|
'''Powieść realistyczna''' – odmiana [[powieść|powieści]] wykształcona w drugiej połowie [[XIX wiek|XIX]] w. [[Kategoria:Powieść]]
Twórcy powieści [[realizm (literatura)|realistycznej]] ukazywali, często w sposób wyrywkowy, za to szczegółowy, życie zwykłego człowieka. Czynili to w sposób obiektywny, i z perspektywy zrozumiałej dla przeciętnego odbiorcy, kierującego się typowymi zasadami moralnymi. W prozie realistycznej nastąpiła demokratyzacja tematów i języka. Bohaterowie nie przypominali [[heros]]ów, ich [[biografia|biografie]] były typowe dla epoki i stylu życia klasy, którą reprezentują. Kreując postać realista dbał zarówno o motywacją psychologiczną jak i socjologiczną. [[Narrator]] wszechwiedzący ma dystans do wydarzeń o których opowiada. Nie tylko je relacjonuje, ale także formułuje oceny, niekiedy w sposób bezpośredni. [[Fabuła]] powieści realistycznej jest na ogół wielowątkowa, obfituje w epizody. Zdarzenia zazwyczaj są uporządkowane [[chronologia|chronologicznie]], ale relacje przerywają informacje o zdarzeniach wcześniejszych. Ważną funkcję spełnia opis przestrzeni konstruowany z punktu widzenia narratora, który stara się wychwycić cechy najbardziej charakterystyczne.
Przedstawicielami realizmu są: [[Stendhal]] (''[[Czerwone i czarne]]''), [[Honoré de Balzac]] (''[[Komedia ludzka]]''),
[[Karol Dickens|Charles Dickens]] (''[[Klub Pickwicka]]''), [[Nikołaj Gogol]] (''[[Martwe dusze]]''), [[Lew Tołstoj]] (''[[Wojna i pokój]]''); w Polsce: [[Eliza Orzeszkowa]], [[Bolesław Prus]], [[Henryk Sienkiewicz]].
=== Główne cechy powieści realistycznej to ===
* obiektywna narracja w trzeciej osobie (narrator wszechwiedzący), czasem też pierwszoosobowa (przy narracji listów, pamiętników);
* nieschematyczni bohaterowie (brak bohaterów skrajnie złych i dobrych);
* [[mowa pozornie zależna]] (narrator przekazuje myśli bohatera);
* obowiązywanie zasady prawdopodobieństwa;
* rozbudowane opisy miejsc, sytuacji i osób, które są jasno określone poprzez [[Retrospekcja|retrospekcje]]. Ponadto realia przedstawionego świata są znane autorowi, a wydarzenia umieścił w czasie w którym żył;
* wyraźnie wyartykułowane związki przyczynowo-skutkowe;
* ukazanie panoramy społeczeństwa;
* chronologia wydarzeń powieści realistycznej.
== Zobacz też ==
* [[powieść panoramiczna]]
== Bibliografia ==
* [http://herbergeronline.asu.edu/the504/notes/504Realism.html Realism] herbergeronline.asu.edu
* [http://www.wsu.edu/~campbelld/amlit/realism.htm Realism in American literature] www.wsu.edu
* [http://www.bbc.co.uk/radio4/history/inourtime/inourtime_20021114.shtml Victorian Realism] [[BBC Radio 4]]
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę|imię=Michał |nazwisko=Głowiński |imię2=Janusz|nazwisko2=Sławiński |tytuł=Słownik terminów literackich |miejsce=Warszawa |rok=1988 |wydawca=Słownik terminów literackich |isbn = 8304017873}}
[[Kategoria:Powieść]]
| 