Pisklę: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MOs810 (dyskusja | edycje)
m interpunkcja, dr. tech.
Linia 3:
[[Plik:House sparrow chick.jpg|thumb|200px|Pisklę [[Wróbel domowy|wróbla]], przykład gniazdownika]]
[[Plik:Struthio camelus - Strausskueken.jpg|thumb|200px|Pisklę [[struś|strusia]], przykład zagniazdownika]]
 
'''Pisklę''' – świeżo wykluty z jaja [[ptaki|ptak]] (termin stosowany również dla młodych [[dinozaur]]ów<ref>np. Špinar Z., Currie P. (tłumacz: [[Karol Sabath]]): Wielkie dinozaury. Wyd. Warszawski Dom Wydawniczy, 1994: strona 151. ISBN 8385558187</ref>), u większości [[gatunek (biologia)|gatunków]] wymagający opieki rodzicielskiej.
 
Linia 13 ⟶ 14:
 
== Upierzenie ==
W jaju upierzenie piskląt otoczone jest warstwą [[keratyna|keratyny]], która po wykluciu pęka i odpada, po czym [[pióro|upierzenie]] przyjmuje swój typowy puchowy wygląd. To wkrótce zamienia się podczas [[linienie|pierzenia]] w pierwsze upierzenie, które w życiu ptaków również jest co jakiś czas wymieniane na nowe. W zależności od [[gatunek (biologia)|gatunku]] albo [[rasa|rasy]] ptaków pisklęta posiadają lub nie puchowe upierzenie, które u [[zagniazdowniki|zagniazdowników]] przybiera różne ubarwienie, najczęściej [[kamuflaż]]owe. Żółte upierzenie u piskląt [[drób|drobiu]] jest jednym z wyjątków. U gniazdowników upierzenia bezpośrednio po wykluciu nie ma.
 
== Płeć ==
U wielu gatunków ptaków [[płeć]] piskląt jest trudna do rozpoznania. Jedną z metod jest rozpoznawanie podczas [[seksowanie|seksowania]].
Inną, nową metodą jest analiza osi pióra piskląt. Zawarte w niej [[komórka|komórki]] poddawane są [[spektroskopia Ramana|spektroskopii Ramana]], metodzie wypracowanej przez indyjskiego fizyka [[Chandrasekhara Venkata Raman]]a: Molekuły, które oświetlane są [[Barwy proste|światłem monochromatycznym]], rozpraszają je we wszystkich kierunkach. Część rozproszonego światła, tak zwane "[[efekt Ramana|rozproszenie Ramana]]", zawiera informacje, z których można wyczytać różniące się kombinacje [[Chromosom|chromosomów]] ptaków. U samców są to dwa Z-Chromosomy, podczas gdy u samic występuje kombinacja chromosomów ZW<ref>M. Harz, M. Krause, T. Bartels, K. Cramer, P. Rösch, and J. Popp: Minimal Invasive Gender Determination of Birds by Means of UV-Resonance Raman Spectroscopy, w: ''Anal. Chem.'', 80 (4), 1080 -10861080–1086, 2008.</ref>.
 
Inną, nową metodą jest analiza osi pióra piskląt. Zawarte w niej [[komórka|komórki]] poddawane są [[spektroskopia Ramana|spektroskopii Ramana]], metodzie wypracowanej przez indyjskiego fizyka [[Chandrasekhara Venkata Raman]]a: Molekuły, które oświetlane są [[Barwy proste|światłem monochromatycznym]], rozpraszają je we wszystkich kierunkach. Część rozproszonego światła, tak zwane "[[efekt Ramana|rozproszenie Ramana]]", zawiera informacje, z których można wyczytać różniące się kombinacje [[Chromosom|chromosomów]] ptaków. U samców są to dwa Z-Chromosomy, podczas gdy u samic występuje kombinacja chromosomów ZW<ref>M. Harz, M. Krause, T. Bartels, K. Cramer, P. Rösch, and J. Popp: Minimal Invasive Gender Determination of Birds by Means of UV-Resonance Raman Spectroscopy, w: ''Anal. Chem.'', 80 (4), 1080 -1086, 2008.</ref>.
 
== Symbolika ==
W [[chrześcijaństwo|chrześcijaństwie]] podczas okresu [[Wielkanoc]]nego pisklęta symbolizują "nowe„nowe życie"życie”. [[Poczta Polska]] wydała [[znaczek pocztowy]] pokazujący pisklę z okazji Świąt Wielkanocnych 2005 ([[Seria 4021-40224021–4022 - Wielkanoc (IX)]])<ref>[http://www.poczta-polska.pl/znaczki/pl/a2005_1.php Prezentacja na stronie poczty], [dostęp 16.03.2008].</ref>.
 
{{Przypisy}}
Linia 28:
{{commonscat|Chicks|pisklę}}
{{wikisłownik|pisklę}}
* [http://www.huehner-info.de/infos/kueken_schlupf.htm Wykluwające się pisklę] {{lang|de}}] [dostęp 26.03.2008].
 
[[Kategoria:Ornitologia]]