Nachiczewańska Republika Autonomiczna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
P (dyskusja | edycje)
m Wycofano edycje użytkownika Aotearoa (dyskusja). Autor przywróconej wersji to P.
P (dyskusja | edycje)
m czy można prosić o nieprzeszkadzanie w edycji? popr. + dod. + szablony faktycznie zbędne
Linia 1:
{{Inne znaczenia|jednostki administracyjnej|[[Nachiczewan (kraina historyczna)]] i [[Nachiczewan (miasto)]]}}
{{Państwo infobox
|nazwa_oryginalna = Naxçıvan Muxtar Respublikası
Linia 70 ⟶ 69:
Obszar dzisiejszej NRA dokładnie pokrywa się z obszarem istniejącej w latach 1920-1990 [[Nachiczewańska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka|Nachiczewańskiej ASRR]] w składzie [[Azerbejdżańska Socjalistyczna Republika Radziecka|Azerbejdżańskiej SRR]] i w przybliżeniu pokrywa się z obszarem krainy historycznej [[Nachiczewan (kraina historyczna)|Nachiczewan]].
 
JeszczeW za czasówczasach sowieckich Nachiczewańską ASRR zamieszkiwała licznaliczebność mniejszość [[Ormianie|ormiańskaormiańskiej]] zamieszkującej Nachiczewańską ASRR spadła niemal do zera. Po upadku ZSRR, w toku ciągnącego się od 1988 konfliktu ormiańsko-azerskiego, całarównież ludnośćpozostali ormiańskaOrmianie porzuciłaporzucili Nachiczewan; jejich dawne siedziby, również budowle sakralne, w tym zabytkowe [[chaczkar]]y, niszczeją, a według Ormian są celowo niszczone. Obecnie ludność NRA stanowią niemal wyłącznie [[Azerowie]]. Granica z Armenią jest trwale zamknięta, wobec czego komunikacja NRA z Azerbejdżanem może odbywać się tylko drogą lotniczą albo okrężną przez Iran lub Turcję. Długotrwała izolacja powoduje zastój gospodarczy, w szczególności przerwana została biegnąca wzdłuż [[Araks]]u magistrala kolejowa łącząca dawniej ZSRR z Iranem.
{{main|Nachiczewan (kraina historyczna)}}
 
Jeszcze za czasów sowieckich Nachiczewańską ASRR zamieszkiwała liczna mniejszość [[Ormianie|ormiańska]]. Po upadku ZSRR, w toku ciągnącego się od 1988 konfliktu ormiańsko-azerskiego, cała ludność ormiańska porzuciła Nachiczewan; jej dawne siedziby, również budowle sakralne, w tym zabytkowe [[chaczkar]]y, niszczeją, a według Ormian są celowo niszczone. Obecnie ludność NRA stanowią niemal wyłącznie [[Azerowie]]. Granica z Armenią jest trwale zamknięta, wobec czego komunikacja NRA z Azerbejdżanem może odbywać się tylko drogą lotniczą albo przez Iran lub Turcję. Długotrwała izolacja powoduje zastój gospodarczy.
 
Z obszarów dzisiejszej NRA wywodzi się azerbejdżańska dynastia prezydencka Alijewów i powiązany z nią klan, stanowiący obecnie elitę centralnych władz Azerbejdżanu.
 
Do rejonu [[rejon Sədərək|Sədərək]] należy azerbejdżańska [[enklawa]] na terenie Armenii - wieś [[Kərki]], w 1990 zajęta przez Armenię.
 
Jest to region jałowy, położony w górach. Dzięki systemowi [[irygacja (rolnictwo)|irygacji]] uprawia się tu [[Bawełna (roślina)|bawełnę]], [[Tytoń (roślina)|tytoń]] i [[zboża]], a w strefach suchych wypasa się [[Owca domowa|owce]]. Posiada duże złoża [[Halit|soli]], które są eksploatowane. Wydobywa się także [[molibden]] i [[ołów]].
Linia 95 ⟶ 94:
* [[Bohdan Baranowski]], [[Krzysztof Baranowski (historyk)|Krzysztof Baranowski]] ''Historia Azerbejdżanu'', Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo, Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk - Łódź 1987, ISBN 83-04-01806-3
* [[Mirosława Zakrzewska-Dubasowa]] ''Historia Armenii'', Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1990
* [[Wojciech Materski]] ''Gruzja'', Wydawnictwo "Trio", Warszawa 2000, ISBN 83-85660-90-9
* [[Tadeusz Świętochowski]] ''Azerbejdżan'', Wydawnictwo "Trio", Warszawa 2006, ISBN 83-7436-0-37-2
* [[Marek Olbrycht|Marek J. Olbrycht]], [[Jerzy Hauziński]], [[Marek Smurzyński]], [[Anna Krasnowolska]] (red.), [[Piotr Balczyński]] ''Historia Iranu'', Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo, Wrocław 2010, ISBN 978-83-04-05047-1