Konflikt interpersonalny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
PG (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
poprawa linków do przek., WP:SK, formatowanie, drobne redakcyjne
Linia 18:
 
== Modele teoretyczne ==
 
=== Metody sterowania i rozwiązywania konfliktów <small>[[Christopher Moore|Moore'a]]</small> ===
{| width="40%" class="wikitable" style="text-align: center;"
{| border="1" cellpadding="1" cellspacing="0"
|<center> UNIKANIE KONFLIKTÓW</center>
|<center> NIEFORMALNE DYSKUSJE</center>
 
<center><small>rozwiązywanie konfliktu gdy liczy się relacja</small></center>
|<center> [[negocjacje|NEGOCJACJE]]</center>
 
<center><small>procedura sformalizowana; dwie strony</small></center>
|<center> [[mediacje|MEDIACJE]]</center>
 
<center><small>udział trzeciej strony – neutralnej (nie odpowiada za decyzje, tylko za wątek warsztatowy)</small></center>
|<center> [[Decyzja administracyjna|DECYZJA ADMINISTRACYJNA]]</center>
|----
| colspan="4"|<center> PRYWATNIE PODJĘTE DECYZJE</center>
|<center> PRYWATNE PODEJMOWANIE PRZEZ STRONĘ TRZECIĄ</center>
 
<center><small>(zainteresowani mają wpływ na wybór)</small></center>
|----
|<center> [[arbitraż (psychologia)|ARBITRAŻ]]</center>
|<center> [[Wyrok|DECYZJA SĄDU]]</center>
|<center> DECYZJA PRAWODAWCZA</center>
 
<center><small>(np. [[referendum]])</small></center>
|<center> [[akcja bezpośrednia|AKCJA BEZPOŚREDNIA]]</center>
|<center> [[przemoc|PRZEMOC]]</center>
|----
|<center> <small>prywatne podejmowanie decyzji przez stronę trzecią (zainteresowani mają wpływ na wybór)</small></center>
| colspan="2"|<center> <small>prawne/publiczne, autorytatywne podjęcie decyzji przez stronę trzecią</small></center>
| colspan="2"|<center> <small>pozaprawne podejmowanie decyzji pod przymusem</small></center>
|}
 
=== Model procesu konfliktu Pondy’ego ===
<center>[[Plik:MODEL PROCESU KONFLIKTU PONDY'EGO.jpg|400 px400px|center|Model procesu konfliktu Pondy’ego]]</center>
'''źródła konfliktu ukrytego:'''
# konkurencja do niewystarczających zasobów
# dążenie do autonomii
# różnica w celach stron
# [[konflikt ról]]
 
=== Model procesu konfliktu Thomasa ===
<center>[[Plik:Model procesu konfliktu Thomasa.svg|400 px400px|center|Model procesu konfliktu Thomasa]]</center>
 
==== Sposoby rozwiązania konfliktu według Thomasa ====
Linia 70 ⟶ 69:
3. [[Rywalizacja]] – strona konfliktu zmusza do ustąpienia przeciwnika, przeciągając na swoją stronę osoby dotychczas w konflikt niezaangażowane. Styl ten charakteryzuje się tym, że aby osiągnąć swój cel strona konfliktu wkłada bardzo dużo energii i używa wielu środków, nie rezygnuje również z manipulacji czyli instrumentalnego traktowania innych ludzi.
 
4. [[Kompromis]] - To postępowanie umożliwiające częściowe zaspokojenie interesów obu stron. Każdy jednak coś traci, a coś zyskuje. Kompromis warto wziąć pod uwagę, gdy interesy są mniej ważne, niż dobre wzajemne stosunki lub niezbędne jest szybkie rozwiązanie problemu. Dochodzi do niego, gdy strony pozostające w sporze są jednakowo silne i nie znajdując sprzymierzeńców, postanawiają „dogadać się” z przeciwnikiem. Zgodnie z takim rozumieniem, każda ze stron ma szanse uzyskać coś w wyniku konfliktu, musi także jednak i coś stracić. Najbardziej pożądanym efektem kompromisu mają być jednakowe ustępstwa z wysuwanych roszczeń, dające procentowy podział przedmiotu sporu w relacji 50:50. Strony muszą znaleźć taką wspólną płaszczyznę porozumienia między sobą, aby mogli wspólnie koegzystować.
 
5. [[Współpraca]] - ten styl wynika z założenia, że zawsze można znaleźć rozwiązanie, które usatysfakcjonuje obie strony konfliktu. Jest to jeden z najbardziej efektywnych stylów rozwiązywania konfliktu. Szczególnie użyteczny w sytuacjach, kiedy obie strony mają odmienne cele, powoduje że łatwo odkryć rzeczywistą przyczynę sporu, a jest nią najczęściej błędna komunikacja lub jej brak. Strony wspólnym wysiłkiem znajdują rozwiązania usuwające przyczyny konfliktu. Integracja jest możliwa zwłaszcza wówczas, gdy pomiędzy stronami istnieją stałe kontakty ułatwiające ich wzajemne zrozumienie się. Ta metoda wiąże się z wolą zaakceptowania celów drugiej strony konfliktu, bez rezygnacji z własnych. Istnieje tu założenie, że zawsze można znaleźć rozwiązanie, które w pełni usatysfakcjonuje obie strony konfliktu, choć niekoniecznie muszą wiązać się z tym jednakowe ustępstwa stron.
 
5. [[Współpraca]] - ten styl wynika z założenia, że zawsze można znaleźć rozwiązanie, które usatysfakcjonuje obie strony konfliktu. Jest to jeden z najbardziej efektywnych stylów rozwiązywania konfliktu. Szczególnie użyteczny w sytuacjach, kiedy obie strony mają odmienne cele, powoduje że łatwo odkryć rzeczywistą przyczynę sporu, a jest nią najczęściej błędna komunikacja lub jej brak. Strony wspólnym wysiłkiem znajdują rozwiązania usuwające przyczyny konfliktu. Integracja jest możliwa zwłaszcza wówczas, gdy pomiędzy stronami istnieją stałe kontakty ułatwiające ich wzajemne zrozumienie się. Ta metoda wiąże się z wolą zaakceptowania celów drugiej strony konfliktu, bez rezygnacji z własnych. Istnieje tu założenie, że zawsze można znaleźć rozwiązanie, które w pełni usatysfakcjonuje obie strony konfliktu, choć niekoniecznie muszą wiązać się z tym jednakowe ustępstwa stron.
 
'''Tendencja do eskalacji konfliktu''' jest wynikiem trzech, wzajemnie powiązanych procesów:
Linia 80 ⟶ 78:
** chęci narzucenia swoich preferencji i stanowisk (siłą, oszustwem, sprytem)
** wrogich postaw
* błędna [[percepcja]] połączona z [[uprzedzeniaUprzedzenie|uprzedzeniami]]mi
* procesy zaangażowania wynikające z nacisku na poznawczą i społeczną spójność
 
Linia 160 ⟶ 158:
 
== Konsekwencje konfliktów interpersonalnych ==
{| width="40%" class="wikitable" style="text-align:center; margin: 0 auto"
<center>
{| width="40%" class="wikitable" style="text-align:center"
! '''<big>+</big>'''
! '''<big>-</big>'''
Linia 183 ⟶ 180:
| pogorszenie relacji i [[Komunikacja interpersonalna|komunikacji]]
|}
</center>
 
== Zobacz też ==