Zjawisko Halla: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne, troszkę nie miałem pomysłu jak nazwać sekcje, ale podział na nie przyda się artykułowi. |
m Zebranie zastosowań w 1 sekcje |
||
Linia 9:
Zjawisko zostało odkryte w [[1879]] roku przez [[Edwin Herbert Hall|Edwina H. Halla]] (wówczas doktoranta).
==Wyprowadzenie
Niech przewodnik będzie prostopadłościanem o bokach ''a, b, c''. Jeśli wzdłuż przewodnika (równolegle do ''a'') płynie prąd o natężeniu ''I'' (nadając nośnikom prądu [[prędkość unoszenia]] <math>{\vec v_u}</math>), zaś prostopadle do powierzchni przewodnika (równolegle do ''c'') skierowane jest pole magnetyczne o indukcji <math>{\vec B}</math>, to na nośniki prądu o [[ładunek elektryczny|ładunku]] ''q'' w kierunku ''b'' działa siła Lorentza:
:: <math>{\vec F} = q {\vec v_u} \times {\vec B}</math>
Linia 28:
: ''B'' – wartość indukcji magnetycznej,
Napięcie <math>U_H</math>, powstałe pomiędzy ściankami przewodnika, nazywane jest '''napięciem Halla'''
Dla znanych materiałów pomiar napięcia Halla pozwala określić wartość indukcji <math>{\vec B}</math> pola magnetycznego. Przyrządy wykorzystujące efekt Halla do pomiaru tej indukcji nazywają się [[hallotron]]ami.▼
==Zjawiska analogiczne==
Pod nazwą efektu Halla kryją się również inne zjawiska o analogicznych skutkach (tj. gromadzenie ładunku na krawędziach próbki), lecz o zasadniczo różnych przyczynach fizycznych. Mówi się zatem o tzw. [[efekt Halla (anomalny)|anomalnym efekcie Halla]], w którym napięcie Halla jest proporcjonalne do namagnesowania próbki magnetycznej, przez którą płynie prąd. Znany jest również tzw. [[spinowy efekt Halla]], w którym nie pojawia się elektryczne napięcie Halla, ale na krawędziach próbki akumulują się nośniki o dwóch różnych kierunkach spinu. Mechanizm tego zjawiska nie jest do końca poznany.
Linia 38 ⟶ 36:
== Zastosowanie ==
Efekt Halla umożliwia pomiar znaku ładunków poruszających się w przewodniku oraz ich [[koncentracja (fizyka)|koncentrację]].
Efekt Halla znalazł praktyczne zastosowanie w [[hallotron]]ach czy w silnikach jonowych ([[silnik Halla]]). Hallotrony z kolei są powszechnie wykorzystywane m.in. różnych czujnikach, np.: ABS, ESP.▼
▲Dla znanych materiałów pomiar napięcia Halla pozwala określić wartość indukcji <math>{\vec B}</math> pola magnetycznego. Przyrządy wykorzystujące efekt Halla do pomiaru tej indukcji nazywają się [[hallotron]]ami. Są one powszechnie wykorzystywane m.in. różnych czujnikach, np.: ABS, ESP.
▲Efekt Halla znalazł praktyczne zastosowanie
== Zobacz też ==
| |||