Stromatolity: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę 27 linków interwiki do Wikidata, znajdziesz je teraz w zasobie d:q176739
uzupełnienie
Linia 2:
[[Plik:Stromatolites in Sharkbay.jpg|right|thumb|Współczesne stromatolity w [[Australia Zachodnia|Australii Zachodniej]].]]
[[Image:CambrianStromatolites.jpg|thumb|]]
'''Stromatolity''' to skałyformacje węglanoweskalne złożone z cienkich [[Laminacja (petrografia)|lamin]] [[węglan wapnia|węglanu wapnia]] wytrąconego z [[woda morska|wody morskiej]] jako efekt uboczny życia [[sinice|sinic]]. Mianem tym określane są również same skały węglanowe powstałe w miejscach wzrostu mat sinicowych. Występują od [[archaik]]u do dziś, ale szczególnie liczne były w [[proterozoik]]u. Należą do najstarszych śladów [[życie|życia]] na [[Ziemia|Ziemi]]. Występują w postaci warstw, izolowanych lub połączonych ze sobą kopułowatych form wzrostowych oraz form poligonalnych o laminach ugiętych miseczkowato. Najstarsze stromatolity pochodzą sprzed 3,4-34–3,5 mld lat, znaleziono je w południowej Afryce (grupa Sebakiwian) oraz w Australii (grupa [[Warrawoona]]). Najszerzej spotyka się je w osadach sprzed 2,8–0,6 mld lat, choć znane są przykłady z późniejszych epok, w tym liczne formacje stromatolitowe z późnego [[trias]]u i środkowej [[Jura|jury]] znajdowane w Polsce. Zanik tego typu formacji był stopniowy i wynikał najprawdopodobniej z aktywności roślinożerców zdrapujących glony z powierzchni mat tworzących stromatolity i uniemożliwiających rozwój kolejnych warstw sinic. Obecnie stromatolity są dość rzadkie i występuję jedynie w dość skrajnych warunkach pod względem zasolenia lub nasycenia węglanem wapnia, w warunkach gdzie nie występują roślinożercy<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Dzik | imię = Jerzy | tytuł = Dzieje życia na Ziemi | data = 2011 | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | isbn = 978-83-01-16678-6 | strony = 131-133 }}</ref>.
 
Odmianą stromatolitów są [[onkoid]]y.
 
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==