiusz I (patriarcha Konstantynopola)|Sergiusz]] i patriarcha [[Sofroniusz I (patriarcha Jerozolimy)|Sofroniusz]]. Miejsce Sergiusza zajął [[Pyrrus I (patriarcha Konstantynopola)|Pyrrus I]], który wkrótce, zachowując tytuł "najświętszego", został pozbawiony godności na rzecz [[Paweł II (patriarcha Konstantynopola)|Pawła II]]. Tymczasem na tronie świętego Piotra w Rzymie zasiadł [[papież Teodor I|Teodor]], który domagał się kanonicznego odwołania Pyrrusa. Po wymianie listów Teodor I wyklął Pawła II, który zrewanżował się poprzewracaniem ołtarzy w rezydencji [[apokryzariusz]]y (przedstawicieli [[papież]]a w [[Konstantynopol]]u). Paweł II uzyskał poparcie cesarza [[Konstans II (cesarz bizantyjski)|Konstansa II]] i wydał ([[648]]) ''Typos'' - list zakazujący dyskusji o dwóch wolach lub energiach w Chrystusie. Patriarcha Pyrrus natomiast wyrzekł się monoteletyzmu. Nowy papież [[papież Marcin I|Marcin I]] zwołał w [[649]] [[synod laterański]], który potępił doktrynę jako nieortodoksyjną. W [[653]] [[Egzarchat Rawenny|egzarcha raweński]] uwięził papieża Marcina I, który został skazany na wygnanie za zdradę stanu. Monoteletyzm został potępiony ostatecznie na [[Sobór konstantynopolitański III|soborze konstantynopolitańskim III]] w latach [[680]]-[[681]].