Stanisław Lanckoroński (starosta małogoski): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
KamikazeBot (dyskusja | edycje)
→‎Bibliografia: standaryzacja tytułów sekcji bibliografii
Linia 15:
|dzieci=
}}
'''Stanisław Lanckoroński''' [[herb]]u [[Zadora (herb szlachecki)|Zadora]] (zm. [[1650]]) – [[starosta niegrodowy|starosta]] [[Małogoszcz|małogoski]], współdziedzic dóbr [[Wodzisław (województwo świętokrzyskie)|włodzisławskich]].
 
== Rodzina ==
Pochodził z gałęzi [[Lanckorońscy|Lanckorońskich]] osiadłej na [[Wodzisław (województwo świętokrzyskie)|Włodzisławiu]]. Był synem [[Samuel Lanckoroński|Samuela Lanckorońskiego]], (zm. [[1638]]) i [[Zofia Firlej|Zofii Firlej]] (zm. [[1645]]).
 
=== Wywód genealogiczny ===
{{Tree|ojciec_ojca=Hieronim na [[Wodzisław (województwo świętokrzyskie)|Włodzisławiu]] Lanckoroński|matka_ojca=Anna Drohiczyńska|ojciec_matki=[[Jan Firlej (podskarbi wielki koronny)|Jan Firlej]]|matka_matki=Gertruda Opalińska|ojciec=[[Samuel Lanckoroński]]|matka=[[Zofia Firlej]]|osoba= Stanisław Lanckoroński}}
 
== Krótka biografa ==
[[Plik:Wodzislaw chapel 20070512 1536.jpg|thumb|200px|left|Kapliczka [[Jan Nepomucen (duchowny)|św. Jana Nepomucena]] w [[Wodzisław (województwo świętokrzyskie)|Wodzisławiu]]]]
 
* miał liczne rodzeństwo; w odróżnieniu od braci nie brał aktywnego udziału w życiu politycznym kraju, stąd zachowały się o nim tylko skąpe informacje,
* był współdziedzicem dóbr [[Wodzisław (województwo świętokrzyskie)|włodzisławskich]], w roku [[1649]] [[Wespazjan Lanckoroński|brat Wespazjan]] zrzekł się na rzecz Stanisława swej części Wodzisławia i Mokrska oraz wsi [[Klemencice|Klemencic]] i [[Zielonki (powiat jędrzejowski)|Zielonek]]. Stanisław zobowiązany został do zaopatrzenia sióstr Elżbiety i Anny, które wybrały drogę zakonną. Dotrzymał warunków umowy, gdyż ostały się dowody, że zakonnicom Elżbiecie i Annie zabezpieczył 40 [[floren]]ów rocznie na wsiach Klemencice i Zielonki.
* [[1638]] – otrzymał starostwo małogoskie dzięki cesji matki<ref>W roku [[1624]] Samuel Lanckoroński otrzymał dla swej żony, Zofii Firlej z [[Dąbrowica (powiat lubelski)|Dąbrowicy]], prawo wspólności na starostwie małogoskim</ref>; prowadził spór o granice starostwa z okoliczną szlachtą i z proboszczem małogoskim,
* [[1639]] – zaorał 44 zagony plebańskie położone po lewej stronie drogi prowadzącej z [[Małogoszcz]]a do [[Kozłów (województwo świętokrzyskie)|Kozłowa]]. Polecił swym poddanym rozkopać w ośmiu miejscach drogę i zaorać ją. Obszar ten zagrodził żerdziami i zasiał na nim [[żyto]]<ref>tereny te wchodziły pierwotnie w skład starostwa, a dostały się w ręce proboszczów małogoskich w drodze nadań, zdaniem starosty nieprawnych</ref>. Sprawa znalazła się przed [[Sąd grodzki|sądem grodzkim]] w [[Chęciny|Chęcinach]]. Proboszcz małogoski nie odzyskał już zajętych przez starostę zagonów. Starosta Stanisław Lanckoroński zamierzał też zlikwidować istniejący podział Małogoszcza<ref>W roku [[1342]] król [[Kazimierz III Wielki|Kazimierz Wielki]], wynagradzając usługi oddane [[Kuria Rzymska|Kurii Rzymskiej]] przez plebana małogoskiego [[Jan z Buska|Jana z Buska]], ofiarował mu południowo-zachodnią część Małogoszcza rozciągającą się pomiędzy drogą [[Lasochów|lasochowską]] a [[Kozłów (województwo świętokrzyskie)|kozłowską]]; od chwili tego nadania proboszczowie małogoscy byli współgospodarzami miasta</ref>. Egzekwował nawet wbrew woli proboszcza czynsze od mieszczan, których domy stały na terenie kościelnym<ref>w części plebańskiej miasta z poparciem [[Samuel Lanckoroński|Samuela Lanckorońskiego]] mieszczanie pobudowali w latach 1624-1638 aż 18 domów</ref>. Tak jak jego ojciec był zainteresowany rozwojem i bogaceniem się miasta, bowiem dzięki większej liczbie mieszkańców, a szczególnie rzemieślników, wzrastały też dochody starostwa.