Sapere aude: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
Linia 1:
'''Sapere aude''' (z [[Łacina|łac.]] miej odwagę posługiwać się własną mądrością) – łacińska sentencja autorstwa [[Horacy (poeta)|Horacego]] (Epistulae 1,2), która w całości brzmiała: ''Dimidium facti, qui bene coepit, habet, sapere aude, incipe''<ref>Połowę pracy ma za sobą, kto dobrze zaczął, miej odwagę być mądrym, zacznij</ref>. W liście do przyjaciela Maximusa Lolliusa, poeta daje rady – wszystkie zaczerpnięte z filozofii [[Złoty środekArystoteles|złotego środka]]. Między nimi jest także zaproszenie do ''postanowienia żeby być mądrym'' (v.40) i poświęceniu się studiom (nauce) i cnocie.
 
Wyrażenie to rozsławił filozof niemiecki [[Immanuel Kant]], który uczynił z niego dewizę [[Oświecenie (epoka)|Oświecenia]] i zawarł w nim orędzie tego procesu historyczno-filozoficznego.
 
W swoim dziele z [[1784]] r. ''Odpowiedź na pytanie: [[CzymCo to jest Oświecenie|Was ist Aufklärung ?]]''<ref>[http://www.prometheusonline.de/heureka/philosophie/klassiker/kant/aufklaerung.htm ''Beantwortung der Frage : Was ist Aufklärung'']</ref> rzeczywiście daje definicję: ''Oświeceniem nazywamy wyjście człowieka z niepełnoletności, w którą popadł z własnej winy. Niepełnoletność to niezdolność człowieka do posługiwania się swym własnym rozumem, bez obcego kierownictwa. Zawinioną jest ta niepełnoletność wtedy, kiedy przyczyną jej jest nie brak rozumu, lecz decyzji i odwagi posługiwania się nim bez obcego kierownictwa.''<ref>Immanuel Kant, Rozprawy z filozofii historii, Kęty 2005, ISBN 83-89637-23-5, tłumaczenie: Mirosław Żelazny, Tomasz Kupś, Dariusz Pakalski, Adam Grzeliński</ref>
 
 
Od tego zwrotu pochodzi nazwa medalu ''Sapere auso'' – dla tego, który odważył się być mądrym.
 
Sentencja stanowi motto wielu szkół i uczelni wyższych - w Polsce m.in. [[:pl:I_Liceum_Ogólnokształcące_imI Liceum Ogólnokształcące im._Ziemi_Kujawskiej_we_Włocławku Ziemi Kujawskiej we Włocławku|I Liceum Ogólnokształcącego im. Ziemi Kujawskiej we Włocławku]] i [[Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi|Akademii Humanistyczno - Ekonomicznej w Łodzi]] <ref>[http://www.ahe.lodz.pl/ AHE Łódź]</ref>.
 
{{przypisy}}