Modra: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Burmistrz: Hana Hlubocka
m drobne merytoryczne, na podst. słowackiej Wiki
Linia 11:
|2. jednostka administracyjna = [[Powiat Pezinok|Pezinok]]
|stanowisko zarządzającego = burmistrz
|zarządzający = Hana HlubockaHlubocká
|powierzchnia = 49,62
|wysokość = 175
|rok = 2005XII 2013
|liczba ludności = 87048785
|gęstość zaludnienia = 175177,0
|numer kierunkowy = +421-33
|kod pocztowy = 900 01
|tablice rejestracyjne = PK
|stopniN = 48 |minutN = 19 |sekundN = 54
|stopniE = 17 |minutE = 18 |sekundE = 32
|kod mapy = kraj bratysławski
|commons = Category:Modra
|www = http://www.modra.sk/
Linia 28:
'''Modra''' (niem. ''Modern'', węg. ''Modor'') – miasto na [[Słowacja|Słowacji]], w [[kraj bratysławski|kraju bratysławskim]], na południowo-wschodnich stokach [[Małe Karpaty|Małych Karpat]], około 30 km na północ od [[Bratysława|Bratysławy]]; zwana niekiedy Perłą [[Karpaty|Karpat]].
 
== Historia ==
Modra prawdopodobnie istniała już w [[XII wiek]]u, czego dowód może stanowić dokument pochodzący z roku [[1158]], który mówi o tym, iż książę Géza podarowuje osadę biskupstwu w [[Nitra (miasto)|Nitrze]]. Na terenie miasta w [[1911]] roku archeolog-amator Jan Nevěři odkrył fundamenty kościoła, który po przebadaniu w latach 50. [[XX wiek]]u przez [[Vilém Hrubý|Viléma Hrubego]] został zidentyfikowany jako wczesnochrześcijański kościół<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Váňa|imię = Zdeněk|tytuł = Świat dawnych Słowian| inni = Antoni Kroh (tłum.)| wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy| miejsce = Warszawa| rok = 1985| isbn = 83-06-01126-0| strony = 61}}</ref>. W [[XIV wiek]]u Modra była własnością królów [[Węgry|węgierskich]]. W roku [[1361]] r. otrzymała prawa miejskie, które pozwoliły jej na rozwój uprawy winorośli i handlu winem, a następnie w [[1613]] r. uzyskała status wolnego miasta. Było to m.in. powodem wybudowania w latach [[1610]]-[[1646]] murów miejskich, których pozostałości można podziwiać do dziś.
 
Od XVII w.wieku nastąpił rozwój rzemiosła. Oprócz dziedzin związanych ściśle z winiarstwem rozwinęła się zwłaszcza [[ceramika]], tzw. modrzańska (''modranská keramika''), która od XIX w. stała się głównym źródłem utrzymania większości mieszkańców Modrej. Oprócz naczyń (zwłaszcza znanych dzbanków) produkowano tu również kafle piecowe, zajmowano się również [[Majolika|majoliką]]. Tradycje te kontynuuje do dziś szereg zakładów rzemiosła artystycznego.
 
Do początku [[XX wiek]]u Modra, zasiedlona w części przez osadników pochodzenia [[Niemcy|niemieckiego]], była miastem [[Protestantyzm|protestanckim]]. W [[XVIII wiek]]u zostały zbudowane dwa kościoły ewangelickie. Nowy kościół katolicki powstał dopiero w roku [[1877]] r. W [[1902]] r. dla ludności żydowskiej wybudowano tutaj [[Synagoga w Modrze|neoromańską synagogę]].
 
Od XVIII wieku w ewangelickich szkołach Modrej wykładały i kształciły swe umysły wybitne osobistości, m.in. [[Ľudovít Štúr]], jego brat [[Karol Štúr]], [[Jozef Holuby]], [[Fraňo Kráľ]], [[Ján Kalinčiak]], [[Daniel Maróthy]], [[Ladislav Novomeský]], [[Viliam Paulíny-Tóth]], [[Martin Rázus]], [[Dionýz Štúr]] i [[Ivan Zoch]]. Ľudovít Štúr – jedna z najwybitniejszych postaci w dziejach [[Słowacja|Słowacji]] zwykł był nazywać to miasto "słowackimi Atenami", właśnie za sprawą tego, że tutejsze środowiska edukacyjne pełniły bardzo ważną rolę w kształtowaniu osobowości ludzi zaangażowanych w działalność ruchów narodowych. Štúr spędził tutaj dużą część swego życia, w tym swoje ostatnie lata i tu został pochowany. Jego pamięć czci pomnik w centrum miasta oraz muzeum poświęcone jego działalności patriotycznej i twórczości naukowej.