Dostosowanie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Joanna Kośmider (dyskusja | edycje)
m dr.red.
Joanna Kośmider (dyskusja | edycje)
m wikizacja, drobne redakcyjne
Linia 1:
'''Dostosowanie''' ([[CharlesKarol Darwin|darwinowskie]] "'''''fitness'''''") – zasadnicze pojęcie w darwinowskim mechanizmie [[ewolucja|ewolucji]] drogą [[dobór naturalny|doboru naturalnego]]. W modelach [[Genetyka populacyjna|genetyki populacyjnej]] parametr ten oznacza się zwykle zwykle symbolem <math>w</math>. Jest miarą sukcesu ewolucyjnego, czyli jest wypadkową długości życia i liczby potomstwa.
 
''' Dostosowanie bezwzględne''' danego [[genotyp]]u wyraża się jako stosunek osobników o danym genotypie w danym pokoleniu do liczby tych osobników w poprzednim pokoleniu (wartość większa od 1 oznacza upowszechnianie się danego genotypu – pozytywną selekcję; wartość <1, czyli spadek frekwencji z pokolenia na pokolenie, wskazuje na selekcję przeciw danemu genotypowi).
 
'''Dostosowanie względne''' porównuje przeciętną przeżywalność potomstwa osobników o danym genotypie w stosunku do średniej dla całej populacji (wartość >1 wskazuje na wyższy '''sukces reprodukcyjny''', <1 – na niższy od średniej). Ten parametr (powiązany z pierwszym) jest łatwiejszy do zmierzenia w praktyce.
 
Osobnik może zwiększyć swoje dostosowanie, czyli liczbę swoich [[allel]]i w kolejnych pokoleniach dzięki temu, że sam się wydajniej rozmnoży lub dłużej przeżyje, ale także dzięki temu, że wspomoże przeżycie i rozród krewnych, nosicieli tych samych alleli – jest to wyjaśnienie [[altruizm]]u wśród zwierząt.
 
Po raz pierwszy nowoczesne matematyczne ujęcie doboru naturalnego, połączone z ilościowym zdefiniowaniem dostosowania, wprowadził w 1924 roku J.[[John B. S. Haldane]].
Chociaż więc historycznie termin ten sięga do hasła o "przeżyciu„przeżyciu najlepiej dostosowanych"dostosowanych” (''survival of the fittest''), zapożyczonego przez [[CharlesKarol Darwin|Darwina]] od socjologa [[Herbert Spencer|Herberta Spencera]], nie oznacza – wbrew zwulgaryzowanemu rozumieniu – brutalnego "zwycięstwa„zwycięstwa silniejszego"silniejszego”, lecz może też wyjaśniać ewolucję kooperacji (jeśli pozwala ona skuteczniej przekazywać geny niż [[agresja (etologia)|agresja]]) – jak wykazał po raz pierwszy W.D.[[William Donald Hamilton]] w 1964 r. w swym modelu [[dobór krewniaczy|doboru krewniaczego]].
 
{{Ewolucja}}