ELISA (test immunoenzymatyczny): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EinsBot (dyskusja | edycje)
m zamiana szablonu "źródła" na "dopracować"
Informacja o tym, że przeciwciało w oznaczane w materiale biol. powinno być wcześniej połączone z enzymem była nieprawdziwa. Poprawiono ten błąd i uzupełniono opis zasady ogólnej reakcji.
Linia 1:
{{Dopracować|źródła=2010-03}}
'''ELISA''' ([[język angielski|ang.]] ''enzyme-linked immunosorbent assay''), czyli '''test immunoenzymatyczny''' lub '''immunoenzymosorbcyjny''' – jeden z najpowszechniej stosowanych testów w badaniach biomedycznych, zarówno naukowych, jak i diagnostycznych. Służy on do wykrycia określonych [[Białka|białek]] w badanym materiale z użyciem przeciwciał poliklonalnych lub [[przeciwciała monoklonalne|monoklonalnych]] skoniugowanych z odpowiednim [[Enzymy|enzymem]].
W podstawowej wersji testu ELISA, pewna ilość [[antygen]]u unieruchomiona jest na powierzchni fazy stałej. Wykonanie testu polegarozpoczyna nasię wprowadzeniuod wprowadzenia materiału biologicznego, zawierającegonajczęściej [[przeciwciałosurowica|przeciwciałasurowicy]] specyficznelub dla[[osocze|osocza]]), unieruchomionegow antygenu.którym Przeciwciałabadana tebędzie powinny być uprzednio połączoneobecność [[wiązanie kowalencyjneprzeciwciała|wiązaniem kowalencyjnymprzeciwciał]] zspecyficznych [[Enzymy|enzymem]]dla unieruchomionego antygenu. Unieruchomiony antygen i specyficzne przeciwciałodla niego przeciwciała - o ile są obecne w materiale biologicznym - tworzą [[kompleks immunologiczny]], dzięki któremu przeciwciało zostaje trwale związane z podłożem. Po przepłukaniu środowiska reakcji, dodawany jest tzw. koniugat czyli przeciwciało skierowane przeciw przeciwciałom ludzkim połączone [[wiązanie kowalencyjne|wiązaniem kowalencyjnym]] z [[Enzymy|enzymem]]. Po ponownym przepłukaniu środowiska reakcji i dodaniu odpowiedniego [[Substrat (chemia)|substratu]], enzym związanyzawarty zew specyficznym przeciwciałemkoniugacie katalizuje reakcję, której produkt (najczęściej barwny) można oznaczyćocenić ilościowo metodą [[spektrofotometria|spektrofotometryczniespektrofotometryczną]], służącą do pomiaru intensywności barwy. Poziom intensywności barwy, zależny od stężenia produktu reakcji enzymatycznej, jest proporcjonalny do stężenia przeciwciał w próbce. Równolegle do próbek badanych, przeprowadza się analogiczne etapy reakcji dla tzw. surowic kalibracyjnych (kalibratorów) o znanym stężeniu badanego przeciwciała. Wyniki uzyskane dla kalibratorów pozwalają wykreślić krzywą kalibracyjną, stanowiącą wykres zależności intensywności barwy od stężenia przeciwciał w próbce. Z równania krzywej kalibracyjnej oblicza się stężenie przeciwciał w próbkach badanych. Należy jednak zdawać sobie sprawę z faktu, że przedstawiony powyżej opis działania metody jest silnie uproszczony i może podlegać wielu modyfikacjom, a najważniejsze z nich przedstawiono w dalszej części artykułu.
 
Test ELISA należy do szerszej grupy tzw. ''testów fazy stałej'', ale nie jest pierwszym, który został wynaleziony, chociaż jest jednym z najczęściej stosowanych. Pierwszą metodą z tej grupy, w której stosuje się przeciwciała znakowane [[Izotopy|radioizotopem]], jest test [[RIA (immunologia)|RIA]], za wynalezienie którego [[Rosalyn Yalow|Rosalyn Sussman Yalow]] w [[1977]] roku otrzymała [[nagroda Nobla|Nagrodę Nobla]].