Borzywoj I: Różnice pomiędzy wersjami

'''Borzywoj I''' (ur. [[852język czeski|czes.]] ''Bořivoj I.''; ur. 852 lub [[853]], zm. ok. [[888]]/[[889]]) – [[Władcy Czech|książę Czech]] [[870]]–[[889]]870–889.

Borzywoj I pochodził z dynastii [[Przemyślidzi|Przemyślidów]]. Był synem [[Gościwit (książę czeski)|Gościwita]]. Nie zachowały się informacje na temat rodzeństwa Borzywoja. Przypuszcza się, że jego siostrą mogła być czeska księżniczka, której weselny orszak został obrabowany w [[871]] roku, a identyfikowana ze [[Świętożyzna|Świętożyzną]], żoną [[Świętopełk I Wielki (morawski)|Świętopełka I]], księcia morawskiego<ref>Zob. H. Łowmiański, ''Początki Polski'', t. 4, s. 404.</ref>. Pojawiła się hipoteza, autorstwa [[Dušan Třeštík|Dušana Třeštíka]], że Borzywoj I miał brata, którego synem był komes [[Vok]]<ref>Zob. J. A. Sobiesiak, ''Bolesław II Przemyślida (+999)'', s. 35-36.</ref>.

Hipoteza, jakoby Borzywoj nie pochodził z dynastii Przemyślidów, ale został osadzony na tronie czeskim przez Świętopełka I Wielkiego, została obalona już w [[1946]] roku<ref>Zob. G. Labuda, ''Borzywoj'', s. 152.</ref>.

Za pierwszą wzmiankę o Borzywoju uchodzi zapiska z ''Annales Fuldenses'', które pod [[872]] roku zanotowały, że wojska niemieckie [[Bitwa nad Wełtawą|pobiły pięciu czeskich książąt]]: Świętosława (Zuentislan), [[Witysław]]a (Witislan), Hermana (Heriman), [[Spytymir]]a (Spoitimar) i Mojsława (Moyslan). Na marginesie jednego z kodeksów pojawia się imię jeszcze szóstego czeskiego księcia - "Goriwei", które zwykle odczytuje się jako "Boriwei". Jednak wątpi się, że Borzywoj brał udział w tym starciu, gdyż roczniki mówią o pięciu książętach czeskich; uważa się, że wzmianka o Borzywoju jest późniejszą uwagą marginalną<ref>Labuda, ''Borzywoj'', s. 152.</ref>.

Data chrztu Borzywoja I nie jest pewna. Kosmas z Pragi podał rok 894, jednak jest to niemożliwe, gdyż Metody, który ochrzcił Borzywoja I, zmarł już w [[885]] roku. Proponuje się rok 884<ref>G. Labuda, ''Organizacje państwowe Słowian zachodnich w okresie kształtowania się państwa polskiego'', s. 58; G. Labuda, ''Borzywoj'', s. 152; H. Łowmiański, ''Początki Polski'', t. 4, s. 415</ref>.

W Czechach doszło do buntu przeciwko Borzywojowi I; buntownicy ogłosili księciem [[Strojmir]]a. Ich kandydat przebywał na wygnaniu "u Niemców" tak długo, że nawet zapomniał ojczystego języka. Bunt ten był skierowany nie tylko przeciwko nowej wierze, ale i zależności od [[Świętopełk I Wielki (morawski)|Świętopełka]], księcia morawskiego, w którą popadł Borzywoj. Przypuszcza się, że bunt Strojmira mógł być inspirowany przez bawarskie kręgi kościelno-polityczne, które uważało Czechy za swoją strefę wpływów<ref>Zob. J. A. Sobiesiak, ''Bolesław II Pobożny (+999)'', s. 140.</ref>. Wniosek tej zdaje potwierdzać się fakt, że dopiero w [[895]] roku Czechy, w wyniku oddania się [[Spitygniew I|Spitygniewa I]] pod opiekę wschodniofrankijskiego króla [[Arnulf z Karyntii|Arnulfa z Karyntii]], znalazły się w obrębie diecezji ratyzbońskiej. Tzw. tradycja "bawarska", która znalazła odbicie w ''Żywocie świętego Wacława'' zwanym ''Crescente fide'' oraz w Żywocie świętego Wacława autorstwa [[Gumpold z Mantui|Gumpolda z Mantui]] twierdzi, że pierwszym chrześcijańskim księciem Czechów był [[Spitygniew I]], syn Borzywoja I.

Borzywoj I zmarł w wieku 36 lat. Sama data zgonu pozostaje dyskusyjna. Jeden z roczników podaje rok [[801]]; metodą kombinacji [[paleografia|paleograficznych]] próbuje się go odczytywać jako [[891]].

Najpóźniej w [[875]] roku Borzywoj poślubił [[Ludmiła z Psowa|Ludmiłę]], córkę [[Sławibor]]a, księcia pszowskiego lub milczańskiego. Z tego małżeństwa pochodziło dwóch synów: [[Spitygniew I]] i [[Wratysław I]].

{{Władca-Czechy||urząd=Książę Czech|lata=ok. [[870]](?)–[[888]]–888-[[893]]|poprzednik=[[Gościwit (książę czeski)|Gościwit]]|następca=[[Spitygniew I]]}}