Poststrukturalizm: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Początki poststrukturalizmu: gramatyka |
→Początki poststrukturalizmu: Przeniesione z artykułu Antropologia kulturowa |
||
Linia 5:
Za właściwy początek poststrukturalizmu uznaje się wystąpienie Jacques'a Derridy z referatem ''Struktura, znak i gra w dyskursie nauk humanistycznych'' na konferencji pt. "The Languages of Criticism and the Sciences of Man", która odbyła się na [[Johns Hopkins University|Uniwersytecie Johna Hopkinsa]] w [[Baltimore]] w 1966 roku. Konferencja ta miała być próbą przeszczepienia metodologii francuskiego strukturalizmu na grunt amerykański, a tym samym ożywienia badań literackich, przeżywających w USA okres wyczerpania. Na konferencji obecni byli m.in. [[René Girard]], [[Jacques Lacan]], [[Tzvetan Todorov]], [[Jean Huppolyte]], [[Jacques Derrida]] i [[Roland Barthes]]. Dwaj ostatni przygotowali wystąpienia, opisujące tendencje dzisiaj określane jako poststrukturalne. Poglądy Derridy i Barthes'a wzbudziły znacznie większe zainteresowanie niż odkrycia strukturalistów. Wynikało to m.in. z pewnego podobieństwa strukturalizmu do szkoły [[New Criticism]], która przeżywała ówcześnie okres wyczerpania. Tym samym na gruncie amerykańskim poststrukturalizm zrobił zawrotną karierę i zaistniał tam bez pojawienia się strukturalizmu<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko=Burzyńska | imię=Anna | autor= | autor link= | inni= | tytuł= Teorie literatury XX wieku : podręcznik | data=2006 | wydawca=Społeczny Instytut Wydawniczy Znak | miejsce=Kraków | isbn= | strony=311–313, 337}}</ref>.
Wybrani przedstawiciele:
==== Jacques Derrida ====
[[File:Derrida-by-Pablo-Secca.jpg|thumb|Portret Derridy namalowany przez Pablo Secca]]
Zdaniem [[Jacques Derrida|Derridy]], tekst nie jest naturalnym odbiciem rzeczywistości<ref name="Roger Jones - Poststrukturalizm">{{cytuj stronę | url = http://www.philosopher.org.uk/poststr.htm | tytuł = Post Structuralism | język = en | data dostępu = 2013-12-16}}</ref>. Idąc za [[Ludwig_Wittgenstein|Wittgensteinem]], uznawał, że język warunkuje ludzkie sposoby interpretacji rzeczywistości. Zainspirowany językoznawcą strukturalistycznym de Saussure'em Derrida uznawał, że znaczenie powstaje dzięki związkom różnicy pomiędzy elementami znaczonymi. Dochodził jednak na tej podstawie do wniosku, że relacja znaczącego i znaczonego nie jest stabilna, wprost przeciwnie - zmienia się w czasie, nosząc znamiona starszych znaczeń czy wpływów lokalnych.
Metoda zaproponowana przez Derridę, określana mianem dekonstrukcji, polegać miała na rozbijaniu binarnych opozycji, szczególnie tych o wartościującym charakterze jak mowa-pismo, rzeczywistość-pozór itd<ref name="Chris Barker - Studia Kulturowe" />.
==== Michel Foucault ====
[[Michel Foucault|Foucault]], podobnie jak Derrida, krytykował autonomiczny charakter języka. Uznawał, że znaczenia są konstruowane w toku rywalizacji dyskursów. Powiązał kategorię znaczeń z władzą. Znaczna część jego prac poświęcona była archeologii dyskursu, a więc analizie sposobów kształtowania relatywnie stabilnych sytuacji, w których określone podmioty konstruowały relacje znaczeń<ref name="Chris Barker - Studia Kulturowe" /><ref name="Roger Jones - Poststrukturalizm" />.
[[File:Kristeva IMG 5888.jpg|thumb|Julia Kristeva]]
==== Inni ====
Inni badacze wiązani z post-strukturalizmem to m.in. [[Judith Butler]], [[Julia Kristeva]] i [[Roland Barthes]].
== Nazwa ==
| |||