Homo sovieticus: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
cytat z Zinowjewa |
m lit. |
||
Linia 1:
'''Homo sovieticus''' ([[Łacina|łac.]] ''człowiek radziecki'') – według [[Michał Heller|Michała Hellera]] pojęcie funkcjonujące początkowo w [[ZSRR]] jako określenie kolejnego etapu [[ewolucja|ewolucji]] człowieka ''Homo sapiens'' ukształtowanego dzięki powodzeniu [[marksizm|marksistowskiego]] eksperymentu społecznego<ref>''Związek Radziecki jest (...) ojczyzną nowego, wyższego typu homo sapiens - homo sovieticus", za: {{cytuj książkę|autor=praca zbiorowa |tytuł=Sowietskije ludi |miejsce=Moskwa |rok=1974}}</ref><ref name="ms">{{cytuj książkę|tytuł=Maszyna i śrubki. Jak hartował się człowiek sowiecki |autor=[[Michał Heller]] |rok=1989 |miejsce=Warszawa|wydawca=Wydawnictwo Pomost}}</ref>.
Równocześnie pojęcie zaczęło funkcjonować w [[drugi obieg|drugim obiegu]] jako opis postępującego procesu demoralizacji społeczeństwa [[komunizm|komunistycznego]]. W 1982 roku rosyjski pisarz i [[socjolog]] emigracyjny [[Aleksandr Zinowjew]] napisał książkę pod tym tytułem, stanowiącą połączenie relacji i próby analizy mentalności emigrantów rosyjskich we Francji "skażonych" [[komunizm]]em. Zinowiew ukuł także [[skrótowiec]] ''homosos'' (ros. ''гомосос'') w stylu radzieckiej [[nowomowa|nowomowy]]. Podobny znaczeniowo terminem w rosyjskim [[slang]]u jest ''sowok'' (ros. ''совок''). Według Zinowiewa ''"cechami radzieckiego społeczeństwa są: nieokreśloność, płynność, zmienność, wieloznaczność we wszystkim. Składa się ono z galaretowatych jednostek i samo przypomina galaretę. Jest to społeczeństwo kameleonów, będące w całości gigantycznym kameleonem"''<ref>{{cytuj
[[Leszek Kołakowski]] uważał, że pracą kluczową w kształtowaniu ''homo sovieticus'' był [[Krótki kurs historii WKP(b)]], który, przez swoje liczne zmiany zgodne ze zmianami "linii partii" lub eliminacją kolejnych przywódców partyjnych, był "podręcznikiems sfałszowanej pamięci i rozdwojonej rzeczywistości". Cechy wykształcone przez wieloletnie powtarzanie kolejnych wersji "Krótkiego kursu" doprowadziły do wykształcenia "nowego człowieka sowieckiego: ideologicznego schizofrenika, szczerego kłamcy, człowieka gotowego do nieustannych i dobrowolnych samookaleczeń umysłowych"<ref name="kołakowski">{{cytuj książkę |autor=Leszek Kołakowski |tytuł=Główne nurty marksizmu |tom=III - Rozkład | rok=1989 |wydawca=Wydawnictwo "Krąg-Pokolenie" |strony=867}}</ref>.
| |||