Jukatan (półwysep): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Jabinka (dyskusja | edycje)
m poprawa nazwy tzw. studni krasowej z cenates na cenote
Jabinka (dyskusja | edycje)
zmiana cenote na cenotes (lp. mnoga) - poprawka gramatyczna
Linia 1:
[[Image:Yucatán Peninsula.png|thumb|Yucatan]]
[[Plik:Yucatan peninsula 250m.jpg|thumb|Jukatan]]
'''Jukatan''' (''Yucatán'') – [[półwysep]] w [[Ameryka Środkowa|Ameryce Środkowej]], oblany wodami [[Morze Karaibskie|Morza Karaibskiego]] i [[Zatoka Meksykańska|Zatoki Meksykańskiej]]. Pod względem politycznym przynależy do [[Meksyk]]u, [[Gwatemala|Gwatemali]] i [[Belize]]. Powierzchnia ok. 180 tys. km². Jukatan zbudowany jest z wapieni trzeciorzędowych, z silnie rozwiniętymi zjawiskami krasowymi.Półwysep nie posiada jezior, rzek i strumieni. Źródłem słodkiej wody są wejścia do podziemnych zalanych jaskiń tworzące oczka wodne tzw. [[cenote/cenotes]]. Wybrzeże nizinne, akumulacyjne. Prawie całą powierzchnie zajmują równiny, na południu tylko [[Maya (góry)|Góry Maya]], z maksymalną wysokością do 1122 m n.p.m. Klimat podrównikowy wilgotny z roczną sumą opadów od 500 mm na północy do 3800 mm na południu. Średnia temperatura w styczniu 20–22 °C, w lipcu 25–29 °C. Naturalną szatę roślinną Jukatanu tworzą [[wilgotny las równikowy|lasy równikowe]] i [[sawanna|sawanny]], a wzdłuż wybrzeża – [[namorzyny]].
 
Na półwyspie odnaleziono liczne pozostałości [[kultura|kultury]] [[Majowie|Majów]] – ruiny [[miasto|miast]] (np. [[Mayapán]]), [[piramida|piramidy]] oraz [[świątynia|świątynie]].